Kết luận thanh tra vụ Đồng Tâm: Toàn bộ đất sân bay Miếu Môn là đất quốc phòng

Bảng chỉ dẫn vào xã Đồng Tâm

Toàn bộ đất sân bay Miếu Môn là đất quốc phòng

Theo kết luận thanh tra, toàn bộ đất sân bay Miếu Môn là đất quốc phòng, được các đơn vị quân đội sử dụng vào mục đích quốc phòng, cắm mốc giới bê tông cốt thép, lập các sơ đồ, bản đồ quản lý đất sân bay với 16 mốc giới.

Trong quá trình quản lý đã cắm dày thêm 41 mốc thành 57 mốc có tọa độ theo quy chuẩn; hiện trạng đã được kiểm định của cơ quan đo đạc Bộ Tài nguyên và Môi trường (ngày 21/6/2017) không có thay đổi, chuyển dịch, có diện tích 236,7 ha, tăng 28,7 ha so với diện tích ghi trong Quyết định số 113/TTg ngày 14/4/1980 của Thủ tướng Chính phủ.

Diện tích 28,7 ha tăng này chính là diện tích thuộc phần 31,9 ha bị ảnh hưởng của thi công thuộc địa giới hành chính huyện Chương Mỹ, không sản xuất nông nghiệp được và nằm trong quy hoạch giai đoạn 2 xây dựng sân bay Miếu Môn do Nông trường quốc doanh Lương Mỹ đã bàn giao cho Bộ Tư lệnh Công binh (sau khi trừ đường giao thông 2,5 ha và sai số do đo đạc 0,7 ha). Trong diện tích 236,7 ha có 64,03 ha đất thuộc địa giới hành chính xã Đồng Tâm (giảm 0,63 ha so với diện tích đất 03 đơn vị đã bàn giao cho Bộ Tư lệnh công binh trước đây do sai số đo đạc).

Các đơn vị quốc phòng chưa làm thủ tục trình Bộ Quốc phòng

Kết luận cũng nêu rõ, tại thời điểm Đoàn thanh tra làm việc, toàn bộ diện tích đất cơ bản phù hợp với diện tích đất các tổ chức đã bàn giao cho Bộ Tư lệnh Công binh; quá trình đo đạc ở các thời điểm có sai số không lớn, chủ yếu do trừ đường giao thông chạy qua, không làm ảnh hưởng tới việc quản lý, sử dụng đất quốc phòng.

Tuy nhiên, từ sau khi nhận đất đến trước ngày 01/7/2004 (thời điểm Luật Đất đai năm 2003 có hiệu lực), các đơn vị quốc phòng chưa làm thủ tục trình Bộ Quốc phòng để báo cáo Thủ tướng Chính phủ quyết định diện tích 31,9 ha đất bị ảnh hưởng của thi công mà Nông trường quốc doanh Lương Mỹ đã bàn giao, là thiếu sót.

Có sự buông lỏng quản lý

Vẫn theo kết luận thanh tra, từ năm 1981 đến nay, toàn bộ diện tích đất sân bay Miếu Môn thuộc địa giới hành chính xã Đồng Tâm do các đơn vị quốc phòng quản lý, sử dụng. Tuy nhiên, trong quá trình quản lý, sử dụng, các đơn vị quốc phòng cũng như UBND xã Đồng Tâm đã bộc lộ sự buông lỏng quản lý trong một thời gian dài:

Trong quá trình quản lý, sử dụng, các đơn vị quốc phòng đã ký hợp đồng canh tác đất tăng gia hàng năm với UBND xã Đồng Tâm để UBND xã giao các đội sử dụng vào mục đích nông nghiệp. Từ năm 2012 đã dừng việc ký hợp đồng canh tác đất tăng gia nhưng đến nay các hộ dân vẫn đang sản xuất nông nghiệp tại đây, là buông lỏng quản lý đất quốc phòng.

Các đơn vị quốc phòng chưa thực hiện di dời một số hộ dân đã ăn ở trên đất quốc phòng từ trước năm 1980, để các hộ lấn chiếm, cho tặng, chuyển nhượng, xây dựng công trình trái phép mà đơn vị quốc phòng không có biện pháp xử lý kiên quyết, triệt để.

Trong quá trình quản lý về dân cư và trật tự xây dựng, UBND xã Đồng Tâm đã buông lỏng quản lý để các hộ dân xây dựng không phép trên đất quốc phòng. Mặt khác, từ năm 2003 đến năm 2010, UBND xã Đồng Tâm đã xác nhận các hồ sơ thừa kế, cho, tặng, chuyển nhượng của các hộ dân đang sử dụng đất quốc phòng là trái thẩm quyền và vi phạm pháp luật về quản lý đất đai.

Một số công dân tự ý xây dựng công trình trái phép trên đất quốc phòng

Vào tháng 2/2017, một số công dân tự ý tổ chức đo đạc, phân lô trên phần diện tích đất Tập đoàn Viễn thông Quân đội đang thực hiện dự án quốc phòng trong diện tích đất sân bay Miếu Môn, mặc dù, UBND xã Đồng Tâm đã có thông báo nêu rõ đây là đất quốc phòng, đề nghị các công dân không được vi phạm pháp luật, nhưng trong các ngày từ 25-28/2/2017, một số công dân vẫn cố tình đưa máy móc vào để chia đất, xây dựng công trình trái phép là hành vi chiếm đất quốc phòng.

Thu hồi Dự thảo phương án bồi thường đã lập cho 14 hộ dân trước đây

Việc một số công dân có đơn tố cáo UBND huyện Mỹ Đức ban hành thông báo thu hồi đất GPMB khu đất 14 hộ dân đang sử dụng, đã được UBND Thành phố giải quyết tại Kết luận số 47/KL-UBND ngày 31/10/2016, theo đó là tố cáo sai. UBND huyện Mỹ Đức tiếp tục tổ chức kê khai, kiểm đếm; căn cứ xác nhận của UBND xã Đồng Tâm, chính sách GPMB do Liên ngành đề xuất, lập dự thảo phương án bồi thường, hỗ trợ cho các hộ dân và công khai tại UBND xã là đúng thẩm quyền, đúng quy trình.

Tuy nhiên, trong 14 hộ dân đang sử dụng đất quốc phòng chỉ có 05 hộ có giấy do Ủy ban hành chính xã, HTX nông nghiệp Đồng Tâm cho, cho mượn đất để ở và sản xuất từ trước năm 1980, giấy tờ của các trường hợp khác không có căn cứ pháp luật.

Tại thời điểm kiểm đếm, diện tích sử dụng của các hộ tăng lên rất nhiều (hộ tăng ít nhất là hơn 1.000 m2, hộ tăng lớn nhất là hơn 16.000 m2), trong khi UBND xã Đồng Tâm xác nhận nguồn gốc là đất quốc phòng, không xác định nguyên nhân và thời điểm tăng diện tích đất, thời điểm xây dựng công trình, nhưng Hội đồng bồi thường hỗ trợ và tái định cư huyện Mỹ Đức đã căn cứ vào xác nhận của UBND xã Đồng Tâm, Liên ngành lại căn cứ vào báo cáo của UBND huyện Mỹ Đức về diện tích và thời điểm sử dụng đất của các hộ dân, đề xuất chính sách để UBND huyện xây dựng phương án Bồi thường, hỗ trợ dự thảo đã tính bồi thường, hỗ trợ đất ở cho 13/14 hộ với diện tích từ 360m2-900m2, là không chặt chẽ, thiếu kiểm tra.

Đến thời điểm thanh tra, UBND huyện Mỹ Đức và các ngành có liên quan đã thống nhất thu hồi Dự thảo phương án bồi thường, hỗ trợ và tái định cư đã lập cho 14 hộ dân trước đây.

Khởi tố 14 bị can, tạm giam 2 đối tượng

Liên quan những đơn tố cáo liên quan đến sai phạm trong quản lý đất đai trên địa bàn xã Đồng Tâm trước đây đã được UBND Thành phố giao Thanh tra Thành phố xác minh. Đến nay, về đảng đã có 08 người bị xử lý kỷ luật khai trừ đảng, 06 người bị cảnh cáo, 05 người bị khiển trách; về chính quyền: 12 người bị cảnh cáo, 01 người bị khiển trách và 01 người bị buộc thôi việc. Hiện nay, Công an huyện Mỹ Đức đã khởi tố 14 bị can, tạm giam 2 đối tượng (nguyên là cán bộ xã Đồng Tâm) để phục vụ công tác điều tra.

Đối với 03 tố cáo liên quan đến việc quản lý, sử dụng đất sân bay Miếu Môn thuộc địa giới hành chính xã Đồng Tâm, Thanh tra Thành phố thấy: 02 nội dung tố cáo sai; 01 nội dung tố cáo có cơ sở (về việc bồi thường cho 14 hộ dân không đúng Luật Đất đai, cao hơn so với hạn mức 360m2/hộ đang áp dụng tại địa phương), các sở ngành của Thành phố đã thống nhất thu hồi dự thảo phương án bồi thường, hỗ trợ và tái định cư do UBND huyện Mỹ Đức lập cho 14 hộ dân trước đây.

Phản ánh của ông Lê Đình Kình và một số công dân là không đúng

Đối với nội dung kiến nghị liên quan đến diện tích đất nông nghiệp 59 ha, các thông tin mà ông Lê Đình Kình và một số công dân nêu không nhất quán (có đơn nêu là 49 ha, có đơn nêu là 59 ha do UBND xã Đồng Tâm quản lý; có đơn nêu là đất bỏ hoang; có đơn nêu 59 ha đất nông nghiệp của nhân dân...).

Kết luận thanh tra khẳng định việc ông Lê Đình Kình và một số công dân cho rằng phần diện tích đất sân bay Miếu Môn thuộc địa giới hành chính xã Đồng Tâm là 106 ha (có đơn nêu là 96 ha) là không đúng.

Theo hồ sơ quản lý đất nông nghiệp của UBND xã Đồng Tâm, xã Đồng Tâm không có đất nông nghiệp diện tích 59 ha hoặc 49 ha xứ đồng Sênh như ông Lê Đình Kình và một số công dân nêu. Các mốc giới do công dân dẫn Đoàn thanh tra kiểm tra tại hiện trường và vẽ trên một phần sơ đồ hiện trạng đất sân bay năm 2013 là các mốc giới hạn diện tích 50,03 ha do Quân chủng Phòng không Không quân cắm năm 2016 để giao đất cho Tập đoàn Viễn thông quân đội xây dựng dự án quốc phòng nằm trong đất sân bay Miếu Môn. Thực tế không có diện tích 59 ha hoặc 49 ha đất mà ông Lê Đình Kình và một số công dân nêu, toàn bộ diện tích đất sân bay Miếu Môn thuộc địa giới hành chính xã Đồng Tâm là đất quốc phòng.

Xử lý nghiêm các vi phạm

Thanh tra TP Hà Nội cũng đề nghị UBND TP Hà Nội chỉ đạo Công an Thành phố phối hợp với Cơ quan điều tra hình sự Bộ Quốc phòng để điều tra làm rõ, xử lý nghiêm các vi phạm pháp luật của cán bộ, công chức và cá nhân có liên quan đối với quản lý, sử dụng đất quốc phòng xây dựng sân bay Miếu Môn thuộc địa giới hành chính xã Đồng Tâm, huyện Mỹ Đức.

UBND huyện Mỹ Đức phối hợp với các đơn vị quốc phòng có biện pháp cương quyết buộc những công dân đang chiếm giữ trái phép đất quốc phòng di chuyển tài sản, hoa màu, trả lại mặt bằng cho Tập đoàn Viễn thông Quân đội để thực hiện xây dựng các công trình quốc phòng.

Đỗ Việt