Học bạ không còn là thước đo chuẩn xác
Nhiều chuyên gia cho rằng, việc một số trường bỏ xét tuyển sinh đại học bằng điểm học bạ hoàn toàn hợp lý trong bối cảnh học bạ ở bậc phổ thông khó có thể khách quan.
Loạt trường ĐH lớn bỏ xét tuyển học bạ
Thời điểm này, nhiều trường đại học (ĐH) đã bắt đầu có những công bố dự kiến về kế hoạch tuyển sinh ĐH chính quy năm 2025 và định hướng những năm tiếp theo để phù hợp với chương trình giáo dục phổ thông mới 2018.
Trong đó, điểm mới đáng chú ý là nhiều trường sẽ tăng các phương thức xét tuyển riêng và giảm mạnh, thậm chí bỏ hẳn việc xét điểm kết quả học tập THPT (học bạ).
Từ năm 2024, Trường ĐH Kinh tế Quốc dân đã bỏ phương thức xét tuyển bằng học bạ. Theo đại diện nhà trường, nhiều năm qua, hầu hết học sinh giỏi ở các trường chuyên (nhóm đủ điều kiện xét tuyển bằng học bạ vào trường) đều có đủ điều kiện xét tuyển bằng chứng chỉ quốc tế hoặc điểm thi riêng. Vì vậy, việc bỏ xét học bạ sẽ làm giảm tỉ lệ ảo do một thí sinh có thể dùng nhiều phương thức.
Với ĐH Bách khoa Hà Nội, năm 2025, nhà trường vẫn giữ ổn định 3 phương thức tuyển sinh gồm: xét tuyển tài năng; xét kết quả kỳ thi đánh giá tư duy và xét kết quả thi tốt nghiệp THPT. Nhiều năm nay, trường này không xét tuyển bằng kết quả học bạ.
Trường ĐH Công Thương TP.HCM dự kiến sẽ giảm chỉ tiêu tuyển sinh ở phương thức xét điểm học bạ lớp 10, 11 và học kỳ 1 của lớp 12 xuống chỉ còn 15-20% tổng chỉ tiêu tuyển sinh.
Nâng cao chất lượng đầu vào, tránh những hệ lụy tiêu cực
Nói về lý do bỏ sử dụng điểm học bạ trong xét tuyển ĐH từ năm 2025, Thạc sĩ Nguyễn Ngọc Trung, Phó hiệu trưởng Trường ĐH Sư phạm TP.HCM cho rằng, chương trình giáo dục phổ thông mới 2018 có nhiều thay đổi trong nội dung, kiểm tra đánh giá học sinh so với trước đây.
Hơn nữa, năm 2025 là năm thứ 4 trường tổ chức kỳ thi đánh giá năng lực chuyên biệt nên đã tạo được độ tin cậy cao và đánh giá được năng lực người học phù hợp với nhu cầu đào tạo của trường.
Kỳ thi này cũng bao quát, đủ đánh giá kết quả học tập của các em ở THPT. Bên cạnh đó, thí sinh cũng có thêm cơ hội xét tuyển hơn vì nếu chỉ dựa vào kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2025 sẽ bị hạn chế số môn xét tuyển (chỉ còn 4 môn thi - PV).
GS.TSKH Nguyễn Đình Đức, Chủ tịch Hội đồng Trường ĐH Công nghệ - ĐH Quốc gia Hà Nội, cho rằng, việc xét tuyển đại học căn cứ vào học bạ có thể “nhàn hạ” cho các trường và dễ tuyển sinh, song chất lượng đầu vào rất đáng trăn trở.
Theo ông Đức, tuyển sinh đại học thông qua học bạ khó đảm bảo công bằng. Bởi chất lượng dạy học, đánh giá của các trường THPT khác nhau, ở các địa phương khác nhau; thậm chí có mặt bằng về giáo viên, cơ sở vật chất khác nhau, truyền thống và uy tín… cũng khác, nên mức đánh giá trong học bạ không tương đương nhau.
Có thể học sinh giỏi trường này nhưng so với trường kia lại chưa nổi trội. Ví dụ một em có điểm tổng kết một môn nào đó là 9, học lực giỏi theo học bạ của trường này nhưng không có nghĩa tương đương với học lực giỏi ở một trường khác.
Chưa kể, tỷ lệ học sinh khá, giỏi theo học bạ hiện nay lên tới 90%. Như vậy, học bạ không còn là thước đo chuẩn xác đánh giá năng lực học sinh
Do đó, xét tuyển sinh đại học theo học bạ sẽ có khả năng thiếu chính xác, khách quan và công bằng về học lực, đặc biệt với các ngành hot như: Công nghệ thông tin, Y dược, Kinh tế...
TS. Lưu Trần Toàn - giảng viên tại Học viện Báo chí và Tuyên truyền cũng chung nhận định, thực tế xét học bạ đã tạo ra tâm lý yên tâm quá mức ở một số học sinh, khiến các em ít dành thời gian cho kỳ thi tốt nghiệp hoặc các kỳ thi năng lực khác. Giảm chỉ tiêu hoặc bỏ hẳn xét tuyển qua học bạ là cách để các trường nâng cao chất lượng đầu vào, tránh những hệ lụy tiêu cực khi đánh giá không đồng đều từ các trường THPT.