Phấn đấu chấm dứt dịch bệnh AIDS tại Việt Nam trước năm 2030

Dự hội thảo có ông Randolph Augustin, Giám đốc Chương trình Y tế USAID Hoa Kỳ tại Việt Nam; gần 200 đại biểu đại diện lãnh đạo các vụ, cục đơn vị thuộc bộ, ban, ngành, đoàn thể của Trung ương; lãnh đạo Ban Tuyên giáo và các sở: Y tế, Lao động-Thương binh và Xã hội, Công an và Trung tâm Kiểm soát bệnh tật 32 tỉnh, thành phố trong cả nước và đại diện các tổ chức quốc tế.

Tại hội thảo, PGS.TS. Nguyễn Thị Liên Hương, Thứ trưởng Bộ Y tế, cho biết: Các bộ ngành và địa phương trên cả nước đã triển khai mạnh mẽ và đồng bộ các hoạt động phòng, chống HIV/AIDS theo hướng tiếp cận toàn diện và cung cấp dịch vụ từ dự phòng, xét nghiệm đến chăm sóc, hỗ trợ và điều trị HIV/AIDS.

Nhiều mô hình, sáng kiến được nghiên cứu, áp dụng và triển khai phù hợp với điều kiện của Việt Nam và bối cảnh dịch HIV có nhiều thay đổi. Việt Nam cũng đã nỗ lực huy động nguồn lực tài chính trong nước cho công tác phòng, chống HIV/AIDS nhất là việc Quỹ bảo hiểm y tế chi trả cho các dịch vụ về điều trị HIV/AIDS.

Các địa phương cũng đã tăng cường bố trí ngân sách cho chương trình này thông qua các đề án hoặc kế hoạch đảm bảo tài chính cho chương trình phòng, chống HIV/AIDS.

Cùng với đó, Việt Nam vẫn tiếp tục huy động và nhận được một nguồn lực rất đáng kể từ các tổ chức quốc tế trong những năm qua. Theo ước tính của các tổ chức quốc tế, chương trình phòng, chống HIV/AIDS của Việt Nam đã cứu được gần 1 triệu người không bị nhiễm HIV và khoảng hơn 200.000 người không bị tử vong liên quan đến HIV/AIDS. Và được các tổ chức quốc tế đánh giá cao không chỉ về sự năng động, sáng tạo trong triển khai thực hiện mà còn có sự cam kết chính trị rất mạnh mẽ và kịp thời của Lãnh đạo các cấp.

Mặc dù đã đạt được nhiều thành tựu trong thời gian qua, nhưng chương trình phòng, chống HIV/AIDS ở Việt Nam cũng đang đứng trước rất nhiều thách thức. Dịch HIV đang được phát hiện chủ yếu trong nhóm tuổi trẻ và có xu hướng tiếp tục tăng nhanh trong nhóm này.

Trên cả nước, tỷ lệ nhiễm HIV trong nhóm này chiếm tới xấp xỉ 60% số trường hợp nhiễm HIV được phát hiện, có những địa phương báo cáo có tới hơn 80% người nhiễm HIV được phát hiện trong năm qua thuộc nhóm nam quan hệ tình dục đồng giới. Độ bao phủ của các dịch vụ cũng chưa đáp ứng được các mục tiêu đề ra.

Những thách thức này đòi hỏi cả hệ thống chính trị cần quyết tâm, cùng hành động để đạt được mục tiêu tiến tới chấm dứt dịch bệnh AIDS tại Việt Nam chậm nhất vào năm 2030.

Tại hội thảo, các đại biểu đã lắng nghe các tham luận, các chia sẻ, cũng như ý kiến đóng góp, khuyến nghị từ các chuyên gia trong nước và quốc tế. Từ đó, Bộ Y tế và Ban Tuyên giáo Trung ương tham mưu với Đảng và Nhà nước có những chỉ đạo kịp thời và quyết liệt hơn nữa để đạt được mục tiêu tiến tới chấm dứt dịch bệnh AIDS tại Việt Nam chậm nhất vào năm 2030.

Các đại biểu đã nghe lãnh đạo Vụ Xã hội, Ban Tuyên giáo Trung ương quán triệt các nội dung cốt lõi và điểm mới của Chỉ thị số 07-CT/TW về tăng cường lãnh đạo công tác phòng, chống HIV/AIDS, tiến tới chấm dứt dịch bệnh AIDS tại Việt Nam trước năm 2030.

Ông Randolph Augustin, Giám đốc Chương trình y tế, Cơ quan phát triển quốc tế Hoa Kỳ (USAID) tại Việt Nam đã chia sẻ những cập nhật về dịch HIV trên toàn cầu cũng như một số mục tiêu cụ thể để giảm số ca nhiễm mới, giảm số ca tử vong, dự phòng phơi nhiễm PrEP hiệu quả, các nhóm đích, thực hành tốt trên toàn cầu trong kiểm soát dịch HIV... Đồng thời khẳng định, Chính phủ Hoa Kỳ và các đối tác khác kiên định hỗ trợ các nỗ lực của Việt Nam nhằm chấm dứt HIV, để HIV không còn là một mối đe dọa về y tế cộng đồng.

Trong khuôn khổ chương trình hội thảo còn có tọa đàm “Tâm sự của người trong cuộc: Góc nhìn của cộng đồng về các biện pháp dự phòng lây nhiễm HIV” do thành viên Tổ chức cộng đồng S Đỏ - Cần Thơ, đại diện nhóm chuyển giới nữ và nam quan hệ tình dục đồng giới tại các địa phương chia sẻ về giới tính thật của bản thân, những khó khăn họ đã trải qua trước những áp lực, sự kỳ thị của gia đình, xã hội, những rào cản khi tiếp cận các dịch vụ y tế liên quan đến phòng, chống HIV/AIDS, quan hệ tình dục an toàn...

Phát biểu tại hội thảo, đồng chí Vũ Thanh Mai, Phó trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương đề nghị, trong thời gian tới, để triển khai hiệu quả Chỉ thị số 07-CT/TW và nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác phòng, chống HIV/AIDS, các cấp ủy đảng, chính quyền phải tiếp tục đẩy mạnh thực hiện nghiêm Chỉ thị cũng như các kế hoạch, đề án đã ban hành. Tập trung đẩy mạnh công tác thông tin, tuyên truyền về mục tiêu chấm dứt dịch bệnh AIDS tại Việt Nam trước năm 2030.

Tiếp tục mở rộng các mô hình thí điểm có hiệu quả như: mô hình doanh nghiệp xã hội cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe cộng đồng, mô hình cấp phát thuốc Methadone nhiều ngày; vận động người nhiễm HIV tham gia BHYT, hỗ trợ người nhiễm HIV mua thẻ bảo hiểm y tế…

Bên cạnh đó, ngành y tế và các địa phương phải đảm bảo đầy đủ thuốc, sinh phẩm, trang thiết bị và vật tư y tế cho công tác phòng, chống HIV/AIDS; sử dụng hiệu quả các nguồn kinh phí từ các dự án viện trợ nước ngoài, của Trung ương cũng như chủ động bố trí ngân sách địa phương để đảm bảo thực hiện hiệu quả các hoạt động phòng, chống HIV/AIDS.

Thành Phan