Cựu Bộ trưởng Nguyễn Thanh Long lĩnh 18 năm tù

Theo đó, bị cáo Phan Quốc Việt (Tổng giám đốc Công ty Việt Á) bị tuyên phạt 29 năm tù về 2 tội danh “Đưa hối lộ” và “Vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng”.

Bị cáo Nguyễn Thanh Long (cựu Bộ trưởng Bộ Y tế) nhận mức án 18 năm tù tội “Nhận hối lộ”.

Trịnh Thanh Hùng (cựu Phó Vụ trưởng Vụ KH-CN các ngành kinh tế, kỹ thuật Bộ KH-CN) 14 năm tù về tội “Nhận hối lộ”.

2 cựu lãnh đạo Bộ KH-CN là Chu Ngọc Anh (cựu Bộ trưởng) và Phạm Công Tạc (cựu Thứ trưởng) phạm tội “Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản nhà nước gây thất thoát, lãng phí” cùng bị tuyên phạt 3 năm tù.

Các bị cáo còn lại nhận mức án khác nhau với nhiều tội danh, gồm “Đưa hối lộ”, “Nhận hối lộ”, “Lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ”, “Vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng”, “Lợi dụng ảnh hưởng đối với người có chức vụ, quyền hạn để trục lợi”.

Theo nhận định của HĐXX, vụ án xảy ra trong bối cảnh đất nước đang phải gồng mình chống dịch, nhân dân hoang mang, sinh phẩm và vật tư y tế chưa đáp ứng được việc chống dịch. Đây là một trong những nguyên nhân phát sinh hành vi sai phạm của các bị cáo.

“Hành vi của các bị cáo là nghiêm trọng, xâm phạm đến hoạt động đúng đắn của cơ quan, tổ chức, làm mất uy tín của một số đơn vị, gây mất niềm tin trong nhân dân”, HĐXX nhận định.

Việc đưa các bị cáo ra xét xử là đúng đắn, phù hợp với quy định của pháp luật nhưng pháp luật cũng khoan hồng, giảm nhẹ cho những bị cáo không hưởng lợi.

HĐXX đánh giá các bị cáo đều thành khẩn khai báo. Bị cáo Nguyễn Văn Trịnh (cựu cán bộ Văn phòng Chính phủ) tự thú là tình tiết giảm nhẹ. HĐXX cũng đánh giá cao thái độ hợp tác tích cực với CQĐT của các bị cáo.

Ngoài ra, hầu hết các bị cáo đều đã tự nguyện khắc phục hậu quả, hoặc tác động tới gia đình nộp tiền khắc phục.

Đặc biệt, HĐXX ghi nhận Phan Quốc Việt và Công ty Việt Á đã có đóng góp tích cực trong cuộc xét nghiệm, đẩy lùi dịch bệnh COVID-19. Các bị cáo ở CDC các tỉnh/thành đặc biệt tích cực, xông pha trên mặt trận chống dịch.

Đánh giá vai trò của từng bị cáo, theo HĐXX, các bị cáo thực hiện hành vi phạm tội có tính đồng phạm ở mỗi hành vi khác nhau, là mắt xích trong hành vi sai phạm đó.

Cụ thể, Phan Quốc Việt là người đưa ra chủ trương, nhân viên của Việt Á làm việc theo chỉ đạo. Nhân viên CDC thực hiện theo chỉ đạo của cấp trên… Quá trình thực hiện hành vi sai phạm, Việt cấu kết với nhiều bị cáo nhưng không có sự khăng khít, không hoàn toàn thực hiện một hành vi, họ đã bị truy tố ở nhiều tội danh khác nhau.

HĐXX đã căn cứ vào các tình tiết tăng nặng, giảm nhẹ để đưa ra phán quyết phù hợp.

Theo nội dung vụ án, đầu năm 2020, dịch COVID-19 bùng phát tại Vũ Hán (Trung Quốc) và lây lan đến nhiều quốc gia, trong đó có Việt Nam.

Trước tình hình trên, Chính phủ đã triển khai nhiều chủ trương, biện pháp để ứng phó, trong đó có giao cho Bộ KH-CN chủ trì, phối hợp với các đơn vị liên quan chủ động, tích cực triển khai việc nghiên cứu, chế tạo sinh phẩm phục vụ công tác phòng, chống dịch.

Khi đó, Phan Quốc Việt đã đặt vấn đề, thống nhất với Trịnh Thanh Hùng (cựu Vụ phó Vụ KH-CN các ngành kinh tế kỹ thuật, Bộ KH-CN) về việc giúp Công ty Việt Á được tham gia nghiên cứu với mục đích sử dụng kết quả Đề tài để sản xuất, bán thương mại kit xét nghiệm.

Tổng giám đốc Việt Á thỏa thuận về việc chia phần trăm doanh thu của Công ty Việt Á từ việc tiêu thụ kit xét nghiệm; trao đổi, bàn bạc để giúp Công ty Việt Á sử dụng biên bản nghiệm thu Đề tài để lập hồ sơ gửi Bộ Y tế cấp số đăng ký lưu hành, sản xuất, bán ra thị trường, giúp Công ty Việt Á hưởng lợi bất chính số tiền đặc biệt lớn…

Phan Quốc Việt đã thỏa thuận ăn chia, đưa tiền hối lộ, tiền cảm ơn nhiều lần, với tổng số tiền 3,45 triệu USD và 4 tỉ đồng. Ngoài ra, để tiêu thụ kit xét nghiệm tại các địa phương với số lượng lớn và được thanh toán theo giá đã nâng khống.

Theo cáo trạng, Phan Quốc Việt và cấp dưới đã thông đồng, cấu kết với lãnh đạo, nhân viên các cơ sở y tế công lập thực hiện hành vi trái quy định về đấu thầu, ứng hàng sử dụng trước, hợp thức thủ tục, hồ sơ thanh toán sau theo đơn giá do Công ty Việt Á đưa ra.

Quá trình tiêu thụ kit xét nghiệm, Phan Quốc Việt chỉ đạo các nhân viên tính toán và chi tiền phần trăm ngoài hợp đồng; trực tiếp hoặc chỉ đạo đưa hối lộ tổng cộng hơn 34 tỉ đồng cho các lãnh đạo, nhân viên tại các cơ sở y tế công lập trên phạm vi cả nước.

Mạnh Hùng