Họa sĩ Hoàng Đăng Nghiễm gây bất ngờ với triển lãm 'Đường kim mũi chỉ'

Họa sĩ Hoàng Đăng Nghiễm sinh năm 1974 trong một gia đình có truyền thống mỹ thuật ở Huế. Xuất thân trong một gia đình giàu truyền thống nghệ thuật, cha là họa sĩ Hoàng Đăng Nhuận (1942 - 2021) và em là họa sĩ Hoàng Đăng Khanh. Họa sĩ Hoàng Đăng Nghiễm biết vẽ từ nhỏ, nhưng khi trưởng thành, ông bất ngờ chọn lối rẽ trở thành một kiến trúc sư nội thất.

Có lẽ tình yêu hội họa đã trở thành một phần máu thịt, ông vẫn không thể kháng cự sự quyến rũ từ những bức tranh. Năm 2020, họa sĩ Hoàng Đăng Nghiễm tổ chức triển lãm cá nhân đầu tiên mang tên “Nghiễm” tại cố đô Huế.

Tháng 5/2024, họa sĩ Hoàng Đăng Nghiễm quyết định ra mắt công chúng phương Nam bằng triển lãm cá nhân “Đường kim mũi chỉ”. Với 22 tác phẩm, triển lãm chia làm bốn chủ đề “Đường kim mũi chỉ”, “Cát bụi vẫn còn”, “Hàn gắn” và “Vá khâu những tàn tích”.

Triển lãm “Đường kim mũi chỉ” của họa sĩ Hoàng Đăng Nghiễm thực sự đem lại nhiều ngạc nhiên thú vị cho các đồng nghiệp. Họa sĩ Lương Lưu Biên bày tỏ: “Xem qua loạt tranh, trong tôi dậy lên một cảm xúc trầm lắng, để rồi dần dần chìm sâu vào trong những cảm xúc, chiêm nghiệm siêu hình. Đây đúng là lối vẽ của những họa sĩ có kiểu tư duy kiến trúc, có thể gọi là trừu tượng kỷ hà, hoặc trừu tượng hình học. Tất cả mọi hình thái phức tạp trong thế giới đều được rút gọn về dạng cơ bản nhất của hình học, tức cốt lõi của mọi hình hài, một cách tối giản.

Ở hình thức này, họa sĩ thỏa mãn được tư duy bố cục vững chắc một cách cực đoan của mình. Nhưng ngược với sự tối giản về hình, họa sĩ đã làm giàu cho bề mặt những mảng vuông ấy bằng màu sắc và hiệu quả thị giác từ những chất liệu vải bố gai thô mộc đầy biểu cảm. Màu sắc trầm sâu, những chuyển biến nóng lạnh nhẹ nhàng, tinh tế như lưu chứa nhiều ký ức qua thời gian.

Còn họa sĩ Trần Vĩnh Thịnh nhận định: “Với chiều sâu - chiều rộng, với tính phong phú trong hội họa thế giới cho đến hôm nay, thì gần như người ta đã khai thác hết mọi vật liệu, mọi kỹ thuật, mọi thủ thuật... Nên bây giờ người làm nghệ thuật muốn làm khác đi, muốn chọn một lối riêng không phải điều dễ dàng. Bởi thế nên Hoàng Đăng Nghiễm lại chọn lối riêng của mình, làm tranh bằng bố gai - hay còn gọi là bao tải.

Màu mà Hoàng Đăng Nghiễm chọn nhuộm lên toan được lấy từ nhiều nguồn, nhưng chủ yếu từ màu của các loại rễ cây rừng của người H’mông ở Sapa, Ba-na và Cơ-tu ở Tây Nguyên… Ngoài ra còn lấy từ người dân tộc ít người thiểu số ở Lào. Có thể tình cờ, nhưng kết quả bề mặt cho thấy nhiều tác phẩm của Hoàng Đăng Nghiễm là sự kết hợp của tinh thần huyền thoại hóa với ký hiệu, biểu tượng, biểu hiện, ý niệm và tối giản.

Chính sự kết hợp này tạo nên một khí quyển trừu tượng phức hợp, có ý có tình; có thể làm cho những người chỉ thích xem trừu tượng “vô ý vô tình” thấy băn khoăn, cự nự, phê phán. Đây là một sự liên nối thú vị, giữa một hiệu ứng bề mặt có tính công nghiệp, giống như vải bao bố ở các cảng xuất khẩu, giống vải jean, với các chất liệu rất truyền thống của các dân tộc ít người, bản địa.

H. T