Từng bước hoàn thiện thành phố xanh - du lịch xanh để bảo tồn di sản

Quần thể Di tích Cố đô Huế được UNESCO công nhận là di sản văn hóa thế giới vào năm 1993. Từ đó đến nay, dưới sự hỗ trợ của UNESCO về tài chính, kỹ thuật cũng như vận động quốc tế tài trợ, các di tích đã được trùng tu và phục dựng. Tỉnh TT-Huế cũng nỗ lực bảo tồn và phát huy giá trị những di sản này thông qua xây dựng môi trường du lịch xanh, bền vững.

Nhờ chiến dịch phát động của UNESCO từ những năm 80 của thế kỷ XX, Quần thể Di tích Cố đô Huế đã vượt qua giai đoạn cứu nguy khẩn cấp và đang bước sang giai đoạn ổn định, phát triển bền vững. UNESCO đánh giá TT-Huế là địa phương đi đầu ở Việt Nam về bảo tồn di sản.

Năm 2016, thành phố Huế chính thức được Quỹ quốc tế bảo vệ thiên nhiên (WWF) vinh danh là “Thành phố Xanh Quốc gia của Việt Nam năm 2016”, danh hiệu xứng đáng cho những chính sách và sáng kiến mà thành phố và người dân Huế đang thực hiện để trở thành thành phố đi đầu của cả nước trong phát triển bền vững và thân thiện với môi trường. Từ đó đến nay, thành phố Huế đã không ngừng nỗ lực thực hiện cam kết về giảm mức khí thải gây hiệu ứng nhà kính, cũng như kế hoạch xây dựng Huế trở thành một đô thị xanh, sạch, sáng, không rác thải.

Những năm qua, tỉnh TT-Huế đã triển khai hàng loạt mô hình để phủ xanh thành phố thông qua các hoạt động thiết thực như “Thứ 7 tình nguyện”, “Ngày chủ nhật xanh”, “Công viên không rác”, “Công sở văn minh, sạch đẹp”, “Tổ dân phố không rác”, “Thôn, làng, bản không rác”, “Góc phố sạch, vỉa hè sạch”, “Huế - Thành phố 4 mùa hoa”, “Dòng Hương trong xanh”, “Tuyến đường sáng - xanh - sạch - đẹp - an toàn”,… với nhiều cách làm sáng tạo và hiệu quả, nhận được sự hưởng ứng đồng lòng của nhân dân toàn tỉnh, góp phần vào việc giữ gìn Huế “Xanh- Sạch- Đẹp”.

Đầu tháng 2/2024, Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố đô Huế khai trương tuyến du lịch xanh, thân thiện môi trường tại khu vực lăng vua Gia Long (xã Hương Thọ, TP Huế) - một trong những điểm đến trong quần thể di tích Cố đô Huế. Theo lãnh đạo Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố đô, khu vực lăng có không khí trong lành, được phủ nhiều cây xanh rất thích hợp để hướng tới xây dựng trở thành điểm đến di sản xanh theo định hướng phát triển của tỉnh.

Trong hành trình xây dựng tuyến du lịch xanh tại đây, nhiều tổ chức, doanh nghiệp và người dân đã tích cực trao tặng phương tiện, trồng cây xanh để làm đẹp, xanh hơn cho khu vực di tích. Đến đây, du khách có thể tận hưởng sự văn minh, không gian thanh bình, hệ sinh thái thân thiện bằng trải nghiệm đạp xe, đi xe điện.

“Các phương tiện đưa vào sử dụng giúp khách di chuyển thuận tiện hơn trong hành trình tham quan. Đặc biệt, phương tiện xanh thực sự rất phù hợp, hài hòa với một nơi bình yên, có nhiều công trình di tích văn hóa, tâm linh như lăng vua Gia Long”, một du khách chia sẻ.

Ngoài ra, các trạm tiếp nước sạch cho khách du lịch cũng đã được vận hành ở một số điểm tham quan thuộc di sản Huế như: Lăng Gia Long, lăng Minh Mạng và lăng Đồng Khánh từ tháng 8/2023. Nhờ đó, lượng lớn vỏ chai, rác thải nhựa được giảm đi đáng kể, tạo dấu ấn đẹp trong lòng du khách mỗi khi đặt chân đến các điểm di tích… Đây là một trong những hoạt động nhằm giảm thiểu rác thác nhựa trong hoạt động du lịch, góp phần xây dựng Huế là thành phố xanh - sạch - sáng. Đến nay, trên địa bàn TP.Huế, đã có thêm 9 trạm nhà chờ và tiếp nước uống miễn phí ở các điểm tham quan di tích, điểm đến du lịch tại Huế phục vụ du khách.

“Đây là hoạt động vừa có ý nghĩa về mặt kinh tế, vừa đảm bảo sức khỏe cho du khách và quan trọng là hạn chế sử dụng chai nhựa, góp phần bảo vệ môi trường. Cần nhân rộng nhiều hơn, không chỉ ở các không gian cộng đồng, điểm đến du lịch tại Huế mà còn ở các tỉnh, thành khác trong nước”, một du khách chia sẻ.

Ngoài ra, Huế là thành phố đầu tiên trên cả nước có làn kẻ dành cho xe đạp với các loại hình cho mạng lưới đường xe đạp, như: Làn dành riêng cho xe đạp, đường xe đạp đi chung; đường xe đạp cảnh quan, đường ưu tiên cho xe đạp và đi bộ; đường cao tốc xe đạp.

Thời gian qua, tỉnh TT-Huế đã tập trung nhiều nguồn lực để phát triển giao thông xanh, cải thiện môi trường, đảm bảo người dân và du khách di chuyển an toàn, thoải mái và thuận lợi bằng xe đạp. Bên cạnh phát triển hệ thống vận tải hành khách công cộng, Huế sẽ phát triển giao thông xe đạp như một loại hình giao thông xanh và an toàn, phù hợp bảo tồn di sản và bảo vệ cảnh quan, hướng tới xây dựng Huế trở thành một trong những thành phố xe đạp đầu tiên của Việt Nam.

Lãnh đạo Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố đô Huế cho biết, khuyến nghị của UNESCO đối với các khu di sản là phải hạn chế tối đa tác động bất lợi như tiếng ồn, độ rung, khói bụi đến khu di sản. Vậy nên, việc triển khai tuyến Du lịch Xanh hay việc giảm nhựa sẽ là hành động cụ thể của đơn vị thực hiện cam kết đối với UNESCO đồng thời giúp hình ảnh di tích trở nên thân thiện hơn với du khách. Thời gian qua, nhiều doanh nghiệp, tổ chức quốc tế đã đồng hành cùng ngành du lịch địa phương triển khai những “nỗ lực” xanh để gìn giữ giá trị của di sản Huế.

Bên cạnh tuyến du lịch xanh được triển khai ở vua Gia Long, giữa tháng 7/2024, tại Hoàng cung Huế, Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố đô Huế vận hành thử nghiệm 15 xe đạp điện trợ lực GCOO tại khu vực hoàng cung cho khách tham quan trải nghiệm. Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố đô Huế và Gbike- Công ty công nghệ di động vi mô của Hàn Quốc đã thống nhất tăng cường hợp tác xây dựng cơ sở hạ tầng du lịch bền vững và thân thiện môi trường tại các điểm du lịch chính thuộc Quần thể Di tích Cố đô Huế là Di sản Văn hoá thế giới được UNESCO công nhận.

Mục tiêu nhằm khai thác dịch vụ du lịch và phát huy giá trị di sản Huế, tạo ra môi trường di chuyển bền vững, hiệu quả và thân thiện với môi trường, góp phần phát triển hệ thống giao thông xanh không chỉ ở các điểm di tích, mà cho cả TP.Huế.

Việc xây dựng hạ tầng, giao thông du lịch xanh và vẻ đẹp cảnh quan cùng nhiều di sản giá trị… đã tạo thêm sức hút cho du lịch Cố đô Huế. Đặc biệt, Thừa Thiên Huế có nhiều hoạt động lễ hội, điển hình như “Festival bốn mùa”.

Ngọc Minh