Hà Nội: Giá thuê nhà ở xã hội vượt khả năng của người thu nhập thấp
Đề xuất giá thuê nhà ở xã hội tại Hà Nội mức cao nhất lên tới 198.000 đồng/m²/tháng, đang gây nhiều lo ngại khi vượt xa khả năng chi trả của người có thu nhập thấp.
Còn nhiều băn khoăn về giá đề xuất cho thuê
Vấn đề nhà ở xã hội tuy không mới, nhưng nhiều năm qua vẫn chưa tìm ra giải pháp thực sự hiệu quả. Bên cạnh việc tăng cường nguồn cung nhà ở xã hội, giải pháp cho thuê nhà ở xã hội cũng đang được thúc đẩy. Tuy nhiên, việc xác định mức giá thuê sao cho hợp lý là một vấn đề nhận được nhiều sự quan tâm từ đông đảo nhân dân, người lao động.
Mới đây, UBND TP. Hà Nội đã tiến hành lấy ý kiến về dự thảo khung giá cho thuê nhà ở xã hội. Theo dự thảo, mức giá cho thuê thấp nhất được đề xuất là 48.000 đồng/m²/tháng, trong khi mức cao nhất có thể lên tới 198.000 đồng/m²/tháng. Nghị định 100 cũng quy định rõ ràng về diện tích sử dụng của mỗi căn hộ nhà ở xã hội, với mức tối đa là 70m² và tối thiểu là 25m².
Điều này đồng nghĩa với việc một căn hộ có diện tích trung bình 55m² tại các tòa nhà cao từ 31 tầng trở lên sẽ có mức giá thuê dao động từ 5,4 triệu đến 10,9 triệu đồng/tháng.
Đối với những căn hộ có diện tích lớn 70m², mức giá thuê có thể lên đến 14 triệu đồng/tháng (chưa bao gồm các tiện ích và dịch vụ đi kèm). Nhiều người bày tỏ giá thuê như vậy là quá cao, không còn mang tính hỗ trợ cho lao động có thu nhập thấp.
Nhiều ý kiến cho rằng, mức giá này chưa hợp lý. Theo quy định, để đủ điều kiện mua hoặc thuê nhà ở xã hội, người lao động cần có mức lương dưới 15 triệu đồng/tháng. Nhưng thực tế cho thấy, mức thu nhập này nằm trong khoảng trung bình (10 - 15 triệu đồng/tháng) hoặc thấp (dưới 10 triệu đồng/tháng), nên với những khoản chi tiêu hàng ngày, việc tiếp cận nhà ở xã hội vẫn là một thử thách lớn.
Anh N.V.T (30 tuổi, Cầu Giấy, Hà Nội) cho biết, nhà ở xã hội cho thuê giá cao nhất có thể 14 triệu đồng/tháng một căn 70 m2, còn cao hơn cả chung cư thương mại. Căn hộ chung cư thương mại tôi đang thuê có giá 8,5 triệu đồng một tháng tại quận Hà Đông (Hà Nội) chất lượng, đầy đủ tiện ích. Với dân văn phòng, lương trung bình có 9-10 triệu đồng thôi, nếu mức thuê nhà 14 triệu thì không thể thuê nổi.
Chị N.T.X (27 tuổi, giáo viên tiểu học tại Hà Nội) cũng bày tỏ sự bất ngờ trước giá thuê nhà ở xã hội. Với thu nhập của vợ chồng chị, thuê một căn nhà xã hội đáp ứng nhu cầu sinh hoạt của gia đình 3 người, diện tích tối thiểu 50 - 60 m², là điều không thể. Chị Xuân bộc bạch, mua nhà đã quá xa vời, bây giờ ngay cả việc thuê nhà với khung giá như thế này cũng là điều bất khả thi.
Cần mức giá phù hợp
Theo các chuyên gia, giá cho thuê nhà ở xã hội ảnh hưởng lớn đến những người có thu nhập thấp.
Ông Phạm Đức Toản - Tổng Giám đốc Công ty cổ phần Đầu tư và phát triển Bất động sản EZ (EZ Property) cho rằng mức giá này là không hợp lý, thậm chí cao hơn nhiều căn hộ thương mại đang cho thuê trên thị trường.
Ví dụ, căn hộ thương mại với diện tích 60m2 tại Thanh Xuân có mức giá cho thuê là 11 triệu đồng/tháng hay 1 căn chung cư mini 2 phòng ngủ giá thuê cũng chỉ 6 - 7 triệu đồng/tháng. Nếu theo bảng giá trong đề xuất thì nhà ở xã hội còn đắt hơn nhà thương mại cho thuê, trong khi lại có vị trí xa trung tâm hơn.
Với một gia đình có 2 con với thu nhập dưới 20 triệu đồng/tháng, nếu thuê nhà ở xã hội mất 10 triệu đồng/tháng (chiếm 50% thu nhập) thì chắc chắn không thể đủ sống tại Hà Nội khi mà giá cả hiện đắt đỏ, chi phí cho học hành cũng rất tốn kém. Việc thuê nhà với mức giá đề xuất là không khả thi.
Ông Giang Anh Tuấn - Giám đốc sàn bất động sản Tuấn Anh cũng nhận định, nếu giả định thu nhập là 20 triệu đồng mà chi phí thuê nhà đã vượt quá 10 triệu, chắc chắn người thu nhập thấp sẽ không lựa chọn thuê. Họ sẽ ưu tiên thuê các căn hộ chung cư mini ở khu vực trung tâm hơn là phải trả gấp đôi để ở xa trung tâm.
Nếu đề xuất này được thông qua, tôi e rằng nhà xây xong cũng khó có người thuê. Điều này vừa gây lãng phí nguồn lực, vừa không giải quyết được vấn đề an sinh xã hội.
Giáo sư Đặng Hùng Võ - nguyên Thứ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường cho rằng, mức giá cho thuê nhà ở xã hội mà TP. Hà Nội đang áp dụng có sự chênh lệch quá lớn. Ông đề xuất để tạo điều kiện hài hòa hơn, những gia đình thu nhập không cao, 3 - 4 thành viên, có thể chọn thuê các căn hộ nhỏ hơn, khoảng 40m², mức giá khoảng 5 triệu đồng/tháng, sẽ phù hợp hơn với tình hình tài chính của họ.
Ông Phạm Đức Toản - Tổng Giám đốc EZ Property đề xuất, mức giá thuê nhà ở xã hội chỉ nên vào khoảng 5 triệu đồng/tháng mới phù hợp với người có thu nhập thấp.