Những điểm sáng trong công tác xét xử của hệ thống Tòa án
Trong những năm qua, TAND tỉnh Quảng Ninh, Điện Biên và Quảng Nam luôn được biết đến là những đơn vị có bề dày truyền thống nổi bật về mọi mặt công tác, luôn biết cách vươn mình vượt qua khó khăn, hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ, đã trở thành những điểm sáng trong công các xét xử của hệ thống Toà án trong nhiều năm gần đây.
TAND tỉnh Quảng Ninh: Hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ chuyên môn
Thẩm phán cao cấp Hoàng Văn Tiền, Chánh án TAND tỉnh Quảng Ninh cho biết, năm 2023, được sự lãnh đạo, chỉ đạo của TANDTC, Tỉnh ủy, UBND, HĐND tỉnh Quảng Ninh cùng sự phối hợp chặt chẽ của các cơ quan hữu quan, tập thể, cán bộ, công chức TAND tỉnh Quảng Ninh đã tích cực phấn đấu trong công tác, hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ chuyên môn của hệ thống Tòa án, đồng thời hoàn thành mọi nhiệm vụ chính trị của địa phương, góp phần giữ vững an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của công dân, tạo môi trường thuận lợi để kinh tế - xã hội của địa phương phát triển tốt.
Năm 2023, TAND tỉnh Quảng Ninh đã thụ lý 826 vụ việc, đã giải quyết 777 vụ, việc, đạt tỷ lệ 94,1%, tăng 8,4% so với năm 2022. Không có vụ việc nào giải quyết quá hạn luật định. Chất lượng giải quyết, xét xử tiếp tục được bảo đảm và có nhiều tiến bộ. Tỷ lệ các bản án, quyết định bị hủy, sửa do lỗi chủ quan của Thẩm phán, chiếm tỷ lệ 0,58%.
Công tác giải quyết, xét xử án hình sự đảm bảo đúng người, đúng tội, đúng pháp luật, không xét xử oan người không phạm tội hoặc bỏ lọt tội phạm. Thực hiện tốt việc tranh tụng tại phiên tòa theo tinh thần Nghị quyết số 49/NQ-TW của Bộ Chính trị.
Đơn vị đã phối hợp với các cơ quan tố tụng, xét xử nhiều vụ án lớn, án trọng điểm có tính chất đặc biệt nghiêm trọng về ma túy, xâm phạm tính mạng con người, những vụ án về tham nhũng, chức vụ, kinh tế nghiêm trọng thuộc diện Ban Chỉ đạo phòng chống tham nhũng tiêu cực tỉnh theo dõi.
Trong công tác giải quyết, xét xử án dân sự, hôn nhân gia đình, kinh doanh thương mại, lao động, đơn vị đã áp dụng nhiều biện pháp nhằm đẩy nhanh tiến độ giải quyết, xét xử; không để án quá hạn luật định do nguyên nhân chủ quan; đảm bảo áp dụng đúng pháp luật; chú trọng làm tốt công tác hòa giải.
Qua kết quả công tác năm cho thấy, TAND tỉnh Quảng Ninh đã đáp ứng những yêu cầu, chỉ tiêu mà các Nghị quyết của Quốc hội, đặc biệt là Nghị quyết 96/2019/QH14 đề ra, đạt và vượt chỉ tiêu đề ra về tỷ lệ giải quyết các loại án.
Bên cạnh đó, TAND tỉnh đã tổ chức được tổng số 39 phiên tòa rút kinh nghiệm/18 Thẩm phán (tăng 17 phiên tòa so với năm 2022), bình quân 2 phiên tòa/Thẩm phán; công bố được tổng số 231/231 bản án, quyết định (tăng 03 bản án, quyết định so với năm 2022) thuộc diện phải công bố trên Cổng thông tin điện tử Tòa án, đạt tỷ lệ 100%; tổ chức được 06 phiên tòa theo hình thức trực tuyến đối với vụ án hình sự.
Đặc biệt, TAND tỉnh đã đề xuất 2 bản án, quyết định có hiệu lực pháp luật là nguồn để phát triển án lệ (tăng 2 bản án, quyết định so với năm 2022). Ngoài ra, đơn vị đã rất tích cực sử dụng, tương tác, tham gia đóng góp câu hỏi và câu trả lời cho phần mềm Trợ lý ảo (18/18 Thẩm phán trong đơn vị tham gia, đạt tỷ lệ 100%).
Cùng với việc thực hiện tốt các chỉ tiêu thi đua của hệ thống Tòa án, đơn vị luôn chú trọng đến việc củng cố tổ chức, hoàn thiện cơ chế lãnh đạo quản lý, điều hành; thực hiện tốt quy chế dân chủ trong cơ quan, tiếp nhận giải quyết kịp thời ý kiến đóng góp xây dựng cán bộ, đảng viên của quần chúng. Vì vậy đơn vị luôn giữ được mối đoàn kết nhất trí cao…
Với những nỗ lực cố gắng và kết quả đạt được trong phong trào thi đua, năm 2023, TAND tỉnh Quảng Ninh đã vinh dự được tặng thưởng “Cờ thi đua của Chính phủ”.
TAND tỉnh Quảng Nam: Chú trọng thực hiện các giải pháp, đề ra mục tiêu sát với thực tiễn công tác của Tòa án
Theo Chánh án TAND tỉnh Quảng Nam Đặng Quốc Lộc, năm 2023, TAND tỉnh Quảng Nam giải quyết, xét xử 969/1.130 vụ, việc các loại, tỷ lệ 85,75%, trung bình mỗi Thẩm phán giải quyết trên 88 vụ/năm, vượt hơn 20% so với định mức của TANDTC.
Cụ thể: Án Hình sự: Đơn vị đã giải quyết 424/436 vụ với 879/897 bị cáo, tỷ lệ 97,25%. Các vụ án hình sự được giải quyết đảm bảo về tiến độ và chất lượng; không có trường hợp nào xét xử oan người không có tội hoặc bỏ lọt tội phạm; thực hiện đúng và đầy đủ thủ tục tố tụng, tăng cường nâng cao chất lượng tranh tụng tại phiên tòa; chủ động phối hợp với các cơ quan tiến hành tố tụng xác định các vụ án trọng điểm và đưa ra xét xử kịp thời nhằm đấu tranh và phòng ngừa tội phạm.
Án Dân sự (tính chung): Đã giải quyết, xét xử 326/383 vụ, việc các loại, tỷ lệ 85,5%, cụ thể: Án dân sự: Đã giải quyết, xét xử 258/294 vụ việc các loại, tỷ lệ 87,76%, trong đó chủ yếu là các loại tranh chấp giải quyết theo thủ tục sơ thẩm, tập trung chủ yếu là các tranh chấp liên quan đến quyền sử dụng đất có tính chất phức tạp, địa bàn xác minh, thu thập chứng cứ rộng, địa hình khó khăn. Các vụ án được giải quyết, xét xử đảm bảo áp dụng đúng các quy định của pháp luật tố tụng, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của đương sự; tuân thủ nguyên tắc tự định đoạt và tự nguyện thỏa thuận của đương sự.
Án Hôn nhân và gia đình: Đã giải quyết 51/67 vụ việc, tỷ lệ 76,12%, trong giải quyết án Hôn nhân và gia đình đã đảm đảm bảo đúng quy định của pháp luật, bảo vệ được quyền lợi của các đương sự trong việc phân chia tài sản, đặc biệt là quyền, lợi ích hợp pháp của phụ nữ và trẻ em; Án kinh doanh thương mại: Đã giải quyết 14/19 vụ, tỷ lệ 73,68%; Án lao động: Đã giải quyết 02/02 vụ, tỷ lệ 100%; Án hành chính: Án hành chính đã giải quyết 216/308 vụ, tỷ lệ 70,13%; chủ yếu là án hành chính sơ thẩm, các khiếu kiện liên quan đến giải phóng mặt bằng, giải tỏa đền bù, quyền sử dụng đất... TAND tỉnh đã có nhiều cố gắng làm tốt công tác phối hợp với các cơ quan liên quan thu thập đầy đủ chứng cứ để đảm bảo giải quyết vụ án đúng quy định của pháp luật, góp phần bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của Nhà nước, Nhân dân và nâng cao hiệu quả hoạt động quản lý hành chính Nhà nước.
Theo Chánh án Đặng Quốc Lộc, để có được những thành tích nổi bật nêu trên, Ban cán sự đảng, lãnh đạo TAND tỉnh Quảng Nam chú trọng thực hiện các giải pháp, đề ra mục tiêu sát với thực tiễn công tác của Tòa án, tập trung triển khai thực hiện nghiêm các chỉ thị, nghị quyết của Đảng và chỉ thị, nghị quyết của Tỉnh ủy, của Ban cán sự đảng, lãnh đạo TANDTC về lãnh đạo, chỉ đạo triển khai thực hiện nhiệm vụ trọng tâm công tác năm 2023, gắn với việc Chỉ thị số 05-CT/TW, ngày 15/5/2016 của Bộ Chính trị về đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh.
Cùng với đó, TAND tỉnh Quảng Nam đã thực hiện nhiều phong trào thi đua “Vì Công lý” theo chủ đề xuyên suốt của TAND “Phụng công thủ pháp, chí công vô tư”, “Trách nhiệm, kỷ cương, chất lượng, vì công lý”, với phương châm “Gần dân, hiểu dân, giúp dân, học dân”, gắn với thực hiện Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XI, XII, XIII) của Ban Chấp hành Trung ương Đảng và Chỉ thị số 05-CT/TW ngày 15/5/2016 của Bộ Chính trị, các phong trào thi đua TAND cấp trên, các cuộc vận động của Trung ương và địa phương.
Cụ thể hóa mục đích, yêu cầu, nhiệm vụ trọng tâm công tác thi đua năm 2023 do Chánh án TANDTC hoạch định tại Kế hoạch thực hiện công tác thi đua, khen thưởng năm 2023 được ban hành kèm theo Quyết định số 428/QĐ-TANDTC-TĐKT ngày 15/11/2022, Tòa án nhân dân tỉnh Quảng Nam phát động phong trào thi đua yêu nước năm 2023 với chủ đề “Công chức, người lao động TAND hai cấp tỉnh Quảng Nam giữ vững kỷ cương, rèn luyện phẩm chất đạo đức, nâng cao chất lượng công vụ, quyết tâm phấn đấu đạt và vượt các chỉ tiêu công tác năm 2023”. Trên cơ sở đó, các đơn vị trực thuộc, tập thể nhỏ cụ thể hóa, xây dựng kế hoạch hành động hướng đến mục tiêu hoàn thành tốt nhiệm vụ, 100% tập thể và cá nhân đăng ký tham gia thi đua, xác định rõ mục tiêu phấn đấu phù hợp với nhiệm vụ được giao.
Tiếp tục đẩy mạnh các phong trào thi đua tại TAND hai cấp tỉnh, đồng thời tạo động lực mỗi công chức, người lao động phấn đấu, nỗ lực, phát huy tốt vai trò, trách nhiệm bản thân, hoàn thành các chỉ tiêu công tác trong năm, lập thành tích chào mừng kỷ niệm 78 năm ngày Quốc khánh nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam (2/9/1945 - 2/9/2023) và 78 năm ngày Truyền thống TAND (13/9/1945 – 13/9/2023), TAND tỉnh Quảng Nam phát động phong trào thi đua nước rút từ ngày 1/7/2023 đến ngày 30/9/2023, với khẩu hiệu: “Quyết tâm hoàn thành xuất sắc các chỉ tiêu, nhiệm vụ trọng tâm công tác Tòa án năm 2023” đến toàn thể công chức, người lao động TAND tỉnh Quảng Nam hướng đến mục tiêu đạt và vượt chỉ tiêu, yêu cầu của Quốc hội cũng như TANDTC đề ra.
Nổi bật nhất là phong trào thi đua “ngày thứ Bảy tăng cường” huy động toàn bộ công chức, người lao động TAND tỉnh Quảng Nam tập trung tham gia làm việc cả những ngày cuối tuần, môi trường làm việc từng bộ phận luôn ở trong không khí thi đua sôi nổi, nhờ đó đẩy nhanh tiến độ giải quyết lượng công việc khá lớn trong năm qua, đây cũng điểm sáng, điểm đột phá trong việc tổ chức phong trào thi đua tại đơn vị.
Sau khi kết thúc phong trào thi đua, các đơn vị tiến hành đánh giá kết quả triển khai thực hiện, qua đó xác định kết quả đạt được, ưu điểm, tồn tại hạn chế và những cá nhân, tập thể có thành tích xuất sắc trong phong trào thi đua đề nghị khen thưởng. Kết quả, Chánh án TAND tỉnh Quảng Nam đã quyết định tặng thưởng Giấy khen cho 5 tập thể và 31 cá nhân về thành tích đạt được thông qua các phong trào thi đua này. Ngoài ra, TAND tỉnh Quảng Nam tiếp duy trì thực hiện các phong trào thi đua do Thủ tướng Chính phủ, Hội đồng Thi đua - Khen thưởng Trung ương phát động cụ thể là các phong trào thi đua “Cả nước chung tay xây dựng nông thôn mới”, “Cả nước chung tay vì người nghèo - Không để ai bị bỏ lại phía sau”, “Cán bộ, công chức, viên chức thi đua thực hiện văn hóa công sở”…
Từ những phong trào thi đua thiết thực nêu trên, trong nhiều năm liền TAND tỉnh Quảng Nam liên tục đạt được nhiều danh hiệu cao quý. Đặc biệt, năm 2023, đơn vị đã vinh dự được tặng thưởng danh hiệu “Cờ thi đua của Chính phủ”.
TAND tỉnh Điện Biên: Nhiều phong trào thi đua thiết thực được triển khai
Theo Chánh án TAND tỉnh Điện Biên Phan Văn Khanh, thực hiện sự chỉ đạo, hướng dẫn của TANDTC, của UBND Điện Biên, TAND tỉnh Điện Biên đã tổ chức quán triệt, triển khai kịp thời đến đội ngũ cán bộ, công chức trong TAND hai cấp các văn bản về công tác thi đua khen thưởng năm 2023 như: Chỉ thị số 01/2023/CT-CA ngày 3/1/2023 của TANDTC về thực hiện các nhiệm vụ trọng tâm công tác Tòa án năm 2023. Quyết định số 427/QĐ-TANDTC ngày 15/11/2022 của TANDTC ban hành Kế hoạch thực hiện công tác thi đua khen thưởng năm 2023 trong TAND.
Năm 2023 với vai trò Trưởng Cụm thi đua số II, TAND tỉnh Điện Biên đã kịp thời ban hành các văn bản để triển khai các hoạt động trong cụm như xây dựng Kế hoạch tổ chức thực hiện phong trào thi đua, phân công nhiệm vụ đối với Trưởng cụm, Phó Trưởng cụm; tổng hợp danh sách các đơn vị đăng ký cờ thi đua gửi TANDTC, thực hiện sơ kết, tổng kết công tác thi đua của Cụm theo quy định.
Theo đó, căn cứ nội dung phát động thi đua của TANDTC, đơn vị đã phát động thi đua năm 2023 với chủ đề “Phát huy truyền thống đoàn kết, trách nhiệm, kỷ cương, vì công lý; cán bộ công chức và người lao động TAND hai cấp tỉnh Điện Biên nỗ lực phấn đấu hoàn thành vượt các chỉ tiêu nhiệm vụ công tác năm 2023”. Ban hành Kế hoạch tổ chức phong trào thi đua với mục tiêu cụ thể quyết tâm hoàn thành xuất sắc các chỉ tiêu, nhiệm vụ công tác, nâng cao hiệu lực hiệu quả của ngành Tòa án, góp phần thực hiện thắng lợi mục tiêu Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng an ninh tỉnh năm 2023.
Để triển khai các hoạt động cụ thể, TAND tỉnh đã tổ chức phát động thi đua đợt I với chủ đề "Thi đua lập thành tích mừng Đảng quang vinh, mừng Xuân Quý Mão". Phát động thi đua đợt II với chủ đề “Năng động sáng tạo, khẩn trương, hiệu quả phấn đấu hoàn thành xuất sắc chỉ tiêu thi đua năm 2023” Phong trào thi đua với các chỉ tiêu cụ thể, phù hợp với từng đối tượng, loại hình công việc đã tạo không khí thi đua sôi nổi để cán bộ, công chức và người lao động phát huy tính sáng tạo, năng lực sở trường trong việc tìm tòi, nghiên cứu tìm các biện pháp hiệu quả để lập nhiều thành tích và hoàn thành xuất sắc các chỉ tiêu thi đua trong năm 2023.
Các đơn vị TAND dân cấp huyện đã nhiệt tình hưởng ứng tham gia các phong trào thi đua do TAND tỉnh Điện Biên phát động; đặc biệt một số tập thể đã chủ động xây dựng Kế hoạch riêng để phát động và triển khai phong trào thi đua trong đơn vị mình.
Bên cạnh đó, đơn vị cũng đã triển khai thực hiện các phong trào thi đua do thủ tưởng Chính phủ và Hội đồng thi đua khen thưởng trung ương phát động như: Hưởng ứng phong trào thi đua "Cả nước chung sức xây dựng nông thôn mới"; Phòng trào thi đua "vì người nghèo không để ai bị bỏ lại phía sau giai đoạn 2021-2025"; phong trào "Doanh nghiệp Việt Nam hội nhập và phát triển", Phong trào thi đua "Cán bộ, công chức, viên chức thi đua thực hiện văn hóa công sở"…đơn vị tiếp tục quán triệt, phổ biến tới các đơn vị kịp thời xây dựng Kế hoạch để hưởng ứng tham gia khi các ngành các cấp và địa phương phát động.
Năm 2023, đơn vị đã phát động 2 phong thi đua đặc biệt để lập thành tích chào mừng kỷ niệm 70 năm chiến thắng Điện Biên Phủ (7/5/1954-7/5/2024), 115 năm thành lập tỉnh (28/6/1909-28/6/2024),75 năm thành lập Đảng bộ tỉnh Điện Biên (10/10/1949 -10/10/2024) và kỷ niệm 20 năm chia tách, thành lập TAND tỉnh Lai Châu và TAND tỉnh Điện Biên.
Từ các phong trào thi đua thiết thực đã nêu trên, năm 2023, TAND hai cấp tỉnh Điện Biên thụ lý và giải quyết 3.676/3.782 vụ, việc đạt tỷ lệ 97,2%. Trong đó: Công tác xét xử án hình sự: 1260/1266 vụ, đạt tỷ lệ 99,5%; Công tác giải quyết án dân sự, hôn nhân và gia đình, kinh doanh thương mại và lao động (Gọi chung là dân sự): 1.065/1.165 đạt tỷ lệ 91,4%; Công tác giải quyết, xét xử án hành chính: 14/14 vụ đạt tỷ lệ 100% (tăng 19% so với cùng kỳ).
Áp dụng biện pháp xử lý hành chính tại Tòa án nhân dân: giải quyết 544/544 hồ sơ đạt tỷ lệ 100%; Số vụ án bị hủy, sửa do nguyên nhân chủ quan của thẩm phán là 09 vụ chiếm tỷ lệ 0,1% (giảm 5 vụ = 0,14% so với năm trước ).
Các vụ án đảm bảo xét xử đúng người, đúng tội, đúng pháp luật, không có trường hợp kết án oan người không phạm tội hoặc bỏ lọt tội phạm. Nhiều vụ án lớn, án trọng điểm có tính chất đặc biệt nghiêm trọng về ma túy, xâm phạm tính mạng con người...được đưa ra xét xử kịp thời, đúng quy định pháp luật. Công tác tổ chức xét xử án lưu động tiếp tục được duy trì với tổng số 61 vụ góp phần tuyên truyền nâng cao nhận thức, ý thức chấp hành pháp luật trong nhân dân đặc biệt là đồng bào dân tộc thiểu số.
Bên cạnh đó, đơn vị cũng rất chú trọng và hoàn thành xuất sắc các hoạt động công tác khác như: Công tác hòa giải, đối thoại; các phiên tòa xét xử bằng hình thức trực tuyến; công bố trên cổng thông tin điện tử; công tác thi hành án hình sự; công tác khen thưởng; công tác tuyên truyền, xây dựng điển hình tiên tiến; Thực hiện Luật Hòa giải, đối thoại tại Tòa án; công tác cải cách thủ tục hành chính - tư pháp, ứng dụng công nghệ thông tin trong công tác thi đua khen thưởng; công tác xã hội, từ thiện;… Do đó, năm 2023, TAND tỉnh Điện Biên đã vinh dự được tặng thưởng “Cờ thi đua của Chính phủ” vì đã hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ trong công tác.