Quyết liệt xóa bỏ chung cư cũ xuống cấp
Những cơ chế mới, Nghị định mới của Chính phủ là cơ sở để kỳ vọng việc cải tạo, xóa bỏ chung cư đã xuống cấp sẽ được thuận lợi hơn.
Luật nhà ở 2023 thúc đẩy cải tạo chung cư cũ
Hà Nội có tổng số gần 1600 nhà chung cư cũ, khá nhiều dãy nhà đã xuống cấp, nhưng suốt 20 năm qua, thành phố mới chỉ xây dựng lại được khoảng 1% chung cư cũ.
Không ít chung cư cũ tại Hà Nội được xác định xuống cấp ở mức nguy hiểm. Chính quyền thấy được mối nguy hiểm ở các nhà chung cư cũ này, người dân ở đó cũng biết được họ đang sống trong sự rình rập của cháy nổ, thậm chí là có thể bị đổ sập khi có gió bão. Thế nhưng nhiều năm qua vẫn chưa thể cải tạo, xây dựng lại.
Thời gian trước, việc cải tạo, xây dựng chung cư cũ còn gặp nhiều khó khăn, vường mắc. Nguyên nhân do việc bồi thường, hỗ trợ, tái định cư chưa được người dân đồng tình, hay chiều cao công trình khi xây dựng lại chưa hấp dẫn các đơn vị chủ đầu tư.
Đến nay, xây dựng chung cư mới không còn khó khăn như trước vì đã có Luật Nhà ở, Nghị định 98 về cải tạo, xây dựng lại nhà chung cư điều chỉnh. Có quy định của pháp luật, chính quyền có căn cứ để quản lý điều hành hoạt động này, chủ sở hữu nhà chung cư cũng như chủ đầu tư dự án cũng được xác lập quyền lợi, không mông lung như trước đây.
Cụ thể, Luật nhà ở 2023, Nghị định 98 của Chính phủ có hiệu lực mới đây với những điểm mới là: Hệ số K tái định cư được qui định gấp 1 đến 2 lần tùy theo vị trí của tòa nhà và sẽ do UBND cấp tỉnh, thành phố quyết định. Chỉ cần 70% chủ sở hữu nhà chung cư tham gia ý kiến và tối thiểu 75% trong số tham gia đó đồng ý là có thể tiến hành cải tạo chung cư. Chủ đầu tư dự án cải tạo chung cư cũ được miễn tiền sử dụng đất, tiền thuê đất, kinh doanh diện tích nhà ở còn lại sau khi bố trí tái định cư và nhiều ưu đãi kèm theo. Đó là những thuận lợi cho việc cải tạo chung cư cũ.
Sau khi Luật có hiệu lực cùng với những Nghị định của Chính phủ hướng dẫn thi hành Luật đi vào cuộc sống, đó sẽ là cơ sở để kỳ vọng việc cải tạo chung cư cũ sẽ được thuận lợi hơn.
Các chung cư cũ trong tình trạng cần đập bỏ để xây dựng mới đã được chính quyền các địa phương kiểm tra, thống kê, có con số đầy đủ. Chính quyền phải xem việc cải tạo, xây dựng lại các chung cư này là trách nhiệm để bảo vệ an toàn tính mạng, tài sản cho người dân.
Do đó, chính quyền phải có kế hoạch triển khai thực hiện, trước hết là thuyết phục người dân ở các chung cư cũ đồng lòng xây dựng mới nơi ở của mình. Còn về phía người dân, phải thấy được lợi ích của mình khi xây dựng lại chung cư, lợi ích cao nhất chính là sự an toàn, sau đó là được sống trong điều kiện thuận lợi, vệ sinh và môi trường văn minh.
Đảm bảo lợi ích người dân - doanh nghiệp - chính quyền
Để các dự án cải tạo, xây dựng nhà chung cư nhanh chóng được triển khai, chính quyền phải tạo điều kiện tối đa cho các doanh nghiệp đầu tư dự án. Doanh nghiệp phải được hỗ trợ, xem đó là những đối tác giúp cho chính quyền giải quyết những tồn tại lâu nay của đô thị.
Tất nhiên, chủ đầu tư dự án ngoài tìm kiếm lợi nhuận cũng cần xem đây là trách nhiệm xã hội, tìm ra các thỏa thuận hài hòa lợi ích giữa các bên để có tiếng nói chung. Khi cư dân ở các nhà chung cư đồng thuận, mọi việc sẽ rất dễ dàng.
Hà Nội đặt mục tiêu trong năm 2025 sẽ khởi công xây dựng lại hai chung cư cũ xuống cấp ở mức độ D, tức là mức độ nguy hiểm.
Cải tạo chung cư cũ không chỉ bảo vệ an toàn cho người dân sống trong các chung cư này, mà còn là sắp xếp, chỉnh trang lại đô thị. Các tòa nhà cũ nát bị đập bỏ, thay thế bằng những tòa nhà mới hiện đại khang trang, phố phường sẽ sạch đẹp, văn minh hơn.