Bộ GD&ĐT và Bộ Công an ký kết phối hợp về giáo dục pháp luật phòng, chống ma tuý

Năm 2023, gần 1.500 người sử dụng ma túy tổng hợp

Hiện cả nước có gần 230.000 người nghiện, người sử dụng trái phép chất ma túy và người đang bị quản lý sau cai nghiện có hồ sơ quản lý, khoảng 60% người sử dụng ma túy lần đầu trong độ tuổi từ 15 - 25, trong đó có nhiều em ở độ tuổi 13 - 15 tuổi.

Trong tổng số 95% người sử dụng ma túy tổng hợp thì có tới 70 - 75% người trong độ tuổi 17 - 35 tuổi, chiếm tỉ lệ lớn là thanh niên, học sinh, sinh viên (HSSV).

Trong khi đó thủ đoạn của tội phạm ma túy ngày càng tinh vi, tội phạm lợi dụng sự phát triển của khoa học công nghệ để sản xuất rất nhiều loại ma túy thế hệ mới có độc tính cao, với hình thức bắt mắt thu hút sự tò mò, khám phá của giới trẻ, đồng thời ngụy trang núp bóng dưới dạng: “nước vui”, trà sữa hoặc tẩm ướp trong thực phẩm đồ uống, thuốc lá điện tử... để đối phó với cơ quan chức năng.

Người sử dụng ma túy tổng hợp kéo dài dẫn đến rối loạn tâm thần “ngáo đá”, mất khả năng kiểm soát hành vi gây nguy hiểm cho bản thân và những người xung quanh, gây ra tình trạng mất an ninh, trật tự ở nhiều địa bàn, với nhiều vụ án gây dư luận xấu trong nhân dân.

Trong năm 2023, có gần 1.500 người sử dụng ma túy tổng hợp có biểu loạn thần “ngáo đá”, gây ra 30 vụ phạm pháp hình sự.

Thời gian qua, mặc dù các đơn vị chức năng đã nỗ lực ngăn chặn, nhưng tỉ lệ người sử dụng ma túy không giảm mà có chiều hướng gia tăng với nhiều diễn biến phức tạp.

Nguyên nhân chính là do nhận thức của người dân, nhất là giới trẻ về tác hại của ma túy chưa được đầy đủ. Công tác tuyên truyền phòng, chống ma túy còn mang tính hình thức, dàn tràn, áp dụng cho nhiều đối tượng khác nhau, chưa có tính riêng biệt, chuyên sâu dành cho đối tượng có nguy cơ cao như thanh thiếu niên, HSSV.

Lồng ghép vào nội dung ở các cấp học

Trước thực trạng trên, Bộ Công an và Bộ GD&ĐT thống nhất ký kết chương trình phối hợp tuyên truyền, giáo dục phòng, chống ma tuý trong các cơ sở giáo dục, giai đoạn 2024-2030.

Mục tiêu của chương trình nhằm xây dựng các chương trình cụ thể, chuyên biệt để triển khai các giải pháp phòng ngừa, ngăn chặn ma túy trong học đường, đưa nội dung tuyên truyền phòng, chống ma túy vào các tiết học ở các cấp học.

Đồng thời có sự chỉ đạo, thực hiện thống nhất, đồng bộ, xuyên suốt từ Trung ương xuống địa phương. Kịp thời phát hiện và xử lý những hành vi vi phạm pháp luật về phòng, chống ma túy, giữ gìn an ninh trật tự, tạo môi trường an toàn, lành mạnh trong các cơ sở giáo dục.

Nâng cao nhận thức của cán bộ, công chức, giáo viên, học sinh, sinh viên trong các cơ sở giáo dục về tác hại và hậu quả của ma túy, trang bị những kỹ năng cần thiết để phòng tránh tệ nạn ma túy; qua đó phát huy vai trò xung kích của đoàn viên, thanh niên, học sinh, sinh viên trong công tác phòng, chống ma túy.

Kịp thời phát hiện và xử lý những hành vi vi phạm pháp luật về phòng, chống ma túy, giữ gìn an ninh trật tự, tạo môi trường an toàn, lành mạnh trong các cơ sở giáo dục. Tổ chức các hoạt động tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật về phòng, chống ma túy bảo đảm thiết thực, hiệu quả phù hợp với từng đối tượng, cấp học, vùng miền.

Phát biểu tại Lễ ký kết, Thứ trưởng Bộ GD&ĐT Ngô Thị Minh nhấn mạnh: Ngành giáo dục luôn nhận thức, với số lượng học sinh, sinh viên, giáo viên chiếm khoảng 1/4 dân số cả nước, việc làm tốt công tác tuyên truyền, giáo dục về phòng, chống tội phạm, tệ nạn xã hội và vi phạm pháp luật, đặc biệt là công tác phòng, chống ma túy trong trường học sẽ không những tác động tích cực đến đội ngũ nhà giáo và học sinh, sinh viên, mà còn có tính lan tỏa đến gia đình, bạn bè và người thân của các đối tượng này.

Thứ trưởng cho biết: Trong thời gian qua, công tác giáo dục phòng, chống ma túy trong trường học đã nhận được sự quan tâm của các Bộ, ngành, tổ chức đoàn thể Trung ương, cấp ủy Đảng, chính quyền địa phương, gia đình, nhà trường và xã hội, công tác tuyên truyền, giáo dục đã tạo sự chuyển biến tích cực trong nhận thức và hành động của cán bộ quản lý, người đứng đầu các đơn vị và học sinh, sinh viên.

Giai đoạn 2021-2025, thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ tại Quyết định 1452 ngày 31/8/2021 về phê duyệt Chương trình phòng, chống ma túy giai đoạn 2021-2025, Bộ GDĐT đã ban hành Quyết định số 356 ngày 03/02/2023 phê duyệt Dự án “Tăng cường năng lực phòng, chống ma túy trong trường học đến năm 2025” và hằng năm Bộ GD&ĐT đã ban hành kịp thời văn bản chỉ đạo các cơ sở giáo dục tăng cường công tác phòng, chống tội phạm, vi phạm pháp luật, tệ nạn xã hội nói chung và công tác phòng, chống tội ma túy nói riêng trong dịp cao điểm…

Tuy nhiên, theo Thứ trưởng, sự phối hợp với các cơ quan, đơn vị liên quan trong công tác phòng, chống ma túy còn nhỏ lẻ, manh mún. Đặc biệt là công tác phối hợp giữa ngành Giáo dục với ngành Công an trong công tác tuyên truyền, giáo dục phòng, chống ma túy còn chưa thực sự đồng bộ mang tính hệ thống từ Trung ương đến địa phương (Bộ, tỉnh, huyện, xã) trong công tác tuyên truyền, giáo dục pháp luật về phòng, chống ma túy cho học sinh, sinh viên.

Thứ trưởng Ngô Thị Minh tin tưởng với việc ký kết chương trình phối hợp giữa Bộ Công an và Bộ GD&ĐT về tăng cường công tác tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp luật về phòng, chống ma tuý trong cơ sở giáo dục giai đoạn 2024-2030, ngày càng khăng khít, chặt chẽ hơn, góp phần thực hiện hiệu quả, thiết thực việc giáo dục pháp luật về phòng chống ma túy, góp phần đẩy lùi tình trạng vi phạm pháp luật về phòng, chống ma túy trong học sinh, sinh viên.

Về phía ngành Giáo dục, Thứ trưởng khẳng định cam kết sẽ chỉ đạo, hướng dẫn các Sở GD&ĐT và các cơ sở giáo dục trên toàn quốc phối hợp với Công an các tỉnh, thành phố thực hiện có hiệu quả Chương trình phối hợp này tại tất cả các địa phương.

Tại Lễ ký, Thứ trưởng Bộ Công an Nguyễn Duy Ngọc nhấn mạnh một số lưu ý để việc triển khai chương trình phối hợp về tăng cường công tác tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp luật về phòng, chống ma tuý trong cơ sở giáo dục sẽ đạt hiệu quả. Trong đó, cần quan tâm tới việc triển khai linh hoạt, phù hợp với từng khu vực, địa bàn, lứa tuổi học sinh, sinh viên; cần sớm có kế hoạch, hướng dẫn để triển khai ngay những nội dung đã ký kết.

9 nội dung phối hợp giữa Bộ Công an và Bộ GD&ĐT:

1. Tuyên truyền, phổ biến, giáo dục kiến thức pháp luật về phòng, chống ma túy; xây dựng và hình thành kỹ năng phòng tránh tệ nạn ma túy cho học sinh, sinh viên.

2. Chỉ đạo các nhà trường phát huy vai trò, trách nhiệm của các tổ chức Đoàn, Hội, Đội trong công tác phòng, chống ma túy; đẩy mạnh các hoạt động tìm hiểu pháp luật về phòng, chống ma túy, thi sáng tác các tác phẩm, tiểu phẩm, thi văn nghệ chủ đề phòng, chống ma túy trong học sinh, sinh viên… Tiếp tục triển khai, nhân rộng mô hình phòng, chống ma túy có hiệu quả trong các cơ sở giáo dục trên toàn quốc ...

3. Tổ chức rà soát, sửa đổi, bổ sung và hoàn thiện chương trình giảng dạy, đưa nội dung giáo dục pháp luật về phòng, chống ma túy vào chương trình giáo dục chính khóa, ngoại khóa dưới hình thức tích hợp, lồng ghép vào nội dung một số môn học và hoạt động giáo dục ở tất cả các cấp; tăng thời lượng thực hành, trải nghiệm thực tế (thăm quan các mô hình phòng, chống ma túy hiệu quả; các cơ sở cai nghiện ma túy…).

4. Rà soát, xây dựng bộ tài liệu giáo dục kỹ năng phòng, chống ma túy phù hợp với đặc điểm tâm, sinh lý của học sinh, sinh viên các cấp học; thiết kế các bài giảng điện tử về kỹ năng phòng chống ma túy cho học sinh, sinh viên; triển khai các bộ tài liệu về kỹ năng nhận biết, phòng chống ma túy cho học sinh, sinh viên trên pha toàn quốc.

5. Phối hợp tổ chức các hoạt động cao điểm phòng, chống ma tuý trong học sinh, sinh viên hưởng ứng Tháng hành động phòng chống ma tuý (Tháng 6). Ngày quốc tế và Ngày toàn dân phòng, chống ma tuý 26/6 hàng năm. Phát động phong trào cán bộ quản lý, nhà giáo, người lao động và học sinh, sinh viên trong các cơ sở giáo dục nghiêm chỉnh chấp hành pháp luật về phòng, chống ma túy, tích cực tham gia hưởng ứng các hoạt động về phòng, chống ma túy do các cơ quan Trung ương và địa phương tổ chức.

6. Tổ chức tập huấn, bồi dưỡng cho đội ngũ giáo viên, cán bộ Đoàn, Đội các nội dung về phòng, chống ma túy, kỹ năng tuyên truyền và hình thức tổ chức các hoạt động trải nghiệm, hoạt động ngoại khoá trong các cơ sở giáo dục.

7. Xây dựng, triển khai các phương án, kế hoạch phối hợp phòng, chống ma túy, các mô hình phòng, chống ma túy bảo đảm an ninh, trật tự tại khu vực xung quanh trường học; kịp thời phát hiện và xử lý các hành vi vi phạm pháp luật liên quan đến ma túy tại các cơ sở giáo dục trên địa bàn.

8. Chủ động, kịp thời phát hiện, đấu tranh với tội phạm và tệ nạn ma túy trong các cơ sở giáo dục; rà soát, phát hiện người nghiện là cán bộ giáo dục, học sinh, sinh viên để đề nghị áp dụng các biện pháp cai nghiện, thực hiện công tác quản lý người sử dụng trái phép chất ma túy là cán bộ giáo dục, học sinh, sinh viên trong các nhà trường.

9. Tổ chức các đoàn công tác liên ngành của Bộ Công an với Bộ GD&ĐT và các đơn vị liên quan để kiểm tra công tác bảo đảm an ninh trật tự, phòng, chống ma túy tại Công an các đơn vị, địa phương, các cơ sở giáo dục.

Minh Lý