Bài 4: An toàn nghề cá vì bình yên biển đảo
Được triển khai trên địa bàn có bờ biển dài và là một trong những cảng cá lớn nhất tỉnh Nghệ An, mô hình “An toàn nghề cá vì bình yên biển đảo” không chỉ mang đến những giải pháp hiệu quả để nâng cao nhận thức pháp luật và an ninh trật tự cho cộng đồng ngư dân, mà còn góp phần tích cực vào sự phát triển kinh tế biển kết hợp bảo vệ chủ quyền quốc gia.
Sau hơn 8 năm triển khai, mô hình “An toàn nghề cá vì bình yên biển đảo” tại phường Quỳnh Phương, thị xã Hoàng Mai, tỉnh Nghệ An đã chứng minh vai trò quan trọng của mình.
Không chỉ hỗ trợ ngư dân trong việc khai thác, đánh bắt hải sản, mô hình còn góp phần nâng cao nhận thức về chủ quyền biển đảo của Tổ quốc, tạo nên một "lá chắn" vững chắc bảo vệ biên giới biển đảo từ những ngư dân trên khắp ngư trường.
Phường Quỳnh Phương là địa bàn có dân số đông nhất thị xã Hoàng Mai, với trên 90% dân số sống bằng nghề đánh bắt và chế biến thủy, hải sản. Với bờ biển dài hơn 3km và cảng cá Quỳnh Phương - một trong những cảng cá lớn nhất Nghệ An, đội tàu của phường hiện có 711 chiếc, tổng công suất 166.950 CV, và 3.550 lao động tham gia khai thác hải sản.
Điểm đặc biệt là, để tạo điều kiện thuận lợi cho việc quản lý và hỗ trợ ngư dân, toàn phường đã thành lập 41 tổ hợp tác khai thác hải sản với 217 tàu tham gia. Tất cả các tổ đều được trang bị máy thông tin liên lạc hiện đại (ECOM – VX 1700), giúp việc liên lạc trên biển trở nên dễ dàng và an toàn hơn, đồng thời tạo nên mạng lưới kết nối vững chắc giữa ngư dân và lực lượng chức năng.
Ngư dân thường xuyên lênh đênh trên biển nhiều ngày liền, nên nhận thức về pháp luật và các quy định liên quan đến khai thác, chủ quyền biển đảo vẫn còn hạn chế. Trước tình hình này, Công an tỉnh Nghệ An đã quyết định triển khai mô hình “An toàn nghề cá vì bình yên biển đảo”, với mục tiêu không chỉ hỗ trợ ngư dân trong các hoạt động sản xuất, mà còn cung cấp các kiến thức pháp luật cần thiết, đặc biệt là về bảo vệ chủ quyền biển đảo.
Để mô hình hoạt động hiệu quả, lực lượng công an đã phối hợp chặt chẽ với Hội nghề cá phường và các ban, ngành đoàn thể, thường xuyên tổ chức tuần tra đêm tại các khu vực tàu thuyền neo đậu. Mục tiêu là đảm bảo an ninh trật tự (ANTT) và thực hiện tốt công tác phòng ngừa, đấu tranh với các loại tội phạm liên quan đến nghề cá.
Bên cạnh đó, công an phường còn đẩy mạnh công tác tuyên truyền pháp luật, gặp gỡ ngư dân mỗi dịp tàu thuyền về bờ, nhằm nhắc nhở họ tuân thủ các quy định trong khai thác hải sản, không bị kích động bởi những thông tin sai lệch trên các trang mạng.
Đồng thời, các kênh thông tin như Zalo, Facebook cũng được sử dụng để truyền tải các thông tin về quy định khai thác và tình hình ngư trường.
Với những nỗ lực của các cấp chính quyền và lực lượng công an, mô hình “An toàn nghề cá” đã thực sự phát huy hiệu quả. Các ngư dân không chỉ ngày càng nhận thức rõ hơn về trách nhiệm bảo vệ chủ quyền biển đảo, mà còn tham gia tích cực vào công tác cứu hộ, cứu nạn trên biển.
Điển hình như năm 2022, tập thể tàu cá của anh Hồ Văn Bưởi (tàu NA - 91927-TS) đã cứu nạn thành công 7 thuyền viên tàu cá Hải Phòng bị sự cố trên biển. Cùng năm đó, tàu của anh Nguyễn Văn Hải (NA-93321-TS) đã hỗ trợ lai dắt một tàu bị hỏng máy trở về đất liền an toàn.
Không chỉ dừng lại ở đó, việc vận động các chủ tàu cá thực hiện đăng ký, đăng kiểm khai thác hải sản cũng được đẩy mạnh. Tính đến nay, đã có 292/299 tàu cá có chiều dài từ 12 mét trở lên thực hiện đăng ký theo đúng quy định, đạt tỷ lệ 97,65%. Các ngư dân cũng được tuyên truyền ký cam kết chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo và không tuân theo quy định (IUU).
Mô hình “An toàn nghề cá vì bình yên biển đảo” không chỉ góp phần bảo vệ an ninh quốc gia, mà còn thúc đẩy kinh tế địa phương phát triển mạnh mẽ. Năm qua, sản lượng khai thác hải sản của phường Quỳnh Phương đạt 17.410 tấn, vượt kế hoạch với 103%. Tổng giá trị sản phẩm đạt gần 475 tỷ đồng, đem lại thu nhập bình quân từ 80-90 triệu đồng/năm cho mỗi lao động, giúp đời sống ngư dân ngày càng khấm khá hơn.
Đồng thời, nhờ mô hình này, tình trạng vi phạm pháp luật trong cộng đồng ngư dân cũng giảm hẳn. Các thanh niên sau chuyến đi biển dài ngày trở về đất liền đã hạn chế tụ tập uống rượu, gây gổ đánh nhau, góp phần ổn định an ninh trật tự địa phương.
Những thành công nổi bật của mô hình “An toàn nghề cá vì bình yên biển đảo” không chỉ đã củng cố hiệu quả bảo vệ chủ quyền biển đảo, mà còn mở ra triển vọng nhân rộng trên toàn quốc.
Được Bộ Công an tuyên dương là một trong những mô hình tiêu biểu cấp phường vào năm 2021, mô hình này đã trở thành hình mẫu lý tưởng để triển khai ở nhiều địa phương ven biển khác trong tỉnh Nghệ An và trên toàn quốc.
Suốt hơn 8 năm qua, mô hình “An toàn nghề cá vì bình yên biển đảo” đã chứng minh rõ ràng vai trò quan trọng của mình trong việc kết hợp bảo vệ chủ quyền quốc gia với phát triển kinh tế địa phương. Sự thành công này đã làm phong phú thêm bức tranh phát triển kinh tế biển, đồng thời khẳng định vai trò thiết yếu của từng ngư dân trong sự nghiệp bảo vệ Tổ quốc.
Khi mô hình tiếp tục được mở rộng và phát triển, hy vọng sẽ tạo nền tảng vững chắc cho sự ổn định, thịnh vượng và bảo vệ chủ quyền biển đảo của Việt Nam.
Với những thành tựu đã đạt được, mô hình “An toàn nghề cá vì bình yên biển đảo” không chỉ góp phần bảo vệ an ninh quốc gia, mà còn là bước tiến quan trọng trong việc xây dựng nền kinh tế biển bền vững, giữ vững chủ quyền biển đảo thiêng liêng của Tổ quốc.