Bé gái 2 tháng tuổi tử vong sau khi tiêm vắc xin

Theo báo cáo của Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh Thanh Hóa, hồi 7h45 phút ngày 20/5, cháu Q. T. H. được bố mẹ đưa đến điểm tiêm chủng tại Trạm Y tế xã Thành Yên theo thông báo mời tiêm của Trạm.

Tại đây, cháu được bác sĩ Nguyễn Sỹ Hải khám sàng lọc và tư vấn lúc 8h00 phút (tư vấn về vắc xin tiêm chủng lần này, liều lượng, đường tiêm, lịch tiêm và các phản ứng có thể xảy ra sau tiêm chủng như: sưng, đau tại điểm tiêm, có sốt...).

Kết quả khám sàng lọc cho thấy cháu có tiền sử khỏe mạnh, không có tiền sử dị ứng, không phát hiện bệnh cấp tính tiến triển, đủ điều kiện tiêm chủng vắc xin DPT-VGB-Hib (SII) mũi 1 và uống vắc xin OPV lần 1. Sau khi cháu được khám sàng lọc và nghe tư vấn, mẹ cháu Hằng đồng ý cho cháu tiêm vắc xin DPTVGB-Hib (SII) mũi 1 và uống vắc xin OPV lần 1. Bác sĩ Hải hướng dẫn bố mẹ đưa cháu sang phòng tiêm.

Đến 8h10 phút, cháu được Y sĩ Bùi Văn Dăn thực hiện tiêm chủng. Trước khi tiêm, y sĩ Dăn thông báo cho mẹ cháu về vắc xin SII và OPV: liều lượng, đường dùng. Sau đó, sử dụng bơm kim tiêm 1ml được cấp theo chương trình, lấy vắc xin đủ liều 0,5ml, tiêm bắp tại vị trí 1/3 mặt ngoài giữa đùi (vắc xin SII) và cho uống vắc xin OPV 2 giọt. Thực hiện tiêm xong, mẹ cháu được hướng dẫn chuyển sang khu vực theo dõi sau tiêm để tiếp tục theo dõi sức khỏe tại điểm tiêm 30 phút.

8h45 phút, cháu ngủ, không sốt, không khó thở, vết tiêm không sưng, không chảy máu. Cán bộ trạm hướng dẫn mẹ tiếp tục theo dõi cháu tại nhà. Khoảng 09h10 phút ngày 21/05, mẹ cháu gọi điện cho cán bộ trạm thông báo cháu sốt, không cung cấp các triệu chứng khác, được hướng dẫn cho cháu uống thuốc hạ sốt Paracetamol gói 80mg, 1/2 gói pha với nước cho cháu uống.

Đến trưa gia đình thấy cháu có biểu hiện bú kém, mệt, sốt cao, co giật nên cho cháu đến Bệnh viện Đa khoa huyện Thạch Thành. Vào viện lúc 13h25 phút ngày 21/5 trong tình trạng sốt 39,0 độ C, co giật toàn thân, khó thở 2 thì, rút lõm lồng ngực, ral ẩm 2 đáy phổi. Xét nghiệm máu có bạch cầu tăng cao (54,97 G/l).

Chẩn đoán viêm phổi nặng, suy hô hấp, co giật chưa rõ nguyên nhân, theo dõi nhiễm khuẩn huyết. Cháu được điều trị chống co giật, hạ sốt, chống viêm, khí dung giãn phế quản, thở oxy. Tiên lượng nặng, cháu được chuyển đến Bệnh viện Nhi Thanh Hóa vào 14h40 phút ngày 21/5.

Cháu H. vào khoa Hồi sức cấp cứu, Bệnh viện Nhi tỉnh Thanh Hóa lúc 17h10 phút ngày 21/5 trong tình trạng tỉnh, mệt, bú kém, ho đờm, thở oxy qua gọng kính, phổi thông khí giảm, ral ẩm 2 đáy phổi, mạch rõ, nhanh, tim nhịp ko đều, bụng mềm, đại tiện phân lỏng, chảy máu vùng tiêm truyền lâu cầm.

Qua khai thác của bác sĩ điều trị, mẹ cháu kể cách ngày vào viện khoảng 1 tuần, cháu xuất hiện ho, khò khè, không sốt, gia đình cho cháu uống thuốc ho tại nhà. Ngày 20/5, cháu được tiêm vắc xin 5 trong 1 và uống Bại liệt tại trạm y tế, đến chiều cháu xuất hiện sốt khoảng 38 độ C, đi ngoài phân lỏng, 3 lần/ngày.

Ngày 21/5 cháu còn sốt, mẹ cho uống thuốc không đỡ, cháu mệt, bú kém nên gia đình cho cháu đến bệnh viện. Chẩn đoán tại bệnh viện: viêm phổi, suy hô hấp cấp. Kết quả xét nghiệm máu bạch cầu tăng cao (90,13G/l), CRP tăng cao (78,8 mg/l).

Cháu được điều trị tích cực bằng kháng sinh, chống viêm, chống co giật, nuôi dưỡng qua đường tĩnh mạch. Đến 20h00 phút, cháu có cơn ngừng thở kéo dài, được đặt nội khí quản, thở máy. Tuy nhiên cháu đáp ứng kém với các thuốc điều trị. Tiên lượng rất nặng.

Ngày 23/5, bác sĩ chỉ định làm xét nghiệm dịch tỵ hầu để chẩn đoán vi khuẩn gây bệnh đường hô hấp bằng PCR. Đến 0h10 phút ngày 24/5/2024, cháu diễn biến nặng, da tái toàn thân, ngừng tim, hôn mê, được bác sĩ xử trí bằng thuốc vận mạch, cháu có nhịp tim trở lại. Đến 0h40 phút, gia đình xin cho cháu về nhà. Đến 1h30 phút ngày 24/5 cháu tử vong được gia đình đưa đi mai táng ngay trong đêm.

Kết quả xét nghiệm dịch tỵ hầu chẩn đoán vi khuẩn gây bệnh đường hô hấp bằng PCR cho thấy cháu dương tính với vi khuẩn Haemophilus influenzae (CT28.1); Pseudomonas aeruginosa (CT 23.8); Bordetella pertussis (Ct25.6).

Vắc xin DPT-VGB-Hib (SII) và vắc xin OPV tại Trạm Y tế xã Thành Yên được Trung tâm Y tế Thạch Thành phân bổ theo kế hoạch triển khai tiêm chủng thường xuyên tháng 5/2024 cho trẻ em trong diện tiêm chủng.

Quá trình kiểm tra, ngày 17/5, Trạm Y tế xã Thành Yên tiếp nhận 07 liều/07 lọ vắc xin DPT-VGB-HIB (SII) và 20 liều vắc xin OPV từ Trung tâm Y tế huyện Thạch Thành để tổ chức tiêm chủng cho trẻ < 1 tuổi.

Vắc xin được Trạm Y tế xã Thành Yên tiếp nhận từ Trung tâm Y tế huyện Thạch Thành, bảo quản trong phích vắc xin, có nhiệt kế, chỉ thị đông băng điện tử và vận chuyển về Trạm Y tế bằng xe máy trong sáng ngày 17/5/2024, về đến Trạm Y tế vắc xin được bảo quản trong bằng tủ lạnh chuyên dụng Haier, có bình tích lạnh, nhiệt kế theo dõi nhiệt độ, chỉ thị đông băng điện tử, thiết bị theo dõi nhiệt độ tự động.

Tại trạm Y tế, hệ thống thiết bị dây chuyền lạnh bảo quản vắc xin gồm có: Tủ lạnh: 01 cái (tủ bảo quản vắc xin Haier); Phích lạnh: 04 cái; Nhiệt kế theo dõi nhiệt độ: 02 cái; Chỉ thị đông băng điện tử: 01 cái; Thiết bị theo dõi nhiệt độ tự động: 01 cái;

Có phiếu xuất kho, biên bản giao nhận vắc xin giữa Trạm Y tế xã Thành Yên và Trung tâm Y tế huyện Thạch Thành, có sổ sách ghi chép theo dõi và quản lý sử dụng vắc xin DPT-VGB-Hib (SII) và OPV đầy đủ, số lượng sử dụng đúng với thực tế.

Trạm Y tế xã Thành Yên có 05 cán bộ, trong ngày tổ chức tiêm chủng mở rộng cho trẻ < 1 tuổi, tất cả các cán bộ tham gia tiêm chủng đều đã được tập huấn, cấp giấy chứng nhận tham gia tập huấn thực hành tiêm chủng an toàn do Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh tổ chức.

Trạm y tế đã thực hiện đúng quy trình tiêm chủng, các đối tượng được tiêm chủng lần này nhận tin nhắn đăng ký trên phần mềm tiêm chủng, được thông báo cụ thể thời gian, địa điểm tham gia tiêm chủng. Trạm Y tế xã Thành Yên đã rà soát và lập danh sách đối tượng theo đúng đối tượng được tiêm chủng, khi đến tham gia tiêm chủng đều được đón tiếp, tư vấn, khám sàng lọc trước tiêm, thực hiện tiêm chủng và theo dõi ít nhất 30 phút tại điểm tiêm.

Tại điểm tiêm chủng của Trạm có đầy đủ hộp chống shock, thuốc và trang thiết bị chống shock đầy đủ theo quy định. Trạm Y tế xã Thành Yên đã thực hiện đúng và đầy đủ quy trình tổ chức buổi tiêm chủng vắc xin DPT-VGB-Hib (SII) và OPV theo hướng dẫn của Bộ Y tế.

Trong sáng 20/5, tại điểm tiêm Trạm y tế xã Thành Yên đã tiêm chủng vắc xin DPT-VGB-Hib (SII) cho 05 đối tượng tiêm mũi 1 và uống OPV 06 đối tượng. Tại buổi tiêm không ghi nhận trường hợp nào phản ứng sau tiêm. Sau tiêm DPT-VGB-Hib (SII) và uống OPV, 04 cháu còn lại có biểu hiện sốt nhẹ vào chiều và tối ngày 20/5, đến sáng 21/5 các cháu hết sốt, bú ngủ bình thường.

Vắc xin và vật tư tiêm chủng (bơm kim tiêm các loại) được cấp cho Trạm Y tế xã Thành Yên theo đúng hệ thống, có nguồn gốc, xuất xứ rõ ràng. Trạm Y tế xã Thành Yên huyện Thạch Thành đã thực hiện tốt công tác tiếp nhận, bảo quản vắc xin trong chương trình tiêm chủng mở rộng.

Vắc xin được bảo quản theo đúng điều kiện nhiệt độ theo quy định, theo dõi nhiệt độ 2 lần/ngày, có đủ trang bị hệ thống dây chuyền lạnh bảo quản vắc xin; số sách quản lý theo dõi vắc xin trùng khớp với số lượng vắc xin sử dụng thực tế.

Vắc xin được chỉ định và sử dụng cho các đối tượng tiêm chủng theo đúng quy định của Bộ Y tế và hướng dẫn của chương trình Tiêm chủng Quốc gia; cán bộ tham gia tiêm chủng đã được tập huấn và cấp chứng chỉ tham dự tập huấn thực hành tiêm chủng an toàn, nắm được kiến thức về liều lượng, đường dùng và chỉ định của vắc xin.

Trạm y tế xã Thành Yên đã tổ chức tốt buổi tiêm chủng trong ngày 20/5, thực hiện đúng quy trình tiêm chủng theo hướng dẫn; trẻ tham gia tiêm chủng đều được khám sàng lọc, tư vấn sử dụng vắc xin, các phản ứn có thể gặp sau tiêm chủng, được tiêm và theo dõi sau tiêm đủ thời gian theo quy định; người nhà của trẻ được hướng dẫn theo dõi sức khoẻ trẻ tại nhà trong vòng ít nhất 24h sau tiêm.

Tính đến thời điểm hiện tại, trên địa bàn xã Thành Yên không ghi nhận thêm thông tin các trường hợp trẻ có phản ứng sau tiêm chủng với các vắc xin nói chung và vắc xin SII, OPV nói riêng.

Tăng cường công tác chỉ đạo, kiểm tra, giám sát hỗ trợ các trạm y tế xã/thị trấn trên địa bàn trong việc triển khai các hoạt động tiêm chủng mở rộng và đảm bảo an toàn tiêm chủng.

Thống kê, báo cáo tình hình phản ứng sau tiêm chủng của các xã/thị trấn trên địa bàn huyện và gửi về Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh. Thực hiện tốt công tác truyền thông trong cộng đồng về hoạt động tiêm chủng mở rộng để cộng đồng tham gia đưa trẻ đi tiêm chủng phòng chống dịch bệnh.

Thanh Phương