Dự thảo Luật Thuế TNCN: Nên sớm trình Quốc hội

Chờ sửa Luật Thuế Thu nhập cá nhân mới điều chỉnh là quá lâu

Dự thảo tờ trình Chính phủ đề nghị xây dựng dự án Luật Thuế thu nhập cá nhân (thay thế) vừa được Bộ Tài chính gửi các bộ ngành, UBND địa phương để lấy ý kiến góp ý sửa đổi toàn diện những bất cập chính sách thuế thu nhập cá nhân, trình Chính phủ đề xuất Quốc hội ban hành Luật Thuế thu nhập cá nhân thay thế.

Đồng thời Chính phủ đã đề nghị đưa vào Luật Thuế thu nhập cá nhân (thay thế) vào Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2025, trình Quốc hội cho ý kiến vào kỳ họp thứ 10 (tháng 10/2025), thông qua tại kỳ họp thứ 11 (tháng 5/2026).

Bộ Tài chính đề nghị cơ quan căn cứ chức năng, nhiệm vụ nghiên cứu có ý kiến với đề nghị xây dựng dự án Luật Thuế thu nhập cá nhân (thay thế).

Thông tin Bộ Tài chính lấy ý kiến góp ý và đề xuất sửa toàn diện Luật Thuế thu nhập cá nhân phần nào giải tỏa mong chờ của dư luận.

Tuy nhiên thời điểm thông qua tận giữa năm 2026 (và vì thế hiệu lực chắc chắn không sớm hơn cuối năm 2026) lại làm người nộp thuế thất vọng hơn.

Theo nhiều chuyên gia, chính sách hiện tại còn nhiều bất cập, không phù hợp với điều kiện, tình hình kinh tế - xã hội nước ta.

Đặc biệt là vênh khá xa so với nhu cầu đời sống của người dân. Không thể chi tiêu nổi với mức thu nhập được xác định là giảm trừ gia cảnh cho người nộp thuế và người phụ thuộc như hiện nay.

Với tình hình hiện tại, không thể để người dân, người nộp thuế phải chờ đợi lâu hơn nữa. Do đó, đây là thời điểm không thể muộn hơn, cần sửa toàn diện Luật Thuế thu nhập cá nhân ngay trong năm nay, trình Quốc hội theo thủ tục nhanh nhất có thể trong đầu năm 2025 để luật sớm đi vào thực tiễn.

Chính sách cũ cần được sửa đổi kịp thời

Đại biểu Nguyễn Quang Huân (Bình Dương) cũng cho rằng, phải đến năm 2026 dự luật sửa đổi mới được thông qua, áp dụng từ năm 2027 là quá chậm, chưa đáp ứng được kỳ vọng của cử tri.

Chúng ta đẩy mạnh đổi mới công tác xây dựng pháp luật, không hành chính hóa hoạt động của Quốc hội và những nội dung quá chi tiết cứ mang ra hỏi Quốc hội là không ổn. Do vậy khi sửa đổi Luật Thuế Thu nhập cá nhân, nên xem xét giao cho Chính phủ quy định cụ thể về mức giảm trừ gia cảnh nhằm đơn giản hóa thủ tục. Căn cứ vào tình hình kinh tế, xã hội, chỉ số giá tiêu dùng (CPI)..., Chính phủ sẽ có những điều chỉnh cho phù hợp.

Thậm chí cần có quy định đề nghị mức giảm trừ gia cảnh này nên được điều chỉnh hằng năm chứ không phải 2-3 năm mới xem xét. Nếu mức thu nhập tăng tương ứng với tăng trưởng GDP, cần điều chỉnh hằng năm để đảm bảo phù hợp. Nếu mức tăng này không tương ứng thì không cần điều chỉnh.

Ngoài ra, TS Nguyễn Quốc Việt (Phó Viện trưởng VERP) nhận định, mức giảm trừ gia cảnh đã lạc hậu là quá rõ ràng khi không được cập nhật theo biến động của mức lương tối thiểu, của giá cả, của lạm phát.

Với mức giảm trừ gia cảnh, theo tôi, không chỉ nâng lên một mức nhất định mà cần phải phân theo mức sống thực tế ở từng vùng miền. Cần căn cứ vào lương tối thiểu vùng để có mức giảm trừ gia cảnh cho người nộp thuế cá nhân và người phụ thuộc cho tương ứng ở vùng miền đó.

Mặt khác để đảm bảo công bằng, cần tính toán cho khấu trừ các chi phí liên quan trực tiếp đến người nộp thuế cá nhân và người phụ thuộc. Đơn cử như chi phí học tập, khám chữa bệnh... phải được khấu trừ trước khi tính thuế giảm trừ gia cảnh.

Bên cạnh đó Luật Thuế Thu nhập cá nhân mới cần phải giảm bậc thuế từ 7 xuống còn 5 bậc và kéo giãn khoảng cách giữa các bậc thuế. Điều này sẽ giúp những người lao động đang nộp thuế ở bậc đầu tiên, nhất là người trẻ tuổi, có điều kiện tích lũy thu nhập để đầu tư nâng cao năng lực bản thân và ổn định cuộc sống. Thực tế giá nhà đất và các chi phí dịch vụ liên quan trực tiếp đến cuộc sống của người dân tại các đô thị lớn ngày càng đắt đỏ.

Trang Nhi