Văn hóa- Thể thao

Ca Huế: Nét đẹp văn hóa cố đô

N.T.D • 30/04/2024 - 16:11

Được xem là loại hình nghệ thuật cuốn hút du khách khi đến với vùng đất Cố đô, ca Huế trên sông Hương thời gian qua đã làm nên “tên tuổi” cho tỉnh Thừa Thiên Huế.

Nghe ca Huế trên sông Hương là hoạt động văn hóa sôi nổi nhất về đêm. Loại hình nghệ thuật độc đáo này đóng vai trò quan trọng trong việc phát triển kinh tế, tạo việc làm cho hàng trăm nghệ sĩ, diễn viên và người lao động, góp phần giới thiệu nét văn hóa đặc sắc của địa phương đến với khách du lịch trong và ngoài nước.

Có cội nguồn từ nhã nhạc cung đình, ca Huế đã đi vào đời sống dân gian và nay trở thành sản phẩm du lịch đặc sắc thu hút du khách.

Có người nói rằng nếu chưa nghe ca Huế trên sông Hương thì xem như chưa một lần đến Huế. Còn gì thú vị bằng khi du khách thả hồn du thuyền trên dòng sông Hương thơ mộng để thả hồn vào những điệu hò mênh mông, những câu hát nam ai, nam bình sâu lắng…

Ca Huế được phát sinh vào khoảng thế kỷ thứ XVII, trở thành thú chơi tao nhã của các hoàng thân quốc thích, gia đình danh gia vọng tộc trong suốt thời gian dài khi Huế là thủ phủ xứ Đàng Trong, sau đó là kinh đô của cả nước dưới triều Nguyễn, đạt đến đỉnh cao từ thời Minh Mạng (1820-1840) đến thời Tự Đức (1848-1883).

Ca Huế phát sinh từ trong cung đình, sau đó mới lan tỏa ra dân gian, hòa quyện với dòng âm nhạc dân gian Huế đang khởi sắc, tạo nên bản sắc mang tính địa phương rõ nét.

Ca Huế có một hệ thống bài bản vô cùng đa dạng và phong phú bao gồm khoảng 60 tác phẩm thanh nhạc, khí nhạc theo hai điệu thức lớn là điệu Bắc và điệu Nam. Điệu Bắc là những lời ca mang âm điệu vui tươi, trang trọng còn điệu Nam lại là mang những âm điệu chứa cảm xúc buồn, ai oán, nỉ non.

Cùng với ca trù miền Bắc, đờn ca tài tử Nam Bộ, ca Huế là một trong ba thể loại nhạc thính phòng đạt trình độ phát triển bậc nhất trong kho tàng âm nhạc truyền thống Việt Nam, đứng thứ hai về bề dày lịch sử, và là thể loại duy nhất ra đời trong chốn cung đình.

Có thể nói nếu đã đến Huế, các du khách nên một lần lắng nghe ca Huế trên sông Hương. Để cảm nhận những nét văn hóa riêng có của mảnh đất cố đô.

Du khách thưởng thức ca Huế trên sông Hương trong dịp nghỉ lễ 30/4:

1(1).jpg — Khu vực bến thuyền rất đông du khách.

2(1).jpg — Các nhạc công, ca sĩ biểu diễn ca Huế lên thuyền.

3(1).jpg — Khi nhắc đến dân ca Huế, người ta sẽ nhắc đến những điệu hò mái nhì, mái đẩy, khoan thai, dàn trải, ngọt ngào như tâm hồn người xứ Huế hay những điệu lý bay bổng, mượt mà như lý con sáo, lý hoài xuân, lý tình tang.

4(1).jpg — Ca Huế có giá trị cao về nghệ thuật ,về giáo dục như tư tưởng thẩm mỹ, tình cảm cũng như nhân cách của con người. Là một loại âm nhạc mang tính bác học, Ca Huế từng đóng vai trò quốc nhạc và được sử dụng rộng rãi ở các tỉnh phía Bắc cũng như phía Nam.

8(1).jpg — Trước đây, nghe ca Huế ở sông Hương là thú vui tao nhã của hoàng thân và quan chức trong cung đình Huế. Ngày nay, loại hình ca múa này đã được “bình dân hóa” để mọi du khách đến đây đều được thưởng thức ca Huế trên sông Hương và yêu Huế hơn.

Những câu hát, điệu hò cùng giọng điệu Huế ngọt ngào và dễ thương làm say đắm lòng người, cho du khách cảm giác xao xuyến, buồn, vui đến lạ kỳ.

9(1).jpg — Những âm điệu trầm bổng, du dương của giọng hát hòa quyện với tiếng réo rắt của dàn nhạc đủ cả đàn bầu, đàn tranh, đàn nguyệt, sáo, xênh, phách… sẽ ru tâm hồn du khách vào một miền ký ức sâu thẳm nhuộm tím lòng người, không sao quên được.

15(1).jpg — Thuyền trôi đến bến Vân Lâu, du khách sẽ được trải nghiệm một phong tục có từ lâu đời của người dân xứ Huế là thả đèn hoa đăng trên dòng sông Hương. Đây chính là phong tục với mong muốn cầu sự an lành, bình an cho mọi người.

Với mỗi đêm ca Huế trên sông Hương du khách được sống trong không gian Huế của những năm xưa cũ - những năm tháng không thể nào quên.

Cầu Trường Tiền bên dòng sông Hương thơ mộng về đêm.

Cùng với Ca Huế thính phòng, hiện nay, Ca Huế trên sông Hương đã trở thành một “món ăn tinh thần” không thể thiếu đối với du khách khi đến với Cố đô.

N.T.D