Môi trường

Vĩnh Long chủ động ứng phó với xâm nhập mặn

Huy Tâm 11/03/2024 - 16:40

Ngành Nông nghiệp và các ngành, chức năng cùng chính quyền các cấp tỉnh Vĩnh Long đã chủ động triển khai nhiều giải pháp để ứng phó với xâm nhập mặn trên địa bàn.

Theo Đài Khí tượng Thủy văn tỉnh Vĩnh Long, thời điểm xuất hiện ranh giới mặn 1‰ trên sông lớn-sông Cổ Chiên tại cống Nàng Âm (xã Trung Thành Đông, Vũng Liêm) vào con triều cuối tháng 11 âm lịch (khoảng ngày 6-7/1/2024), nhưng độ mặn trên các kinh, rạch nội đồng không vượt qua 1‰; đến gần cuối tháng 1, độ mặn bắt đầu tăng dần xấp xỉ 3‰.

Dự báo đỉnh mặn sẽ rơi vào tháng 3, 4, với nồng độ cao nhất phía sông Cổ Chiên tại cống Nàng Âm khoảng 5,5-6,5‰, tại vàm Măng Thít từ 2,5-3‰; phía sông Hậu tại tại xã Tích Thiện từ 4-5‰, tại vàm Trà Ôn khoảng 1‰; trong nội đồng cao nhất từ 1-1,5‰. Ranh giới mặn 1‰ trên sông Cổ Chiên có thể đến địa bàn xã An Phước, huyện Mang Thít; mặn trên sông Hậu có khả năng đến thị trấn Trà Ôn.

Với tình hình trên, Vĩnh Long có khả năng đối mặt với nguy cơ nguồn nước bị nhiễm mặn, thiếu hụt ảnh hưởng đến sản xuất (nhất là vụ Đông Xuân và Hè Thu) và sinh hoạt, đặc biệt là các vùng nằm ven và trên các sông lớn (sông Tiền, sông Hậu sông Cổ Chiên), tuy nhiên không gay gắt, ít nghiêm trọng như xâm nhập mặn đã xảy ra vào mùa khô năm 2015-2016 hay 2019-2020.

Thực tế, từ đầu mùa khô năm 2023-2024 đến nay, độ mặn cao nhất xuất hiện tại Vũng Liêm (từ ngày 7-9/2 /2024) chỉ đạt 3,7 ‰ (thấp hơn cùng thời điểm năm 2016 hơn 6 ‰, nguồn nước vẫn còn thuận lợi cho sản xuất nông nghiệp và sinh hoạt, ảnh hương hạn mặn không đáng kể.

z5238610166766_3128183341413538fb157ad5b7137b92.jpg
Đập ngăn mặn tại huyện Vũng Liêm

Để chủ động tổ chức phòng, chống hạn hán, xâm nhập mặn trong mùa khô năm nay, thực hiện sự chỉ đạo của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thông, UBND tỉnh và trên cơ sở dự báo của các cơ quan chuyên môn, từ cuối năm 2023 đến nay, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thông đã tham mưu cho Ban chỉ huy Phòng chống thiên tai tỉnh, UBND tỉnh: Ban hành các văn bản chỉ đạo các sở, ngành, các địa phương về việc tăng cường thực hiện các giải pháp phòng, chống hạn hán, xâm nhập mặn; Chỉ đạo đo mặn, thông báo kết quả và dự báo mặn hàng ngày đến các phương tiện thông tin đại chúng để đến với mọi người dân;

Chỉ đạo các nơi thực hiện tốt việc vận hành công trình thủy lợi, chủ động đóng, mở cống ngăn mặn, lấy nước, trữ và cấp nước ngọt hợp lý cho sản xuất và sinh hoạt; Chỉ đạo các chủ đầu tư tổ chức thi công hoàn thành các công trình thủy lợi, nước sạch năm 2023 để sớm đưa vào sử dụng phục vụ phòng, chống hạn, mặn;

Ban hành kế hoạch phòng chống hạn hán, thiếu nước, xâm nhập mặn giai đoạn 2023-2025 do tác động của hiện tượng El Nino nhằm bảo vệ sản xuất và dân sinh trên địa bàn tỉnh vào ngày 27/12/2023.

Khuyến cáo các huyện và người dân về: Thông tin, tuyên truyền người dân sử dụng nước tiết kiệm, bảo vệ nguồn nước và giữ gìn vệ sinh môi trường trong vùng đóng cống ngăn mặn; Tăng cường chỉ đạo, đôn đốc, kiểm tra công tác phòng, chống hạn mặn ở địa phương, rà soát thống kê thiệt hại, tổ chức hỗ trợ đầy đủ, kịp thời; Trong kế hoạch sản xuất vụ Hè Thu, các địa phương cần xem xét những vùng khó khăn về nước tưới, vùng đất gò cao, xa sông lớn và bị nhiễm mặn cao, để điều chỉnh, bố trí kế hoạch sản xuất hợp lý. Chỉ đạo chuyển đổi mô hình sinh kế ở vùng bị ảnh hưởng mạnh để phù hợp với xu thế xâm nhập mặn.

Trên cơ sở kế hoạch phòng chống hạn hán, thiếu nước, xâm nhập mặn giai đoạn 2023-2025 do tác động của hiện tượng El Nino nhằm bảo vệ sản xuất và dân sinh trên địa bàn tỉnh, ngành Nông nghiệp tỉnh Vĩnh Long đã chỉ đạo các Phòng Nông nghiệp, Phòng Kinh tế tham mưu UBND cấp huyện lập kế hoạch riêng của từng huyện.

Các đơn vị thuộc Sở triển khai thi công các công trình thủy lợi, nước sạch nông thôn theo kế hoạch, đồng thời tổ chức vận hành tốt các công trình thủy lợi, nước sạch theo quy trình. Đồng thời đẩy nhanh tiến độ xây dựng, sửa chữa các công trình thủy lợi, giao thông có nhiệm vụ ngăn mặn, trữ nước ngọt và tổ chức thực hiện phương châm “4 tại chỗ” và “3 sẵn sàng” trong ứng phó trường hợp hạn, mặn bất thường nhằm đảm bảo thuận lợi cho sản xuất và đời sống nhân dân.

Rút kinh nghiệm từ 2 kỳ xâm nhập mặn gay gắt mùa khô năm 2015-2016, năm 2019-2020, năm nay, công tác đo mặn được ngành chức năng của tỉnh triển khai sớm, từ giữa tháng 12/2023. Kết quả đo mặn hàng ngày do Đài Khí tượng thủy văn tỉnh đo từ 8 trạm đo mặn cố định được thông tin nhanh qua hệ thống tin nhắn SMS đến gần 1.800 đầu số là lãnh đạo các sở, ngành tỉnh, lãnh đạo huyện ủy, UBND huyện, xã; đồng thời được phát trên sóng phát thanh và sóng truyền hình để mọi người dân, các tổ chức sản xuất biết, chủ động ứng phó. Các hợp tác xã, tổ hợp tác sản xuất nông nghiệp và hộ dân ở các huyện bị nhiễm mặn cũng tự trang bị máy đo độ mặn để chủ động lấy nước.

Theo nhận định của Trung tâm Dự báo khí tượng thuỷ văn quốc gia, hiện tượng El Nino (pha nóng) đã ảnh hưởng đến nước ta từ cuối tháng 5, đầu tháng 6/2023 và tiếp tục duy trì với xác suất trên 90%.

Ảnh hưởng của hiện tượng này khiến cho thời tiết khu vực cả nước nói chung, Nam Bộ nói riêng (trong đó có Vĩnh Long) sẽ diễn biến bất thường, nhất là nắng nóng, hạn hán, xâm nhập mặn gay gắt có khả năng xảy ra trong các tháng đầu năm 2024.

Huy Tâm