Phóng sự - Ghi chép

Cuộc hành quân thần tốc về với Bắc Hà (Lào Cai)

Nhóm Phóng Viên 20/09/2024 15:40

Cơn bão số 3 đã qua hơn 10 ngày nhưng hậu quả của nó để lại vẫn thật thảm khốc. Nhiều bản làng vùng núi Tây Bắc vẫn bị chia cắt do đường xá bị sạt lở. Nhiều gia đình lâm vào cảnh trắng tay khi tất cả tài sản đã trôi theo dòng nước.

Cheo leo "hỏa tốc" cứu trợ

Sáng 18/9, hơn 20 tấn hàng hoá do người dân TP.HCM góp tặng thông qua VPPN Báo Công lý đã ra tới Hà Nội và được chuyển về trụ sở Báo Công lý. Cùng lúc đó, chúng tôi nhận được tin có 1 bản tại huyện Bắc Hà, tỉnh Lào Cai bị cô lập đang cần hỗ trợ. Ngay lập tức nhóm PV Công lý mang theo hơn 1 tấn nhu yếu phẩm tức tốc lên đường.

Sáng 19/9, từ trung tâm huyện Bắc Hà, qua chia sẻ của người dân, bản mà hôm qua chúng tôi dự định đến nay đã nhận được cứu trợ. Nhưng tất cả các thôn bản thuộc xã Nậm Khánh vẫn đang bị cô lập. Nơi nào có thể vào được thì cũng chỉ có thể di chuyển bằng xe máy. Thậm chí, nhiều nơi còn phải cuốc bộ.

Sau khi báo cáo nhanh và được sự đồng ý của Tổng Biên tập, chúng tôi quyết định chuyển hướng vào xã Nậm Khánh để hỗ trợ bà con nơi đây.

z5849438747973_fd811fd9fca8407979d04b90e4c31a99.jpg
Đường sạt lở khắp nơi, sình lầy, nước tuôn xối xả từ đỉnh núi, một bên là vực sâu.

Trước khi khởi hành, dù đã lường trước cung đường sẽ rất nguy hiểm, nhưng thực tế vượt sức tưởng tượng của chúng tôi. Đường sạt lở khắp nơi, sình lầy, nước tuôn xối xả từ đỉnh núi, một bên là vực sâu, nhiều đoạn đường khoét hàm ếch sâu hoắm.

z5849442186600_6614f490681ad98a5f3ee0c2e608dcbc.jpg
Nhiều đoạn đường khoét hàm ếch sâu hoắm.

Ekip chúng tôi tập hợp toàn những tay lái nhiều kinh nghiệm đường đèo, tự tin vào bản lĩnh lái xe. Thế nhưng, hôm nay đã thật sự cảm thấy căng thẳng khi chỉ phải cầm lái vượt qua hơn 20km đường vào xã Nậm Khánh. Đường đi vô cùng gian nan. Có những đoạn, chúng tôi buộc phải tạm dừng, chờ máy xúc san đất khôi phục tuyến đường. Có đoạn xe băng qua quãng đường nước chảy xối xả từ trên đỉnh núi, khiến cả một đoạn dài lở lói, nước bào mòn thành từng vệt trên mặt bê tông. Có những đoạn, chúng tôi phải chạy men theo vách đá cheo leo, vượt qua những con dốc dựng đứng, đường trơn trượt do sình lầy.

z5849437495756_9f3d17f1cf7ffaa195e0e99a448df05f.jpg
Có những đoạn chúng tôi buộc phải tạm dừng, chờ máy xúc san đất khôi phục tuyến đường.

Nhưng khó khăn nhất là những đoạn đường bị sạt lở nghiêm trọng. Đất đá từ trên cao đổ xuống, tạo thành những bức tường chắn ngang lối đi. Dù đã được cào bớt để thông xe nhưng chỉ đủ cho xe gắn máy qua lại. Chúng tôi đã cùng người dân bê đá, vác gỗ, san đất để mở rộng đường cho xe qua. Những người dân nơi đây để lại ấn tượng sâu sắc cho chúng tôi bởi sự nhiệt tình, chân chất và đầy tình nghĩa.

xe-hang.jpg
Hai xe bán tải của Báo Công lý chở hàng vào cho bà con xã Nậm Khánh.
day-xe.jpg
Người dân hỗ trợ đoàn đẩy xe vượt qua đoạn đường sình lầy.

Hết nguyên một buổi sáng, vừa đi, vừa dừng lại khuân đá, vác gỗ, cuốc đất, sửa đường, chúng tôi cũng đến được với người dân xã Nậm Khánh.

Xã miền núi Nậm Khánh yên bình, bỗng chốc bị tàn phá nặng nề khi những trận mưa dữ dội kéo dài hàng trăm giờ liên tiếp của hoàn lưu bão Yagi không ngừng đổ xuống, kéo theo hàng loạt vụ sạt lở kinh hoàng. Đất đá cùng nước, bùn từ trên núi cao đổ ập xuống, cuốn phăng nhà cửa, ruộng vườn, để lại những vết thương sâu hoắm, loang lổ trên các triền núi, mà trước đây chính là các thôn bản. Giao thông bị chia cắt, xã Nậm Khánh và những xã khác tại huyện Bắc Hà, tỉnh Lào Cai rơi vào cảnh bị cô lập.

z5849439075636_b923b3d3378e452ab84162cdd8ce7001.jpg
Chúng tôi dừng lại khuân đá, vác gỗ, cuốc đất, sửa đường để có thể đi tiếp.
z5849439345252_7adf88ef32b15f72bf21973a8ad91e51.jpg
Chúng tôi dừng lại khuân đá, vác gỗ, cuốc đất, sửa đường để có thể đi tiếp.

Nhưng giữa khung cảnh tang thương đó, chúng tôi cũng bắt gặp những hình ảnh đầy xúc động về tình người, về nghị lực sống phi thường. Đó là những người dân xã Nậm Khánh, huyện Bắc Hà, dù mất mát, đau thương, nhưng vẫn kiên cường, lạc quan. Họ cùng giúp đỡ nhau dựng lại nhà cửa, dọn dẹp đường sá...

z5849437480924_3fb24929dcad32493d297903143db1c3.jpg
Chàng trai địu con vừa tròn 1 tuổi đi bộ 10km xuống xin hàng cứu trợ.

Trên đoạn đường cứu trợ đầy gian nan ấy, chúng tôi gặp một chàng trai 23 tuổi, bị mất gần nửa bàn chân do tai nạn lao động, địu con nhỏ trên lưng, cuốc bộ hơn 10km ra bên ngoài để xin ít lương thực, và cũng để xin chữ ký xác nhận thuộc hộ gia đình bị sạt lở. Vợ bỏ đi khi con vừa được 6 tháng, bố mẹ lại già yếu, đôi chân không trọn vẹn của em lại gánh cả sự sống, mang theo cả khát vọng sinh tồn cho gia đình mình. Hình ảnh em lê từng bước chân khó nhọc trên con đường lầy lội, đứa con thơ ngủ ngon lành trên lưng, đã khiến chúng tôi không khỏi rưng rưng xúc động.

Trao sẻ chia, trao hy vọng

Chúng tôi đã trao tận tay người dân xã Nậm Khánh những phần quà cứu trợ và trao cả những lời động viên, chia sẻ. Nhìn những nụ cười nở trên môi họ, chúng tôi cảm thấy mọi khó khăn, mệt nhọc trải qua đều thật sự xứng đáng. Hơn 1 tấn hàng, dự định cho người dân 17 hộ của 1 bản nhỏ, nay phải chia ra cho 80 hộ dân và cô trò trường mẫu giáo Nậm Khánh với 120 cháu, quả thực như muối bỏ bể.

z5849442671475_a5da8350cb8ff3f4edc06913de51bc35.jpg
Nhóm PV báo Công lý chia quà cứu trợ.

Những cuộc điện thoại liên tục được kết nối về Hà Nội xin ý kiến lãnh đạo báo. Hàng thì có sẵn tại văn phòng. Nhưng làm sao chuyên chở lên cho bà con trong đêm với địa hình, thời tiết như thế này là cả một thách thức. Sau khi kết nối, Viettel Post đã đồng ý hỗ trợ hoàn toàn miễn phí vận chuyển hàng hóa từ Báo Công lý lên Nậm Khánh cho bà con. Thay vì về nghỉ, nhóm phóng viên chúng tôi nghỉ đêm tại UBND xã Nậm Đét để chờ chuyến hàng đêm lên.

z5849442673969_2f051879b1cd9dd8b627247631ae2a31.jpg
Người dân đợi nhận hàng cứu trợ.

Từ 18g ngày 19/9, hàng được đưa lên xe tải của Viettel post. Đến 20h30, toàn bộ hàng hóa đã lên xe và bắt đầu hành trình xuyên đêm đến với bà con Nậm Khánh.

1a.jpg
Xe tải của Viettel post nhận hàng từ trụ sở Báo Công lý để chở lên xã Nậm Đét cứu trợ bà con vùng lũ.
2a.jpg
Các thành viên Công đoàn, Đoàn thanh niên Báo Công lý bốc hàng lên xe tải.

05h40 sáng 20/9, chuyến xe tải 5 tấn chở đầy hàng hóa đã có mặt tại UBND xã Nậm Đét, nơi được chúng tôi chọn làm điểm tập kết hàng trước khi tăng bo vào với Nậm Khánh. Cậu lái xe trẻ của Viettel post không khỏi ngỡ ngàng khi kể lại về hành trình xuyên đêm “em chưa từng đi cung đường nào lại khó như này, có nhiều đoạn em tưởng mình không lái qua nổi, đến đây cả người, xe, hàng hóa đều an toàn là em vui lắm”. Em cũng từ chối số tiền ít ỏi chúng tôi gửi bồi dưỡng với nụ cười thật hiền “thôi coi như chị cho em đóng góp ủng hộ bà con”.

z5849442680280_995f1d05bc592f2c4ff67de77613aa2e.jpg
Trao quà cứu trợ cho bà con xã Nậm Khánh.

Cơn mưa xối xả bất chợt sáng 20/9, khiến cho kế hoạch quay trở lại Nậm Khánh của chúng tôi buộc phải thay đổi. Và việc phân chia hàng hóa cũng có sự điều chỉnh từ thực tế chúng tôi nắm bắt được ở Nậm Đét sau 1 đêm nghỉ lại đây.

Hàng hóa sẽ được chia sẻ cho bà con cả hai xã, vì nơi nào cũng đang khó khăn như nhau. Nậm Đét được thông xe trước nên là điểm tập kết để tăng bo hàng cứu trợ cho dân Nậm Khánh. Thực tế, Nậm Đét cũng thiệt hại nhiều không kém. May mắn không có thiệt hại về người nhưng thiệt hại về tài sản của Nậm Đét cũng đứng hàng đầu của huyện Bắc Hà, Bí thư Nậm Đét, Lý Seo Thồng chia sẻ với chúng tôi.

chu-tich.jpg
Bí thư xã Nậm Đét (đeo kính) hỗ trợ vận chuyển hàng từ xe tải xuống.
z5849443131124_a346f581c4d1a82a6956d34742f47812.jpg
Bà con xã Nậm Khánh xuống tăng bo hàng từ Nậm Đét.

Chủ tịch UBND xã Nậm Khánh, Nguyễn Văn Đạt trực tiếp đưa người và phương tiện xuống nhận hàng về cho người dân. Không dấu được vẻ mệt mỏi, thất thần, Chủ tịch UBND xã Nậm Khánh chia sẻ: “Sống ở cùng đất này đã lâu, chưa bao giờ tôi chứng kiến trận cuồng phong dữ dội như thế của thiên nhiên. Mưa như trút nước từ trên trời xuống. Dưới mặt đất thì như có sự chuyển dịch khiến đất nứt ra, nước, đất, đá hòa với nhau, cuộn cuộn từ trên núi cao đổ xuống cuốn trôi tất cả chỉ trong tích tắc. Nhà cửa, ruộng rẫy, đường xá, kể cả trụ sở UBND xã cũng bị hư hỏng nặng nề phải di dời gấp. May mắn Nậm Khánh không bị thiệt hại về người nhưng thiệt hại về tài sản của người dân thì rất nặng nề, cần rất nhiều thời gian để khôi phục lại”.

nha-van-hoa.jpg
Trụ sở UBND xã Nậm Khánh ngổn ngang sau cơn bão lũ.

Những phần quà gửi tới người dân Nậm Khánh, Nậm Đét thật ra là rất nhỏ so với thiệt hại mà thiên nhiên gây ra cho người dân nơi đây. Nhưng đó không chỉ là tấm lòng mà còn là cả niềm hy vọng gửi gắm tới bà con.

z5849437857945_ac684f91b4560e8b84c69f38b87e78d8.jpg
Các cô giáo trường mầm non Nậm Khánh xuống Nậm Đét chở hàng về trường cho học sinh.

Tại những bản làng chênh vênh lưng chừng đồi, chúng tôi không chỉ chứng kiến những mất mát, đau thương của đồng bào, mà còn cảm nhận được tình người ấm áp và sự sẻ chia giữa những người xa lạ. Với sự chung tay của cả cộng đồng và sự nỗ lực vực dậy của người dân, chính quyền địa phương, Bắc Hà sẽ sớm vượt qua khó khăn, từng bước hồi sinh.

Những con đường sẽ được khai thông, những ngôi nhà sẽ được dựng lại, những cánh đồng sẽ lại xanh tươi. Và trên hết, nụ cười sẽ lại nở trên môi những người dân kiên cường nơi đây.

Nhóm Phóng Viên