Tử tù chờ thi hành án lâu nhất thế giới được tuyên trắng án
Ông Iwao Hakamada, 88 tuổi, ở Shizuoka, miền Trung Nhật Bản, tử tù chờ thi hành án lâu nhất thế giới với 56 năm, vừa được tuyên trắng vào ngày 26/9, sau khi Tòa án phát hiện ra bằng chứng được sử dụng chống lại ông là giả.
Sáng sớm 30/6/1966, một đám cháy bùng phát tại nhà của giám đốc điều hành công ty sản xuất miso ở Shizuoka - Nhật Bản. (Miso là một loại tương của Nhật Bản). Ông Hakamada, từng là võ sĩ quyền Anh chuyên nghiệp, là nhân viên được bao ăn ở tại công ty sản xuất miso này.
Sau khi đám cháy được dập tắt, cảnh sát phát hiện thi thể của vị giám đốc, vợ ông và hai đứa con còn nhỏ của họ. Tất cả 4 nạn nhân đều bị đâm chết. Cảnh sát sau đó đã bắt giữ ông Hakamada với cáo buộc giết gia đình chủ, đốt nhà và lấy cắp 200.000 yên.
Hai năm sau, ông Hakamada bị kết tội giết người và phóng hỏa, bị kết án treo cổ, nhưng không bị thi hành án do quá trình kháng cáo kéo dài. Phải mất 27 năm, Tòa án cấp cao mới bác bỏ đơn kháng cáo đầu tiên của ông để xét xử lại.
Đơn kháng cáo thứ hai được đệ trình bởi chị gái ông, Hideko Hakamada, hiện 91 tuổi lên Tòa án vào năm 2008. Hakamada sau đó được thả khỏi tù vào năm 2014 khi Tòa án ra lệnh xét xử lại. Sau khi được thả, Hakamada thụ án tại nhà vì sức khỏe yếu và tuổi tác khiến ông ít có khả năng bỏ trốn.
Câu chuyện pháp lý kéo dài hàng thập kỷ cuối cùng đã chấm dứt nhờ một số chi tiết trên bộ quần áo được tìm thấy trong một bể miso một năm sau khi Hakamada bị bắt.
Những bộ quần áo đó, được cho là dính máu, đã được sử dụng để buộc tội ông Hakamada. Tuy nhiên, trong nhiều năm, các luật sư của Hakamada lập luận rằng DNA thu được từ quần áo không khớp với ông Hakamada, làm tăng khả năng các món đồ thuộc về người khác.
Các luật sư tiếp tục cho rằng cảnh sát có thể đã tạo bằng chứng giả. Lập luận của họ đủ để thuyết phục Thẩm phán Hiroaki Murayama, người vào năm 2014 đã kết luận rằng "quần áo không phải của bị cáo".
"Thật bất công khi giam giữ bị cáo thêm nữa, vì khả năng anh ta vô tội đã trở nên rõ ràng", Thẩm phán Murayama nói vào thời điểm đó. Hakamada sau đó được ra tù để xét xử lại. Các thủ tục pháp lý kéo dài khiến cho phiên tòa tái thẩm năm ngoái mới được bắt đầu và sáng 26/9/2024, Tòa án mới ra phán quyết.
Lập luật dẫn tới việc tuyên trắng án xoay quanh bản chất của các vết đỏ trên quần áo mà các công tố viên cho biết là máu của ông Hakamada. Luật sư bào chữa đặt câu hỏi, các vết bẩn đáng nhẽ phải mờ đi, nhưng trên thực tế chúng vẫn còn đỏ và không bị sẫm màu sau một thời gian dài ngâm trong bột đậu nành. Điều đó có nghĩa đây là bằng chứng là giả.
Ngày 26/9, cuối cùng Tòa án Nhật Bản đã ra phán quyết tuyên bố ông vô tội. Quyết định này đã đảo ngược hoàn toàn bản án kết tội trước đó, chấm dứt một trong những vụ án kéo dài và gây tranh cãi nhất trong lịch sử tư pháp Nhật Bản.
Tuy nhiên tháng 9/2024, 56 năm sau khi bị kết án tử hình, ông không còn đủ sức khỏe để tham dự phiên tòa cuối cùng tuyên bố ông trắng án.
Các luật sư và gia đình của ông Hakamada cho biết, nhiều thập kỷ bị giam giữ, chủ yếu là biệt giam với mối đe dọa hành quyết luôn hiện hữu, đã gây thiệt hại nặng nề cho sức khỏe tâm thần của ông.
Năm ngoái, khi phiên tòa tái thẩm bắt đầu, chị gái ông, bà Hideko đã bày tỏ sự nhẹ nhõm và nói rằng "cuối cùng một gánh nặng đã được trút khỏi vai tôi".
Việc tái thẩm đối với tử tù là rất hiếm ở Nhật Bản - Hakamada là phiên tòa tái thẩm thứ năm trong lịch sử hậu chiến của Nhật Bản.