Tổ chức lễ tưởng niệm liệt sĩ hy sinh tại hang Co Phương

Dự buổi lễ có các đồng chí: Phạm Văn Thủy, Phó Cục trưởng Cục Du lịch; Nông Quốc Thành, Phó Cục trưởng Cục Di sản Văn hóa (Bộ VH, TT&DL); Lê Tiến Lam, Phó Chủ tịch Thường trực HĐND tỉnh Thanh Hóa; lãnh đạo các huyện Thiệu Hóa, Quan Sơn, Mường Lát (Thanh Hóa), Mai Châu (Hòa Bình), Vân Hồ (Sơn La); các Bà Mẹ Việt Nam Anh hùng, Anh hùng Lao động, thân nhân các liệt sĩ hy sinh tại hang Co Phương, cùng đông đảo cán bộ, Nhân dân huyện Quan Hóa.

Trong cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ xâm lược, hang Co Phương (tên gọi khác là hang Co Phường) thuộc bản Sại, xã Phú Lệ vừa là kho, trạm quân lương, cũng là nơi trú quân của bộ đội, thanh niên xung phong, dân công hỏa tuyến. Để cắt đứt sự chi viện của ta cho các chiến trường, quân giặc đã nhiều lần dùng máy bay oanh tạc, thả bom bắn phá khu vực này.

Khoảng 3 giờ chiều 2/4/1953, máy bay Pháp thay nhau quần đảo, thả bom tàn sát khu vực bản Sại khiến nhiều thanh niên xung phong, dân công hòa tuyến đang làm nhiệm vụ vận chuyển lương thực, thực phẩm, mở đường phục vụ chiến dịch Thượng Lào hy sinh.

Trận bom làm cửa hang Co Phương bị sập, vùi lấp 11 dân công hỏa tuyến bên trong. Một người bị thương nặng tại cửa hang, được chuyển tới bệnh viện cứu chữa, nhưng do vết thương quá nặng nên đã hy sinh. Cả một tổ đội, chỉ còn một người ra khỏi hang trước khi bom rơi, nên còn sống là bà Nguyễn Thị Ngọt (sinh năm 1932), hiện sinh sống tại xã Thiệu Nguyên (Thiệu Hóa).

Trong trận bom này, huyện Thiệu Hóa có 24 người hy sinh. Ngoài 12 dân công ở xã Thiệu Nguyên còn có 12 liệt sĩ ở các xã: Thiệu Hợp, Thiệu Phú (nay là thị trấn Thiệu Hóa), Thiệu Duy và xã Thiệu Châu (nay là xã Tân Châu).

Nhằm tri ân các liệt sĩ và giáo dục cho thế hệ trẻ về truyền thống yêu nước, lòng tự hào, tự tôn dân tộc, năm 2012, UBND tỉnh Thanh Hóa đã lập quy hoạch, tôn tạo Khu di tích lịch sử cách mạng hang Co Phương.

Khu di tích được được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch xếp hạng cấp Quốc gia vào năm 2019.

Tại buổi lễ, các đại biểu và Nhân dân đã dâng hương, dâng hoa, dành phút tưởng niệm, tưởng nhớ, tôn vinh và tri ân sâu sắc đối với những người con quê hương đã không tiếc máu xương vì nền độc lập, tự do của Tổ quốc, vì hạnh phúc của Nhân dân.

Nhân dịp này, các đại biểu về dự đã trao nhiều phần quà có ý nghĩa tặng thân nhân các liệt sĩ hy sinh tại hang Co Phương và cựu chiến binh từng tham gia chiến đấu tại chiến trường Điện Biên Phủ.

Trước đó, chiều 1/4, huyện Quan Hóa đã tổ chức Lễ cầu siêu, thả hoa đăng trên sông Mã tưởng niệm các liệt sĩ hy sinh tại khu vực bản Sại.

Thành Phan