Bà Rịa – Vũng Tàu: Lễ hội Dinh Cô – Long Hải
Hàng năm, vào ngày 10, 11 và 12 tháng 2 âm lịch, ngư dân Long Hải tổ chức lễ hội rất long trọng theo nghi thức cổ truyền. Các bô lão, cao niên với lễ phục trang nghiêm làm chủ lễ cầu cho mưa thuận gió hòa, Quốc thái dân an và nghinh Cô ngoài biển với thuyền hoa lộng lẫy.
Lễ hội Dinh Cô thu hút sự quan tâm của rất nhiều du khách trong và ngoài nước. Đặc biệt người dân địa phương tham gia lễ hội với thái độ nghiêm trang, kính trọng và xem lễ hội này như một loại hình tín ngưỡng. Còn đối với những người làm nghề đánh bắt trên biển, họ cầu mong một năm mưa thuận gió hòa và được may mắn mỗi khi ra khơi.
Lễ Nghinh Cô (rước Cô) còn gọi là vía Cô ở Long Hải là một trong những lễ hội nước lớn nhất của ngư dân ven biển Nam Bộ. Lễ hội được tổ chức tại Dinh Cô, dưới mỏm núi Thùy Vân, thuộc ấp Hải Sơn, thị trấn Long Hải, huyện Long Điền và thường được người dân địa phương gọi là Lễ hội Dinh Cô.
Lễ hội Nghinh Cô thuộc loại hình tín ngưỡng thờ Mẫu – Nữ thần, cũng là sự kết hợp của Lễ hội Cầu ngư với tục thờ cúng thần biển (Bà Thủy Long, cá voi). Ngoài ra, Dinh Cô và Lễ hội Nghin Cô Long Hải còn gắn liền với những truyền thuyết dân gian thu hút.
Tương truyền, cách đây hai thế kỷ, một trinh nữ tên Lê Thị Hồng (tục danh là Thị Cách) quê ở Tam Quan - Bình Định, giàu lòng nhân ái, từ bi muốn tìm nơi thanh liêu ẩn dật. Chẳng may trong một lần ra biển Cô bị lâm nạn (tại Hòn Hang) khi vừa tròn 16 tuổi. Ngư dân địa phương đã chôn cất Cô trên đồi Cô Sơn và lập miếu thờ ngoài bãi biển.
Dinh Cô đã được Bộ Văn Hóa – Thông Tin xếp hạng di tích Quốc Gia theo quyết định số: 65Q/BT ngày 16/1/1995 – một di tích in đậm bản sắc văn hóa dân tộc mà chủ thể trưc tiếp là ngư dân, những người sống bằng nghề đánh bắt ở Bà Rịa – Vũng Tàu. Ngày 14/2/2023, Bộ Văn Hóa, Thể Thao Và Du Lịch đã cáp giấy chứng nhận Lễ hội Dinh Cô thuộc danh mục di sản văn hóa phi vật thể quốc gia.
Chương trình Lễ hội Dinh Cô còn được tổ chức các trò chơi dân gian và các bộ môn thể thảo yêu thích như đua thuyền, bóng chuyền, múa lân... với sự tham gia của nhiều câu lạc bộ thể thao chuyên nghiệp cũng như đón nhận đông đảo người dân địa phương và du khách hưởng ứng.