Chiến thắng Khe Sanh: Mốc son quan trọng trong kháng chiến chống Mỹ cứu nước

Chiến thắng Khe Sanh - bản hùng ca của dân tộc

Thị trấn Khe Sanh, thủ phủ của huyện Hướng Hóa, nằm ở phía Tây tỉnh Quảng Trị. Đây là một trong những “mắt thần” của phòng tuyến Mắc Namara - một phòng tuyến mà địch giăng ra rất kiên cố từ Cửa Việt đến Lao Bảo hòng chặn cắt sự chi viện của hậu phương lớn miền Bắc cho tiền tuyến lớn miền Nam.

Bộ đội đánh chiếm cứ điểm Khe Sanh

Vì tầm quan trọng đó, từ năm 1962, quân Mỹ và ngụy đã thiết lập ở đây một căn cứ không quân - lục quân, với lực lượng hùng hậu lên tới 6.000 lính thủy đánh bộ Mỹ. Còn dọc phòng tuyến Mắc Namara, địch tập trung tới 40% các tiểu đoàn bộ binh và xe tăng, xe thiết giáp mà Bộ chỉ huy quân sự Mỹ có trong tay trong cuộc chiến tranh Việt Nam.

Về phía ta, ngay từ giữa năm 1966, trên cơ sở đánh giá tầm quan trọng của khu vực Đường 9 - Khe Sanh, Bộ Chính trị và Quân ủy Trung ương đã quyết định thành lập Quân khu Trị Thiên, mở mặt trận Đường 9 - Khe Sanh với mật danh là Mặt trận B5, có nhiệm vụ thu hút và giam chân địch càng lâu càng tốt để tạo điều kiện cho Mặt trận Miền Nam chuẩn bị lực lượng cho cuộc tổng tiến công và nổi dậy Tết Mậu Thân năm 1968.

 Trong kế hoạch Tổng tiến công và nổi dậy Xuân Mậu Thân năm 1968, một lần nữa khu vực đường 9 - Khe Sanh lại được xác định là hướng tiến công và đòn chính của bộ đội chủ lực nhằm “nghi binh, lừa địch”, tạo điều kiện thuận lợi cho cuộc tổng tiến công của quân và dân ta tại các đô thị lớn, đặc biệt là ở Sài Gòn, Huế và Trị Thiên.

Tượng đài chiến thắng Khe Sanh

 Đúng 2h sáng ngày 21 tháng 1 năm 1968, quân ta đồng loạt nổ súng tiến công các cứ điểm Chi khu quân sự Hướng Hóa, Làng Vây, Tà Cơn. Lúc đầu địch có chút hoang mang, nhưng sau đó đánh trả quyết liệt. Nhưng với tinh thần anh dũng và bất khuất, trải qua 170 ngày đêm chiến đấu liên tục, đến ngày 9/7/1968, quân giải phóng mặt trận Khe Sanh đã chiến thắng oanh liệt, buộc Mỹ phải chịu thất thủ. Ta đã loại khỏi vòng chiến đấu gần 17.000 tên địch, trong đó có 1.300 tên Mỹ, bắt sống hàng trăm tên khác; tiêu diệt và đánh thiệt hại nặng 3 tiểu đoàn Mỹ, một chiến đoàn dù và tiểu đoàn thuộc lực lượng đặc biệt ngụy, 39 đại đội Mỹ - ngụy; bắn rơi và phá hủy 480 máy bay các loại, phá hủy hàng trăm xe quân sự, hơn 60 khẩu pháo, phá hủy hơn 50 kho xăng, đạn, thu hàng ngàn súng các loại, hàng trăm tấn lương thực.

Chiến thắng Khe Sanh đã đưa Hướng Hóa trở thành huyện đầu tiên của chiến trường miền Nam hoàn toàn được giải phóng. Cùng với cuộc Tổng tiến công và nổi dậy Xuân Mậu Thân 1968, Chiến thắng Khe Sanh đã góp phần quan trọng buộc chính quyền Mỹ phải xuống thang chiến tranh, ngồi vào vòng đàm phán ở Paris, khởi đầu một quá trình thất bại về chiến lược của Mỹ, tiến tới giải phóng hoàn toàn miền Nam, thống nhất đất nước.

Một góc thị trấn Khe Sanh ngày nay

 Chiến thắng Khe Sanh chính là kết quả của những nhân tố rất cơ bản tạo ra và nhân lên sức mạnh tổng hợp đánh bại những nỗ lực quân sự khổng lồ của Mỹ trong cuộc chiến tranh xâm lược Việt Nam. Đó là nghệ thuật chỉ đạo chiến lược, điều hành chiến tranh độc lập, sáng tạo của Đảng ta. Đó còn là ý chí, nghị lực, sức mạnh của những người lính xung trận với niềm tin mãnh liệt vào thắng lợi cuối cùng; là sự đùm bọc, che chở, giúp đỡ và tham gia tích cực của đồng bào các dân tộc miền tây Quảng Trị một lòng chung thủy với cách mạng, với Bác Hồ. Chiến thắng Đường 9 - Khe Sanh là bản hùng ca của dân tộc ta, của quân đội ta, cũng là niềm tự hào của quân và dân Quảng Trị và huyện Hướng Hóa anh hùng.

Hồi sinh nhanh chóng và vững bước đi lên

Chiến dịch kết thúc, Khe Sanh - Hướng Hóa không chỉ hồi sinh trên đống tro tàn của bom đạn mà đang vươn lên thật mãnh liệt. Con đường số 9 - Khe Sanh giờ đây đã trở thành một đại lộ xuyên Á, tạo sự phát triển cho 6 quốc gia tại tiểu vùng sông Mê Kông. Những chiến địa ác liệt năm xưa như Khe Sanh, Tà Cơn, Lao Bảo, Làng Vây… giờ cũng đã trở thành những địa chỉ đầu tư phát triển hấp dẫn. Hệ thống di tích chiến thắng Khe Sanh đã trở thành một điểm đến hòa bình, thu hút hàng chục ngàn du khách mỗi năm. Những năm gần đây tốc độ tăng trưởng kinh tế đạt khá, bình quân hàng năm đạt từ 16 – 18%/năm; Thu nhập bình quân đầu người trên 22 triệu đồng/người/năm; giá trị sản xuất tiểu thủ công nghiệp và dịch vụ tăng nhanh ; các lĩnh vực văn hóa, y tế, giáo dục, giải quyết việc làm có nhiều chuyển biến tích cực; đời sống nhân dân cơ bản ổn định; tỷ lệ hộ nghèo giảm; quốc phòng - an ninh được đảm bảo giữ vững.

Tiếp tục phát huy truyền thống anh hùng, trong chặng đường mới, Đảng bộ và nhân dân thị trấn Khe Sanh quyết tâm thực hiện thắng lợi nghị quyết Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XI, Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh, huyện lần thứ XV. Trên cơ sở những kết quả đã đạt được, thị trấn Khe Sanh tiếp tục đẩy mạnh tăng trưởng và chuyển dịch cơ cấu kinh tế. Đổi mới mạnh mẽ, nâng cao chất lượng giáo dục, y tế, văn hóa thông tin, thể dục thể thao. Thực hiện tốt chính sách xóa đói giảm nghèo, cải thiện rõ rệt đời sống của nhân dân. Phát triển kinh tế kết hợp củng cố quốc phòng – an ninh, giữ vững ổn định chính trị và trật tự an toàn xã hội. Để làm được điều đó,  Đảng bộ, chính quyền và nhân dân thị trấn Khe Sanh phấn đấu xây dựng Đảng bộ vững mạnh, nâng cao sự lãnh đạo của Đảng; tiếp tục thực hiện tốt theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh. Tăng cường công tác chăm lo xây dựng và nâng cao đời sống nhân dân. Thực hiện tốt các hương ước, đề cao vai trò của các già làng, trưởng bản. Quyết tâm thực hiện thắng lợi Nghị quyết Đại hội Đảng bộ; tiếp tục xây dựng kinh tế, thương mại dịch vụ. Ưu tiên phát triển công nghiệp sạch, công nghệ cao, góp phần giải quyết việc làm. Tiếp tục phát triển sâu rộng phong trào xã hội hóa giáo dục; quan tâm chăm lo công tác an sinh xã hội; củng cố quốc phòng, an ninh.

Dọc Quốc lộ 9 đến Khe Sanh, Hướng Hóa những ngày tháng Tư lịch sử này, mảnh đất từng bị bom đạn địch cày xới nặng nề, là màu xanh bạt ngàn của rừng trồng, cây hồ tiêu, cao su và hoa màu xen lẫn với những ngôi nhà mới khang trang. Ðịa hình đất đai vùng núi gập ghềnh, giao thông cách trở trước đây, giờ đi lại dễ dàng hơn với những con đường nhựa, đường bê tông vào tận các bản làng.

Nằm trên hành lang kinh tế Đông Tây, có Khu kinh tế - thương mại đặc biệt Lao Bảo, vùng đất khó Hướng Hóa đã và đang là điểm đến hấp dẫn du khách. Theo Quyết định 864 của Thủ tướng Chính phủ, thị trấn Khe Sanh, Lao Bảo phấn đấu đến năm 2020 sẽ trở thành thành phố loại 3. Chắc chắn Khe Sanh, Hướng Hóa không chỉ nổi tiếng trong chiến đấu và chiến thắng giặc Mỹ, mà còn là địa danh được nhắc đến bởi sự hồi sinh nhanh chóng và vững bước đi lên trong phát triển kinh tế - xã hội thời kỳ đổi mới.

Quang Thanh