Nhận diện rào cản của hoạt động M&A bất động sản
Trong bối cảnh thị trường bất động sản còn đối mặt với khó khăn, hoạt động mua bán và sáp nhập (M&A) dự án, chuyển nhượng tài sản được coi là “phao cứu sinh” của nhiều doanh nghiệp. Song, để tìm kiếm cũng như hoàn thành một thương vụ không phải chuyện dễ.
Ông Trần Thanh Hải, Trưởng bộ phận đầu tư VinaLiving - VinaCapital cho hay, hoạt động M&A lĩnh vực bất động sản trong năm 2023 rất ít vì tồn tại 3 thách thức lớn.
Thứ nhất, là vấn đề của bên bán. Phần lớn các dự án bất động sản chào bán trong năm 2023 đều vướng thủ tục pháp lý. Cụ thể, vấn đề pháp lý bị vướng thường là trễ tiến độ hoàn thành chủ trương đầu tư, chưa đền bù giải phóng mặt bằng… dẫn đến không có đủ cơ sở để chuyển nhượng dự án.
Thứ ba, thị trường có nguồn cung, nhưng giá bán quá cao so với kỳ vọng của nhà đầu tư. Trong khi năm 2023, Ngân hàng Nhà nước đã đưa ra một số quy định mới, hạn chế việc cho vay để chuyển nhượng vốn hoặc chuyển nhượng cổ phần. Thị trường trái phiếu cũng chưa thực sự phục hồi, nên các doanh nghiệp lớn trong nước hầu như không thể tiếp cận được nguồn vốn để thực hiện quy trình M&A.
Bởi vậy, thị trường đành trông chờ vào nhà đầu tư nước ngoài, hay nói cách khác là nhà đầu tư có tiền.
“Trong năm qua, VinaCapital và VinaLiving đã có nhiều cơ hội tiếp xúc với nhà đầu tư nước ngoài để mời gọi đầu tư vào Việt Nam nói chung và trong lĩnh vực bất động sản nói riêng. Theo quan sát của tôi, các nhà đầu tư nước ngoài rất tin tưởng vào kinh tế vĩ mô và nhu cầu về bất động sản ở Việt Nam trong trung và dài hạn. Tuy nhiên, họ vẫn có nhiều quan ngại liên quan đến vấn đề pháp lý của lĩnh vực bất động sản. Đa số nhà đầu tư nước ngoài vẫn lựa chọn đứng nhìn và chờ đợi”, ông Hải nói.
Đồng quan điểm, bà Khanh Nguyễn, Giám đốc khối phát triển kinh doanh Công ty cổ phần Gamuda Land cũng cho rằng, thử thách lớn nhất đối với M&A chính là pháp lý chưa hoàn thiện. Đây được xem là thử thách gay go nhất đối với các nhà đầu tư.
“Số lượng và những dự án mà chúng tôi nhận về để phân tích thì có tăng, nhưng những dự án đáp ứng đầy đủ chất lượng, đủ điều kiện để nhà đầu tư có thể xuống tiền thì chỉ có một vài dự án, đủ đếm trên đầu ngón tay”, bà Khanh Nguyễn nói.