Cái chết của thủ lĩnh Hamas là bước ngoặt cho cuộc chiến ở Gaza?
Thủ tướng Israel Binyamin Netanyahu nói, cái chết của lãnh đạo Hamas Yahya Sinwar là "khởi đầu cho sự kết thúc ở Gaza", nhưng vẫn chưa rõ liệu việc thủ lĩnh Hamas bị tiêu diệt sẽ khiến căng thẳng leo thang hay dẫn tới một thỏa thuận ngừng bắn.
Cái chết của một chiến binh
Ca ngợi vụ tiêu diệt thủ lĩnh cánh chính trị Hamas Yahya Sinwar trong một tuyên bố video được công bố tối 17/9, ông Binyamin Netanyahu cho biết việc "tiêu diệt" một trong những kẻ chủ mưu vụ tấn công ngày 7/10/2023 vẫn chưa báo hiệu sự kết thúc của cuộc chiến đối với người dân Gaza. "Đó là khởi đầu của sự kết thúc", Thủ tướng Israel nói.
Trong khi đó, Tổng thống Mỹ Joe Biden cho biết ông hy vọng cái chết của Thủ lĩnh Sinwar sẽ giúp đảm bảo một thỏa thuận ngừng bắn mà ông đã kêu gọi từ lâu, nhưng không thể đạt được. "Bây giờ là lúc để tiếp tục... hướng tới một lệnh ngừng bắn ở Gaza", ông Biden nói hôm 17/10 trong chuyến thăm Đức.
Cái chết của nhà lãnh đạo Hamas một thời đầy quyền lực hôm 16/10 đã làm sống lại hy vọng chấm dứt cuộc chiến đã khiến hơn 42.000 người Gaza thiệt mạng trong khi nơi giam giữ 101 con tin Israel bị bắt hồi tháng 10 năm ngoái vẫn chưa rõ.
Nhiều nhà quan sát cho rằng, trong khi hòa bình ngay lập tức là khó nắm bắt, việc loại bỏ thủ lĩnh Sinwar có thể tạo ra những bước ngoặt cho cả Hamas và Chính phủ Israel.
Trong hơn một năm, khi Israel tìm kiếm người đàn ông bị truy nã gắt gao nhất, một số chính trị gia lặp lại cáo buộc rằng Sinwar đã sử dụng các con tin làm lá chắn sống sâu trong mạng lưới đường hầm ngầm rộng lớn mà Hamas đã dành nhiều năm để xây dựng.
Cảnh quay bằng máy bay không người lái do Quân đội Israel (IDF) công bố cho thấy một người đàn ông đơn độc và bị thương nặng đang cố gắng né tránh một máy bay không người lái đang quay phim. Người đàn ông đó là Sinwar. Thi thể của Sinwar được tìm thấy trong đống đổ nát sau khi quân đội Israel phá hủy một phần của tòa nhà nơi ông ta và các chiến binh khác đã ẩn náu.
Nắm bắt thời cơ
Một số nhà quan sát tin rằng, trong khi việc thủ lĩnh Sinwar bị tiêu diệt là một đòn giáng mạnh vào nhóm lãnh đạo Hamas, tổ chức này sẽ vượt qua sự mất mát. "Hamas mạnh hơn tổng số các nhà lãnh đạo của nó. Nó không chỉ là một tổ chức quân sự mà còn là một cơ quan thâm nhập vào mọi lối sống ở Gaza và các nơi khác", Ahron Bregman, một cựu sĩ quan quân đội Israel nói.
Tuy nhiên, nhìn thấy hình ảnh thủ lĩnh của họ nằm giữa đống đổ nát có thể khuyến khích các chiến binh Hamas từ bỏ trận chiến. Israel có thể nắm bắt cơ hội với những lời đề nghị ân xá và ưu đãi, tài chính và những thứ khác, cho các chiến binh còn lại.
Gershon Baskin, một trong những nhà đàm phán đã giúp đảm bảo việc thả binh sĩ Israel Gilad Shalit năm 2011, cũng đồng tình với đánh giá đó và cho rằng Israel nên khai thác thời điểm này.
"Một lệnh ngừng bắn sau cái chết của thủ lĩnh Sinwar cũng sẽ phụ thuộc vào các chiến binh Palestine", ông Baskin nói thêm.
Cơ hội cho cả hai bên sẽ đóng lại. Cơ hội ngừng bắn cũng phụ thuộc vào việc Mỹ có thể gây áp lực lên Israel hay không, theo ông Baskin.
Tuy nhiên, đồng minh lớn nhất của Israel đang chuẩn bị cho một cuộc bầu cử tổng thống sắp diễn ra. Tổng thống tiếp theo là bà Kamala Harris hoặc ông Donald Trump, sẽ là một yếu tố thay đổi cuộc chơi lớn cho cuộc xung đột Israel-Palestine.