Hướng dẫn mới về việc lập tổ chức đảng trong cơ quan nhà nước, đoàn thể chính trị - xã hội

Theo Quy định 232-QĐ/TW, hệ thống tổ chức của Đảng được tổ chức theo đơn vị hành chính cấp xã, phường, thị trấn; cấp huyện, quận, thị xã, thành phố thuộc tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương; cấp tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương và cấp Trung ương.

Đây là hệ thống tổ chức cơ bản của Đảng có chức năng lãnh đạo toàn diện ở mỗi cấp và của toàn Đảng; Tổ chức đảng trong Quân đội nhân dân Việt Nam và Công an nhân dân Việt Nam theo quy định của Bộ Chính trị.

Việc lập tổ chức đảng ở những nơi có đặc điểm riêng, theo Quy định 232-QĐ/TW, tổ chức đảng ở những nơi có đặc điểm riêng là tổ chức đảng không phải là cấp huyện, quận, thị xã, thành phố thuộc tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương.

Các tổ chức đảng ở những nơi có đặc điểm riêng do cấp ủy cấp trên trực tiếp của các tổ chức này (cụ thể là tỉnh ủy, thành ủy, đảng ủy trực thuộc Trung ương và Trung ương) quyết định thành lập, quy định chức năng, nhiệm vụ; đảng ủy là cơ quan lãnh đạo giữa hai kỳ đại hội của đảng bộ.

Đáng chú ý, về việc lập tổ chức đảng trong cơ quan nhà nước, Mặt trận Tổ quốc và đoàn thể chính trị - xã hội, Quy định 232-QĐ/TW do Tổng Bí thư Tô Lâm ký ban hành, hướng dẫn như sau:

Ở cấp Trung ương: Lập Đảng bộ Quốc hội; Đảng bộ Chính phủ; Đảng bộ Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể Trung ương trực thuộc Ban Chấp hành Trung ương Đảng.

Bộ Chính trị quyết định thành lập và quyết định chức năng, nhiệm vụ, tổ chức bộ máy của Đảng bộ Quốc hội; Đảng bộ Chính phủ; Đảng bộ Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể Trung ương trực thuộc Trung ương.

Ban Tổ chức Trung ương giúp Bộ Chính trị, Ban Bí thư quản lý về hoạt động, hướng dẫn về tổ chức và biên chế cơ quan chuyên trách tham mưu, giúp việc của các đảng ủy trực thuộc Trung ương.

Đảng ủy trực thuộc Trung ương quyết định thành lập các đảng bộ (chi bộ): Bộ, ngành quản lý nhà nước, Kiểm toán Nhà nước, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, đoàn thể chính trị - xã hội (Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam, Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam, Hội Nông dân Việt Nam, Hội Cựu chiến binh Việt Nam); các tổ chức hội quần chúng do Đảng, Nhà nước giao nhiệm vụ (Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam, Liên hiệp các Hội Văn học nghệ thuật Việt Nam, Liên hiệp các tổ chức hữu nghị Việt Nam, Liên minh Hợp tác xã Việt Nam, Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam và một số hội chính trị - xã hội có quy mô lớn, có vị trí quan trọng theo quyết định của Bộ Chính trị, Ban Bí thư) sau khi Ban Tổ chức Trung ương có ý kiến thống nhất bằng văn bản.

Nhân sự đảng ủy (chi bộ) do cơ quan có thẩm quyền quyết định theo phân cấp quản lý cán bộ.

Ban Thường vụ Đảng ủy Quốc hội quyết định thành lập, xác định chức năng, nhiệm vụ và trực tiếp lãnh đạo, chỉ đạo hoạt động của tổ đảng ở đoàn đại biểu Quốc hội (hoạt động tại các kỳ họp của Quốc hội).

Ở các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương: Lập đảng bộ UBND tỉnh, thành phố trực thuộc ban chấp hành đảng bộ tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương.

Ban thường vụ tỉnh ủy, thành ủy quyết định thành lập và quyết định chức năng, nhiệm vụ, tổ chức bộ máy của đảng bộ UBND tỉnh, thành phố trực thuộc tỉnh ủy, thành ủy trực thuộc Trung ương theo quy định của Ban Bí thư.

Về việc lập Đảng bộ các cơ quan Đảng, Quy định 232-QĐ/TW quy định:

Ở cấp Trung ương: Lập Đảng bộ các cơ quan Đảng Trung ương trực thuộc Ban Chấp hành Trung ương Đảng.

Bộ Chính trị quyết định thành lập và quyết định chức năng, nhiệm vụ, tổ chức bộ máy của Đảng bộ các cơ quan Đảng Trung ương trực thuộc Trung ương.

Ban Tổ chức Trung ương giúp Bộ Chính trị, Ban Bí thư quản lý về hoạt động, hướng dẫn về tổ chức và biên chế cơ quan chuyên trách tham mưu, giúp việc của Đảng ủy các cơ quan Đảng Trung ương.

Đảng ủy các cơ quan Đảng Trung ương quyết định thành lập các Đảng bộ: Tòa án nhân dân tối cao, Viện Kiểm sát nhân dân tối cao theo quy định của Ban Bí thư.

Ở các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương: Lập đảng bộ các cơ quan Đảng tỉnh, thành phố trực thuộc ban chấp hành đảng bộ tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương.

Ban thường vụ tỉnh ủy, thành ủy quyết định thành lập và quyết định chức năng, nhiệm vụ, tổ chức bộ máy của đảng bộ các cơ quan Đảng tỉnh, thành phố trực thuộc tỉnh ủy, thành ủy trực thuộc Trung ương theo quy định của Ban Bí thư.

Đảng ủy các cơ quan Đảng tỉnh, thành phố lập các đảng bộ (chi bộ) cơ sở: Hội đồng nhân dân, tòa án nhân dân, viện kiểm sát nhân dân, Mặt trận Tổ quốc, đoàn thể chính trị - xã hội (hội liên hiệp phụ nữ, liên đoàn lao động, hội cựu chiến binh, hội nông dân), các hội quần chúng cấp tỉnh do Đảng, Nhà nước giao nhiệm vụ (sau khi ban tổ chức tỉnh ủy, thành ủy có ý kiến thống nhất bằng văn bản); nhân sự đảng ủy (chi bộ) do cơ quan có thẩm quyền quyết định theo phân cấp quản lý cán bộ.

Không lập đảng bộ khối cấp cơ sở.

Cũng theo Quy định 232-QĐ/TW, các tổ chức cơ sở đảng lớn (có đông đảng viên, có nhiều chi bộ trực thuộc), có vị trí quan trọng (về một trong các lĩnh vực: Chính trị, kinh tế, văn hoá, xã hội, an ninh, quốc phòng) có thể đặt trực thuộc đảng ủy trực thuộc Trung ương.

Quy định 232-QĐ/TW cũng quy định điều kiện để lập đảng bộ cấp trên trực tiếp của tổ chức cơ sở đảng ở những nơi có đặc điểm riêng cụ thể như sau: Cấp trên trực tiếp của đảng bộ được thành lập là tỉnh ủy, thành ủy, đảng ủy trực thuộc Trung ương; Có những đơn vị thành viên là tổ chức có tư cách pháp nhân; Có các tổ chức cơ sở đảng trực thuộc; Đảng bộ có từ 500 đảng viên trở lên.

Việc thành lập đảng bộ cấp trên trực tiếp tổ chức cơ sở đảng ở những nơi có đặc điểm riêng do tỉnh ủy, thành ủy, đảng ủy trực thuộc Trung ương quyết định. Đối với những nơi đặc thù, có yêu cầu lập đảng bộ cấp trên trực tiếp của tổ chức cơ sở đảng khác với quy định này phải được sự đồng ý của Ban Bí thư.

Quy định 232-QĐ/TW được ban hành trong hệ thống Đảng tới các chi bộ, có hiệu lực thi hành từ ngày ký. Các tổ chức đảng và đảng viên có trách nhiệm thi hành. Các quy định trước đây trái với nội dung Quy định này đều bãi bỏ.

Toàn văn Quy định 232-QĐ/TW tại đây.

Gia Khánh