Bình Định: Tại sao Khu kinh tế Nhơn Hội sau 20 năm vẫn là "bãi cát mênh mông"?
Khu kinh tế Nhơn Hội (tỉnh Bình Định) có diện tích rộng hơn 14.000ha, sau gần 20 năm hình thành, đến nay vẫn là một bãi cát mênh mông, thu hút đầu tư không đạt như kỳ vọng, Bí thư Tỉnh ủy địa phương này đặt câu hỏi tại sao lại thế.
Không hiệu quả sau 20 năm thành lập
Khu kinh tế Nhơn Hội tại tỉnh Bình Định được Thủ tướng Chính phủ thành lập năm 2005 với diện tích 12.000ha, bao gồm thành phố Quy Nhơn và một phần của các huyện Tuy Phước, Phù Cát.
Năm 2019, Thủ tướng phê duyệt điều chỉnh tổng thể Khu kinh tế Nhơn Hội đến năm 2040, mở rộng thêm 2.308ha tại xã Canh Vinh, huyện Vân Canh.
Sau quy hoạch, Khu kinh tế Nhơn Hội có tổng diện tích 14.308ha với 8 phân khu chức năng, trong đó hoàn thành 6 quy hoạch phân khu chức năng và quy hoạch chi tiết của các dự án thứ cấp, đáp ứng yêu cầu thu hút đầu tư.
Ban quản lý Khu kinh tế tỉnh Bình Định cho biết, hiện nay Khu kinh tế Nhơn Hội có gần 130 dự án, với tổng vốn đầu tư đăng ký trên 132.000 tỷ đồng, vốn đã thực hiện đạt gần 38.000 tỷ đồng.
Tổng diện tích đất tự nhiên của Khu kinh tế là 14.308 ha, đến nay đất đã giao cho các nhà đầu tư khoảng hơn 7.000 ha, chiếm 49% tổng diện tích đất của Khu kinh tế.
Tuy nhiên, dịch Covid-19 bùng phát mạnh, suy thoái kinh tế toàn cầu và thị trường bất động sản giảm sút đã khiến Khu kinh tế Nhơn Hội chưa thu hút được nhiều dự án quy mô lớn như kỳ vọng, giá trị sản xuất công nghiệp chưa cao.
Nhiều dự án dở dang, trong lĩnh vực du lịch, thương mại dịch vụ và xây dựng khu đô thị tạm ngừng triển khai hoặc triển khai cầm chừng. Công tác thu hút đầu tư các dự án thông qua đấu giá, đấu thầu gặp nhiều khó khăn.
Tại khu hiện hữu 12.000ha, hạ tầng kỹ thuật và các đường trục trong trung tâm khu kinh tế được đầu tư hiện đại. Dọc đường trục chính từ thành phố Quy Nhơn về thị trấn Cát Tiến, số lượng nhà máy, xí nghiệp thưa thớt, nhiều đoạn chỉ là bãi cát mênh mông.
Hàng loạt khu đất được phân lô bán nền có sổ đỏ, nhưng đến nay chỉ toàn là khu đô thị không có người ở. Tình trạng khiếu kiện, khiếu nại kéo dài về các dự án bất động sản tại Khu kinh tế Nhơn Hội, đã gây mất an ninh trật tự tại địa phương.
"Tại sao lại thế"?
Theo ông Đặng Vĩnh Sơn - Trưởng Ban quản lý Khu kinh tế tỉnh Bình Định, có nhiều nguyên nhân khiến việc thu hút đầu tư vào Khu kinh tế Nhơn Hội không đạt như kỳ vọng, trong đó cơ bản là nguyên nhân khách quan.
"Một trong những nguyên nhân chính là do trước đây, Khu kinh tế Nhơn Hội được định hướng phát triển lĩnh vực công nghiệp, nhưng nhiều nhà đầu tư đến khảo sát lại lo ngại máy móc, công nghệ điện tử đưa đến khu vực này bị nhiễm mặn", ông Đặng Vĩnh Sơn cho hay.
Trong khi đó, các nhà đầu tư nhất là nhà đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) thường chọn các địa phương có địa thế thuận lợi hơn về việc vận chuyển hàng hóa.
Tuy nhiên, lãnh đạo Ban quản lý Khu kinh tế tỉnh Bình Định cũng cho rằng, việc thu hút ít nhà đầu tư lại thành ra lợi thế, bởi sắp tới điều chỉnh quy hoạch chung sẽ không vướng ràng buộc với các nhà đầu tư.
Theo ông Sơn, trong quy hoạch mới dự kiến giảm bớt diện tích công nghiệp, chỉ thu hút công nghiệp xanh, công nghiệp sạch hoặc chuyển hướng về thương mại dịch vụ. Các dự án công nghiệp sẽ đưa về Khu công nghiệp Becamex (tại huyện Vân Canh, vẫn nằm trong Khu kinh tế Nhơn Hội).
20 năm, Khu kinh tế Nhơn Hội với biết bao nhiêu ấp ủ, kỳ vọng, đến nay vẫn là 1 bãi cát mênh mông. Đi từ "đầu nọ đến đầu kia", chỉ có vài dự án. Đây là việc cần phải suy nghĩ, tại sao lại như thế?
Ông Hồ Quốc Dũng – Bí thư Tỉnh uỷ Bình Định
Trưởng ban Ban quản lý Khu kinh tế tỉnh Bình Định cho hay, Bộ Xây dựng đã trình Văn phòng Chính phủ chờ Thủ tướng Chính phủ thống nhất chủ trương điều chỉnh tổng thể quy hoạch chung khu kinh tế.
Sau đó, Ban quản lý sẽ xây dựng nhiệm vụ điều chỉnh tổng thể quy hoạch chung khu kinh tế rồi trình Thủ tướng phê duyệt nhiệm vụ. Tiếp đó, ban quản lý mới làm quy hoạch.
"Khu nào là dịch vụ, khu nào đô thị, khu nào giữ lại công nghiệp nhưng mức độ bao nhiêu đều sẽ được quy hoạch lại", ông Sơn chia sẻ.
Tại buổi làm việc mới đây với Ban quản lý Khu kinh tế tỉnh Bình Định, ông Hồ Quốc Dũng – Bí thư Tỉnh uỷ Bình Định cho hay, 20 năm, Khu kinh tế Nhơn Hội với biết bao nhiêu ấp ủ, kỳ vọng, đến nay vẫn là 1 bãi cát mênh mông. Đi từ "đầu nọ đến đầu kia", chỉ có vài dự án.
"Đây là việc cần phải suy nghĩ, tại sao lại như thế? Một mảnh đất sát TP. Quy Nhơn, cách trung tâm thành phố chỉ 1 chiếc cầu nhưng 20 năm thu hút đầu tư, vẫn là bãi cát. Như vậy, việc quy hoạch đã đúng chưa, cách làm trong thu hút đầu tư đã phù hợp chưa? Việc này, hết sức lưu ý để có cách giải quyết phù hợp, hiệu quả", Bí thư Tỉnh uỷ Bình Định nói.
Ông Hồ Quốc Dũng yêu cầu, nhiệm vụ quan trọng nhất hiện nay, là tập trung hoàn thành hoàn chỉnh quy hoạch Khu kinh tế Nhơn Hội theo hướng phù hợp, có tầm nhìn và sát với thực tế.