Hồ tiêu lên giá, mở rộng diện tích trồng cần cẩn trọng

Tại tỉnh Bình Phước người dân trồng hồ tiêu đang vào cuối vụ thu hoạch. Sau nhiều năm liền hồ tiêu mất giá, vụ mùa năm nay giá đang phục hồi trở lại là tín hiệu mừng cho người trồng tiêu. Tuy nhiên, ngành nông nghiệp cũng khuyến cáo người dân cẩn trọng, sản xuất theo đúng kế hoạch và quy hoạch.

Niềm vui của người trồng tiêu, sau nhiều năm mất giá

Theo ghi nhận tại các hộ dân trồng tiêu ở huyện biên giới Bù Đốp, niên vụ năm 2023 giá trung bình chỉ giao động ở mức từ 65.000 – 67.000 đồng/kg. Tuy nhiên, những ngày đầu xuân năm 2024, giá tiêu liên tục tăng cao, đến giữa tháng 3 đã trên 100.000 đồng/kg đang mang lại niềm vui cho nhà nông sau những năm giá thấp kỷ lục.

Giữa cái nắng gay gắt của vùng Đông Nam Bộ, trong khu vườn tiêu rộng khoảng 2 ha của gia đình bà Huỳnh Thị Kim Phượng ở xã Hưng Phước đầy không khí vui tươi đang thu hoạch. Theo bà Phượng, trong năm 2023 gia đình chỉ thu được hơn 2 tấn. Tuy nhiên, vụ mùa năm nay nhờ chăm sóc tốt nên sản lượng mang lại đạt trên 4 tấn hạt.

Bà Huỳnh Thị Kim Phượng cho biết: vụ mùa năm ngoái thời tiết xấu đã ảnh hưởng trực tiếp trong kỳ ra hoa đậu trái. Còn năm nay, khi gia đình chú đầu tư chăm sóc nên vườn tiêu trổ bông đậu, trái nhiều và sản lượng hơn gấp đôi mùa vụ trước.
Ngoài ra, vườn tiêu gia đình bà Huỳnh Thị Kim Phượng được trồng theo hướng hữu cơ sạch nên cũng được Công ty Nedspice Việt Nam thu mua giá cao với 105.000 đồng/kg. Với sản lượng năm nay tăng cùng với giá tăng giúp gia đình bà Phượng có lãi và dành kinh phí tái đầu tư năm tiếp theo.
“Năm nay, vườn tiêu của gia đình tôi cho năng suất cao hơn năm trước nhiều. Bên cạnh đó, giá thu mua cao nhất từ nhiều năm qua chịu cảnh xuống giá nên gia đình rất mừng. Năm ngoái gia đình tôi bán với giá chỉ được 70.000 đồng/kg thôi. Riêng năm nay giá bán hơn 100.000 đồng/kg nên mừng lắm. Mùa tiêu năm nay những hộ còn diện tích nhiều cũng rất phấn khởi”, bà Phượng phấn khởi cho hay.
Tại Tổ tiêu hữu cơ Ngọc Quế cũng thuộc xã Hưng Phước hiện đang duy trì diện tích 12 ha. Ông Võ Ngọc Quế cho biết: thời gian tiêu giá thấp dưới 100.000 đồng/kg, thành viên trong tổ vẫn “cầm cự” chăm sóc cây tiêu hữu cơ đúng theo tiêu chuẩn. Giá thu mua hiện nay trên 100.000 đồng/kg đang mang lại nhiều niềm vui cho thành viên trong tổ trồng tiêu.

Bản thân gia đình ông Quế trồng 4 ha tiêu hữu cơ đạt sản lượng khoảng 10 tấn. Năm nay giá tiêu lên cao nên bà con trồng tiêu rất mừng. Tuy nhiên, niên vụ năm nay do ảnh hưởng thời tiết cũng như chi phí đầu tư chăm sóc giảm nên sản lượng của các thành viên trong tổ tiêu hữu thấp hơn năm trước.

Không chỉ hộ gia đình bà Huỳnh Thị Kim Phượng, Tổ tiêu hữu cơ của ông Võ Ngọc Quế mà còn nhiều hộ dân vẫn bám trụ với hồ tiêu trong thời điểm giá thấp đến nay đã niềm vui đã trở lại. Việc giá tiêu lên trên 100.000 đồng/kg đã phần nào giúp người trồng tiêu có lãi và cơ hội tái đầu tư phát triển kinh tế bền vững trong thời gian tiếp theo.

Mở rộng sản xuất cần theo đúng kế hoạch và quy hoạch

Sau nhiều năm liền hồ tiêu mất giá, vụ mùa năm nay giá đang phục hồi trở lại là tín hiệu mừng cho người trồng tiêu. Việc giá cao sẽ kéo theo hiện tượng trồng mới. Theo Tiến sĩ Nguyễn Văn Bắc, Giám đốc Trung tâm Dịch vụ nông nghiệp huyện Bù Đốp cho rằng, trước tình hình giá thấp trong những năm qua người dân trồng hồ tiêu bỏ bê, ít chăm sóc vườn cây nên cây bị suy và cho năng suất sản lượng thấp. Khi thấy giá lên cao, tâm lý chung một số hộ sẽ đầu tư chăm sóc lại hoặc trồng mới. Tuy nhiên do tiêu già cỗi, ít chăm sóc khả năng phục hồi phát triển rất kém.
“Nhiều gia đình mấy năm trước khi giá thấp, do nguồn thu lỗ nên không chăm sóc vườn. Nếu người dân canh tác lại cây hồ tiêu thì bản thân họ phải xác định là làm kinh tế nông nghiệp chứ không phải đơn thuần làm nông nghiệp. Trước tiên người dân phải định hình được tình hình cung và cầu. Ngoài ra, người dân phải nhận định đủ tiềm lực về nguồn nhân lực, điều kiện thời tiết khí hậu phù hợp để thực hiện trồng mới hay không. Người dân không nên chạy theo số lượng mà phải theo chất lượng. Cần phải chăm sóc đúng quy trình để rút ngắn thời gian kiến thiết cơ bản đúng thời điểm có nguồn thu theo kế hoạch và lợi nhuận cao”, Tiến sĩ Nguyễn Văn Bắc chia sẻ thêm.

Ông Bùi Quốc Hai, Giám đốc Hợp tác xã hồ tiêu sạch bền vững Hưng Phước chia sẻ, diện tích canh tác của hợp tác xã trước đây là 150 ha hồ tiêu. Tuy nhiên, trong những năm giá tiêu thấp nên các thành viên hợp tác xã cũng ít chăm sóc vườn nên dẫn đến cây chết, năng suất thấp. Nhiều diện tích tiêu chết do nhiễm bệnh, thiếu đầu tư nên cây suy yếu dần.

Ông Bùi Quốc Hai cho biết, nhiều hộ dân thời gian qua, cuộc sống gia đình gặp rất nhiều khó khăn vì giá thấp. Qua đó, họ không có điều kiện chăm sóc nên vườn tiêu bị sâu bệnh và chết dần. Năm nay được giá lên hơn 100.000 đồng/kg nên một số gia đình còn trồng tiêu sẽ tái đầu tư. Tuy nhiên, nhiều hộ dân cũng đang lo lắng, với diện tích bị sâu bệnh và cây già nếu trồng lại thì rất mạo hiểm.

Giá tiêu vượt mức trên 100.000 đồng/kg đang mang lại niềm vui cho người dân. Một số hộ đã có ý định tái cơ cấu lại cây trồng được xem là “vàng đen” một thời. Trưởng phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện Bù Đốp Trần Văn Thành khuyến cáo người dân cần sản xuất theo đúng kế hoạch và quy hoạch. Sản xuất phải phù hợp với thổ nhưỡng để trồng cây tiêu. Việc áp dụng các tiến bộ khoa học kỹ thuật để chăm sóc cây tiêu để phát triển bền vững là đều cần thiết.

Đặc biệt, để nâng cao giá trị hạt tiêu, người dân cần phải sản xuất theo hướng hữu cơ, an toàn, không sử dụng các phân bón, thuốc ảnh hưởng tới môi trường, sử dụng phân bón hữu cơ và thuốc sinh học.
Cũng theo ông Trần Văn Thành, về khâu chế biến người dân cần bảo quản theo đúng quy trình, chế biến sâu để tạo ra sản phẩm chất lượng từ hạt tiêu.

Sau nhiều năm giá hồ tiêu duy trì ở mức thấp, trong khi giá vật tư nông nghiệp tăng cao nên người nông dân không có điều kiện chăm sóc. Thời gian qua rất nhiều chủ vườn bỏ bê vườn tược dẫn đến vườn tiêu ngày một già cỗi không còn năng suất. Mùa vụ tiêu năm nay, các hộ dân trên địa bàn huyện biên giới Bù Đốp nói riêng và tỉnh Bình Phước nói chung rất phấn khởi vì giá khởi sắc.

Theo số liệu từ Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, diện tích trồng hạt tiêu tại Việt Nam năm 2023 đạt 115 nghìn ha, giảm 5 nghìn ha so với năm 2022; Sản lượng năm 2023 đạt 190 nghìn tấn, tăng 3,8% so với năm 2022. Dự kiến sản lượng hạt tiêu của Việt Nam năm 2024 chỉ đạt 170 ngàn tấn, giảm 10,5% so với năm 2023.

Minh Lý