Xin ý kiến mẫu phù điêu Đại tướng Võ Nguyên Giáp tại Bến K15
Từ ngày 5 đến 7/10, tại Bến K15 (phường Vạn Hương, Đồ Sơn, Hải Phòng), Hội đồng Nghệ thuật và Tổ cố vấn lịch sử, Ban Tổ chức thi tuyển đã trưng bày xin ý kiến nhân dân về mẫu phác thảo phù điêu Đại tướng Võ Nguyên Giáp với lực lượng Hải quân, Tàu không số và các chiến sỹ.
Mẫu phác thảo phù điêu Đại tướng Võ Nguyên Giáp với lực lượng Hải quân, Tàu không số và các chiến sỹ thuộc Dự án đầu tư xây dựng tu bổ, tôn tạo quần thể Di tích Bến K15, quận Đồ Sơn, TP. Hải Phòng.
Trong đó, hạng mục công trình Tàu không số và các chiến sỹ, dự kiến tàu sẽ tạo dựng bằng đá có kích thước 19,8m x 5,92m, trên boong tàu bố trí vườn tượng bằng chất liệu đồng, tái hiện nghi thức buổi lễ tiễn các chiến sỹ trước khi lên đường làm nhiệm vụ.
Phù điêu tái hiện hình ảnh Đại tướng Võ Nguyên Giáp với lực lượng Hải quân bằng chất liệu đồng, kích thước phù điêu dự kiến là 11,71m x 6,68m được gắn vào hệ khung thép không gỉ, được đỡ bởi hệ thống kết cấu bê tông chịu lực.
Để có những tác phẩm có chất lượng nghệ thuật tốt, truyền tải được nội dung tư tưởng chủ đề, thể hiện được thần thái, cốt cách của các nhân vật lịch sử ở 2 hạng mục trên, Ban Tổ chức Thi tuyển đã đã lựa chọn, mời các tác giả, nhóm tác giả có nhiều thành tựu nổi bật trong lĩnh vực mỹ thuật, điêu khắc tham gia thi tuyển.
Tại vòng Sơ khảo, Hội đồng nghệ thuật và Tổ cố vấn lịch sử đã lựa chọn ra 6 tác phẩm dự thi gồm 3 phù điêu và 3 tàu mô phỏng đảm bảo các tiêu chí theo quy định, có tính mỹ thuật cao để bước tiếp vào vòng Chung khảo.
Căn cứ ý kiến của Hội đồng nghệ thuật và Tổ cố vấn, các tác giả đã bổ sung, chỉnh sửa, gửi tác phẩm về Ban Tổ chức để thực hiện trưng bày tại 2 địa điểm Di tích Bến K15, quận Đồ Sơn từ ngày 5 đến 7/10/2024 và Nhà Trưng bày Triển lãm và Mỹ thuật TP. Hải Phòng từ ngày 9 đến 12/10/2024 để xin ý kiến nhân dân, trước khi chấm chọn vòng Chung khảo. Hình thức lấy ý kiến bằng phiếu được đặt tại các địa điểm trừng bày nêu trên.
Di tích Bến K15 nằm dưới chân núi Vạn Hoa, phường Vạn Hương, quận Đồ Sơn, TP. Hải Phòng. Đây là một vịnh nhỏ, được bao bọc bởi ba dãy núi rất kín đáo, khuất gió biển, là bến cho những con “Tàu Không số” hay còn gọi là Bến K15 - điểm xuất phát của đường Hồ Chí Minh trên biển, là tuyến hậu cần chiến lược trên Biển Đông, đảm bảo nhiệm vụ vận tải quân sự đặc biệt, do Hải quân nhân dân Việt Nam và Quân giải phóng miền Nam Việt Nam thực hiện bí mật trong kháng chiến.
Tuyến đường được chính thức thành lập ngày 23/10/1961 để vận chuyển, tăng cường nguồn nhân lực và vũ khí từ miền Bắc nước ta vào chi viện cho Quân giải phóng miền Nam.
Trong suốt 15 năm (1961-1975) làm nhiệm vụ vận tải chiến lược quân sự trên biển, Bến K15 là nơi chứng kiến gần 1.900 lượt tàu thuyền, vận chuyển hơn 152.000 tấn vũ khí, trang bị kỹ thuật, thuốc chữa bệnh và hơn 80.000 cán bộ, chiến sĩ từ Bắc vào Nam.
Những con “Tàu không số” không phải vì không có số mà thậm chí có nhiều số để dễ dàng thay đổi trên hành trình, đã vượt hàng ngàn hải lý, thoát hơn 4.000 quả thủy lôi, chống chọi với hơn 20 cơn bão, chiến đấu hơn 30 lần với tàu địch, đánh trả 1.200 lần máy bay địch tập kích và bắn rơi 5 chiếc máy bay, bắn cháy nhiều tàu xuồng của địch.
Mỗi chuyến đi là một cuộc đấu trí căng thẳng, quyết liệt với kẻ thù, với thiên nhiên, nên từng chiến sĩ phải chấp nhận sẵn sàng hy sinh tính mạng, sẵn sàng điểm hỏa khối thuốc nổ được bố trí sẵn để hủy tàu, hủy hàng, bảo vệ bí mật con đường trên biển... Vì thế, trước mỗi chuyến đi, các thủy thủ đoàn đều được đơn vị tổ chức “Lễ truy điệu sống” trước khi khởi hành phòng khi bị địch phát hiện, các chiến sĩ trên tàu sẽ tự kích nổ tàu để giữ bí mật.
Từ năm 1961 đến 1975, các đơn vị vận tải quân sự trên tuyến đường biển Hồ Chí Minh đã khắc phục mọi khó khăn, gian khổ, hi sinh, vượt qua sự kiểm soát gắt gao, đánh phá ác liệt của địch để vận chuyển vũ khí, trang bị, hàng hóa, thuốc chữa bệnh và đưa hàng trăm nghìn cán bộ, chiến sĩ từ hậu phương miền Bắc vào tiền tuyến miền Nam, phục vụ công cuộc đấu tranh bảo vệ Tổ quốc. Trong chặng đường nguy hiểm đó, nhiều người con của Tổ quốc đã anh dũng hy sinh, vĩnh viễn ở lại với con đường biển, nằm lại dưới biển sâu, hóa thân thành sóng nước.
Để phát huy giá trị của di tích, giáo dục truyền thống yêu nước, uống nước nhớ nguồn, ngày 19/7/2019, HĐND TP. Hải Phòng đã ban hành Nghị quyết số 28/NQ-HĐND về phê duyệt Dự án đầu tư xây dựng tu bổ, tôn tạo quần thể di tích Bến K15. Dự án gồm một số hạng mục như: Đền thờ các Anh hùng liệt sỹ, Cầu tàu kết hợp thả hoa đăng, Tàu mô phỏng kết hợp tượng các chiến sỹ Đoàn tàu không số và Phù điêu Đại tướng Võ Nguyên Giáp với lực lượng Hải quân.