Luật Căn cước sẽ thuận tiện cho người dân trong giao dịch hành chính, dân sự

Đặc biệt, làm rõ việc đổi tên thành thẻ Căn cước sẽ tạo điều kiện cho các công tác quản lý nhà nước và thuận tiện cho người dân trong tham gia các hoạt động xã hội cũng như giao dịch hành chính, dân sự.

Căn cước công dân cấp cho người từ 14 tuổi trở lên, có khả năng bảo mật cao

Báo cáo một số vấn đề lớn về giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật Căn cước, Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng và An ninh của Quốc hội Lê Tấn Tới cho biết, việc thay đổi hình thức, nội dung, tên gọi của thẻ căn cước là phù hợp với xu hướng quản lý xã hội số.

Với nội dung được bổ sung bao quát, toàn diện, đầy đủ thông tin trong thẻ căn cước và hình thức, phương thức quản lý số, tính khoa học, đại chúng, giúp cho Nhà nước quản lý chặt chẽ các đối tượng.

Đồng thời hỗ trợ người dân thực hiện quyền và nghĩa vụ của mình, tham gia các hoạt động, giao dịch hành chính, dân sự, hoạt động xã hội tiện lợi, phù hợp với môi trường số, xã hội số.

Luật Căn cước công dân hiện hành chỉ quy định về cấp thẻ Căn cước công dân cho công dân Việt Nam từ 14 tuổi trở lên; dự thảo Luật Chính phủ trình bổ sung đối tượng áp dụng là công dân dưới 14 tuổi và người gốc Việt Nam chưa xác định được quốc tịch đang sinh sống tại Việt Nam (sau đây gọi là người gốc Việt Nam); đối với người gốc Việt Nam thì không cấp thẻ căn cước mà chỉ cấp giấy chứng nhận căn cước. Do đó, việc đổi tên Luật và tên thẻ như Chính phủ trình là cần thiết, phù hợp với phạm vi và để bao hàm hết đối tượng điều chỉnh của dự thảo Luật.

Từ những vấn đề trên, Thường trực Ủy ban Quốc phòng và An ninh nhận thấy, việc điều chỉnh tên gọi là Luật Căn cước và thẻ căn cước là hoàn toàn phù hợp cả về phạm vi và đối tượng điều chỉnh của dự thảo Luật; đạt các mục đích quản lý và phục vụ nhân dân. Vì vậy, Thường trực UBQPAN đề nghị UBTVQH cho sử dụng tên gọi Luật Căn cước và thẻ căn cước như Chính phủ trình.

Về cấp, quản lý căn cước điện tử (Chương IV), có ý kiến nhất trí sự cần thiết quy định về căn cước điện tử trong dự thảo Luật. Có ý kiến đề nghị báo cáo thêm về vấn đề bảo mật của thẻ căn cước gắn chip vì dễ bị xâm nhập, theo dõi.

Thường trực UBQPAN cho biết, theo báo cáo của cơ quan soạn thảo, thẻ căn cước hiện nay được chế tạo bằng công nghệ tiên tiến, có khả năng bảo mật cao, chống lại việc làm giả thẻ. Trong chip điện tử trên thẻ căn cước có công nghệ xác thực thông qua đối sánh vân tay hoặc khuôn mặt nhằm xác thực chính xác chủ thẻ.

Theo đó, khi một người sử dụng thiết bị đọc thông tin lưu trữ trong chip điện tử phải được sự đồng ý của chủ thẻ thông qua phương thức xác thực vân tay, khuôn mặt để được quyền truy cập và truy xuất dữ liệu.

Làm rõ lợi ích khi đổi tên

Cho ý kiến dự án Luật, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ cho biết, về thu thập, cập nhật quản lý kết nối, chia sẻ khai thác thông tin trong cơ sở dữ liệu quốc gia dân cư, Ban soạn thảo đã điều chỉnh cụ thể là cơ quan nhà nước, tổ chức chính trị, tổ chức chính trị - xã hội được khai thác thông tin trong cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư phù hợp với chức năng, nhiệm vụ của cơ quan, tổ chức đó để tránh việc lạm dụng, đánh cắp thông tin, cũng như bảo mật thông tin cá nhân của công dân.

Về tích hợp thông tin và sử dụng khai thác thông tin, cơ quan giải trình đã tiếp thu ý kiến của đại biểu đã chính lý, bổ sung điểm c khoản 3 Điều 5, điều khoản 4 Điều 5.

Về các trường hợp cấp đổi, cấp lại thẻ căn cước tại Điều 24, Chủ tịch Quốc hội đánh giá rất cao tiếp thu nội dung này, bởi từ khi sắp xếp đơn vị hành chính cấp xã, cấp huyện, một số ý kiến tranh luận và đã nghiên cứu tiếp thu theo hướng: theo yêu cầu của người được cấp thẻ căn cước khi thông tin trên thẻ căn cước thay đổi do cấp sắp xếp đơn vị hành chính. Nội dung này rất quan trọng, thể hiện sự thận trọng, lắng nghe ý kiến của cơ quan.

Liên quan đến tên Luật và tên thẻ căn cước, theo Phó Chủ tịch Quốc hội Trần Quang Phương, qua thảo luận tại hội trường cho thấy hầu hết các đại biểu đều thống nhất với tên gọi. Tuy nhiên, sau thảo luận có một số đại biểu gửi văn bản đề cập đến việc thay đổi nhiều, do đó, đề nghị phải có giải trình thêm vấn đề này.

Theo đó, cần làm rõ thêm với việc tích hợp đầy đủ thông tin một cách khoa học trong thẻ Căn cước và đổi tên thành thẻ Căn cước sẽ tạo điều kiện cho các công tác quản lý nhà nước và thuận tiện cho người dân trong tham gia các hoạt động xã hội cũng như giao dịch hành chính, dân sự. Phó Chủ tịch Quốc hội Trần Quang Phương nhấn mạnh: “Đây là lý do cơ bản”.

Trong khi đó, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định đề nghị Chính phủ và Bộ Công an nghiên cứu quy định liên quan đến điều khoản chuyển tiếp. Cụ thể, đối với thẻ căn cước công dân cấp trước ngày Luật này có hiệu lực thi hành sắp hết hạn sẽ có giá trị sử dụng đến hết năm 2024.

Kết luận nội dung thảo luận, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ nhấn mạnh, dự thảo đảm bảo chất lượng về những yêu cầu đặt ra từ đầu khi xây dựng chính sách, đủ điều kiện để trình Quốc hội xem xét, biểu quyết thông qua.

Ngoài ra, Chủ tịch Quốc hội cũng đề nghị tiếp tục nhấn mạnh thêm, khái quát thêm những vấn đề đã tiếp thu và một số ý kiến giải trình đầy đủ, hợp lý hơn.

Duy Tuấn