Sau thời gian tăng "phi mã", bất động sản rơi vào trầm lắng
Theo Hội Môi giới bất động sản Việt Nam (VARS), giá các sản phẩm bất động sản phục vụ cho nhu cầu ở thực tại đô thị, chỉ có thể đi ngang hoặc giảm nhẹ trong một giai đoạn nhất định sau thời gian tăng trưởng nóng và chắc chắn khó giảm sâu.
Dữ liệu nghiên cứu của Hội Môi giới Bất động sản Việt Nam (VARS) cho thấy, giá nhà ở hiện nay đã tăng trưởng bình quân 2 chữ số mỗi năm trong suốt thập kỷ vừa qua.
Đặc biệt, trong giai đoạn từ năm 2018 đến nay, khi hàng loạt chính sách liên quan đến nguồn vốn cùng các quyết định của cơ quan, ban ngành trong việc kiểm soát thị trường bất động sản khiến nguồn cung nhà ở bị sụt giảm nghiêm trọng.
Giữa bối cảnh nhu cầu về nhà ở không ngừng tăng khiến giá bất động sản tại các đô thị lớn như Hà Nội, TP. HCM và các khu vực phát triển kinh tế trọng điểm tăng mạnh hơn, vượt xa so với tốc độ tăng trưởng thu nhập của người dân, khiến việc sở hữu nhà ở từ nguồn cung nhà ở thương mại trở nên khó khăn hơn.
Trong khi đó, người dân có thu nhập trung bình, thu nhập thấp chỉ có thể trông chờ vào nhà ở xã hội. Tuy nhiên, dù được Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ luôn theo dõi sát sao, chỉ đạo điều hành tích cực, nhiều thành phố lớn vẫn hạn chế trong phát triển nhà ở xã hội.
Do đó, người lao động thu nhập thấp đặc biệt công nhân, giáo viên hoặc nhân viên văn phòng mới đi làm để có thể sở hữu căn nhà sẽ là một việc cực kỳ khó khăn. Bởi trên thực tế, với mặt bằng giá bất động sản hiện nay, ngay cả khi giá đã giảm đi một nửa thì nhiều người thuộc nhóm thu nhập thấp hoặc trung bình vẫn khó có khả năng mua nhà.
Theo VARS, giá các sản phẩm bất động sản phục vụ nhu cầu ở thực tại đô thị, chỉ có thể đi ngang hoặc giảm nhẹ trong một giai đoạn nhất định sau thời gian tăng trưởng nóng. Đặc biệt, sẽ khó giảm sâu trong bối cảnh quỹ đất hạn chế, chi phí phát triển dự án bao gồm chi phí vật liệu xây dựng, nhân công, nhất là chi phí liên quan đến đất đai ngày càng tăng cao.
Để giá bất động sản có thể giảm, nhiều chuyên gia cho rằng, cần hướng đến việc tăng cường nguồn cung nhà ở giá rẻ, cải thiện hạ tầng vùng ven và xây dựng các chính sách tài chính hỗ trợ hiệu quả. Hệ thống chính trị, các cấp, các ngành, đặc biệt là các địa phương cần tạo điều kiện hỗ trợ tối đa cho việc phát triển nhà ở thương mại giá rẻ, nhà ở xã hội để thu hút các doanh nghiệp đầu tư, phát triển các dự án nhà ở.
Cùng với đó, người dân có nhu cầu nhà ở tại khu vực đô thị, cần có kế hoạch tài chính rõ ràng, tận dụng các chương trình hỗ trợ và sẵn sàng linh hoạt trong việc lựa chọn nơi ở. Trong bối cảnh giá bất động sản tăng nhanh, việc điều chỉnh giảm kỳ vọng là bước quan trọng để hiện thực hóa ước mơ an cư. Thay vì cố gắng mua một căn nhà có diện tích lớn, nhiều tiện ích, người dân có thể cân đối để lựa chọn những sản phẩm phù hợp để hài hòa giữa khả năng và mong muốn.
Bà Phạm Thị Miền, Phó Viện trưởng Viện Nghiên cứu đánh giá thị trường bất động sản Việt Nam (VARS) cho biết, kết quả khảo sát mức sống dân cư năm 2023 của Tổng cục Thống kê cho thấy, nhóm 20% dân số có thu nhập cao nhất có thu nhập bình quân 1 người/tháng đạt 14,47 triệu đồng tại Hà Nội; 13,8 triệu đồng tại Đà Nẵng; 13,26 triệu đồng tại Thành phố Hồ Chí Minh; 13,9 triệu đồng tại Đồng Nai và 18,38 triệu đồng tại Bình Dương. Đây là nhóm được kỳ vọng có khả năng sở hữu nhà ở tại các đô thị lớn như: Hà Nội hay Thành phố Hồ Chí Minh mà không cần sự hỗ trợ từ Chính phủ.
Tuy nhiên, thực tế, ngay cả nhóm có thu nhập cao nhất này cũng gặp không ít trở ngại trong bài toán mua nhà tại các đô thị lớn như: Hà Nội, Thành phố Hồ Chí Minh do giá bất động sản tăng cao. Giả định mỗi hộ gia đình có 2 người trong tuổi lao động đều thuộc nhóm có thu nhập cao nhất, thì thu nhập bình quân của nhóm này ước tính khoảng 30 triệu đồng/tháng/hộ, tương đương với khoảng 360 triệu mỗi năm.
Theo Bộ Xây dựng, có nhiều nguyên nhân tác động làm tăng giá bất động sản, trong đó, một phần nguyên nhân do biến động tăng đối với chi phí liên quan đến đất đai gần đây cũng như tác động khi áp dụng phương pháp tính và bảng giá đất mới.
Đặc biệt, xuất hiện nhiều hiện tượng "tạo giá ảo", "thổi giá" của giới đầu cơ và các cá nhân hành nghề môi giới bất động sản; lợi dụng sự thiếu hiểu biết, đầu tư theo tâm lý đám đông của người dân để trục lợi. Do đó, cần có biện pháp xử lý hành vi thao túng thị trường, gây thiệt hại cho khách hàng, từ đó tăng tính minh bạch của thị trường bất động sản.