Trách nhiệm hình sự, miễn và giảm trách nhiệm hình sự: Lý luận và thực tiễn

Phát biểu khai mạc hội thảo, PGS.TS. Trần Việt Dũng - Phó Hiệu trưởng trường cho biết: Tội phạm là những hành vi nguy hiểm cho xã hội. Vì vậy, khi quy định những hành vi bị coi là tội phạm, Bộ luật hình sự (BLHS) cũng đồng thời quy định về trách nhiệm hình sự (TNHS).

Hội thảo được tổ chức nhằm tạo diễn đàn để trao đổi, thảo luận một cách hệ thống các quy định về TNHS, bao gồm các quy định về miễn và giảm TNHS để từ đó góp phần hoàn thiện hệ thống pháp luật về tư pháp hình sự và áp dụng hiệu quả trong việc giải quyết các vụ án hình sự”.

Hội thảo đã nhận được 30 bài viết của các nhà nghiên cứu từ các cơ sở đào tạo luật trong cả nước và các nhà nghiên cứu luật hình sự thực tiễn giàu kinh nghiệm đang công tác tại tòa án, viện kiểm sát, các công ty luật, văn phòng luật sư…

Nhiều bài viết tiếp cận ở góc độ nghiên cứu so sánh, thông qua việc phân tích, đánh giá luật hình sự của nước ngoài và đối chiếu với quy định của pháp luật Việt Nam, các bài viết đã luận giải và chứng minh tính hợp lý của các quy định trong pháp luật hiện hành của Việt Nam.

Đồng thời, nhiều bài viết cũng chỉ ra những nội dung cần tham khảo từ pháp luật nước ngoài và đề xuất những giải pháp hoàn thiện các quy định về TNHS, miễn và giảm TNHS trong các quy định pháp luật của Việt Nam. Cụ thể như: các quy định của luật hình sự nước ngoài về hình phạt cộng đồng, hình phạt tù chung thân, tha tù trước thời hạn có điều kiện, trách nhiệm hình sự đối với pháp nhân thương mại phạm tội, pháp luật tố tụng hình sự nước ngoài về miễn trừ truy tố đối với nhân chứng và miễn truy tố có điều kiện đối với pháp nhân…

Đã có 6 tham luận được chọn để trình bày tại Hội thảo xoay quanh các đề tài: “Trách nhiệm hình sự và tính hệ thống của các quy định về trách nhiệm hình sự”; “Trách nhiệm hình sự: Tiếp cận chính sách”, “Hình phạt cộng đồng trong luật hình sự một số quốc gia và kinh nghiệm cho Việt Nam”, “Quy định về hình phạt tù chung thân trong luật hình sự một số nước và kiến nghị cho Việt Nam”...

Các đề tài đã thu hút nhiều ý kiến đóng góp, trao đổi, thảo luận để góp phần hoàn thiện các quy định của pháp luật về tư pháp hình sự và áp dụng hiệu quả trong việc giải quyết các vụ án hình sự tại Việt Nam.

Kết luận, đánh giá cao sự thành công của hội thảo, PGS.TS. Trần Việt Dũng cho biết: Thông qua việc phân tích, đánh giá luật hình sự của nước ngoài và đối chiếu với quy định của Việt Nam, các tham luận, bài viết đã luận giải và chứng minh tính hợp lý của các quy định pháp luật hiện hành của Việt Nam.

Mặt khác, qua nghiên cứu so sánh, các bài viết cũng chỉ ra những nội dung cần tham khảo từ luật nước ngoài và đề xuất những giải pháp hoàn thiện quy định về TNHS, miễn và giảm TNHS của Việt Nam.

Điển hình như các quy định của luật hình sự nước ngoài về hình phạt cộng đồng, hình phạt tù chung thân, tha tù trước thời hạn có điều kiện, trách nhiệm hình sự đối với pháp nhân thương mại phạm tội, pháp luật tố tụng hình sự nước ngoài về miễn trừ truy tố đối với nhân chứng và miễn truy tố có điều kiện đối với pháp nhân. Những vấn đề đã trình bày trong các bài tham luận có ý nghĩa đối với việc hoàn thiện pháp luật hình sự, tố tụng hình sự của Việt Nam trong hiện tại và tương lai.

Trí Nhân