Phát huy, lan tỏa giá trị tinh hoa văn hóa truyền thống của Việt Nam
Trong khuôn khổ Festival Bảo tồn và phát triển làng nghề năm 2023, sáng ngày 9/11, tại Hà Nội, Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT) Lê Minh Hoan đã chủ trì tọa đàm gặp gỡ 100 nghệ nhân, thợ giỏi đại diện cho hơn 2.100 nghệ nhân, thợ giỏi và hơn 3.650.000 lao động trong khu vực làng nghề trong cả nước.
Thông qua buổi tọa đàm, Bộ NN&PTNT muốn được lắng nghe trực tiếp các ý kiến của các nghệ nhân, để từ đó để ra các biện pháp bảo tồn, gìn giữ và phát triển các làng nghề. Đồng thời, xây dựng được một hệ sinh thái hỗ trợ các làng nghề, từ vùng nguyên liệu, chuỗi cung ứng cho tới phân phối, tiếp thị và xuất khẩu sản phẩm ra nước ngoài.
Tại buổi tọa đàm, ông Nguyễn Văn Tĩnh, nghệ nhân làng nghề mây tre đan Phú Vinh, TP. Hà Nội mong muốn cơ quan quản lý nhà nước tiếp tục quan tâm, xây dựng cơ chế chính sách cho các nghệ nhân, đồng thời tích hợp thêm nhiều giá trị cho làng nghề như phát triển du lịch, trải nghiệm cho du khách. Ngoài ra, ông Tĩnh đề xuất có chính sách hỗ trợ một số ngành nghề, làng nghề bị mai một thời gian qua.
Ông Hạ Bá Định, nghệ nhân cao tuổi gốm Chu Đậu, tỉnh Hải Dương cảm ơn Bộ NN&PTNT đã tổ chức buổi gặp mặt ấm cúng, tạo cơ hội cho các nghệ nhân lâu năm có dịp chiêm nghiệm, chia sẻ về những thăng trầm của làng nghề truyền thống.
Ông Định hy vọng, các cấp, các ngành có thêm nhiều chương trình đào tạo nghề truyền thống, với đối tượng mục tiêu là thế hệ trẻ. Ông tin rằng, những nghệ nhân lão thành như bản thân còn đủ sức đóng góp cho việc bồi dưỡng này.
Phát biểu tại buổi tọa đàm, Bộ trưởng Lê Minh Hoan nhấn mạnh: Bảo tồn, gìn giữ, phát triển nghề truyền thống để truyền lại cho thế hệ mai sau là niềm tự hào của dân tộc Việt Nam. Bộ trưởng mong muốn mỗi nghệ nhân, thợ giỏi cần tiếp tục trau dồi, nâng niu, trau chuốt, trân quý từng sản phẩm. Mỗi sản phẩm làng nghề phải kể được một câu chuyện mới thu hút, hấp dẫn khách hàng, từ đó phát huy, lan tỏa giá trị tinh hoa văn hóa truyền thống của Việt Nam tới bạn bè quốc tế.
Lắng nghe chia sẻ của các nghệ nhân tham dự tọa đàm, Bộ trưởng Bộ NN&PTNT Lê Minh Hoan đã nhắn nhủ, rằng những nghệ nhân từ làng nghề truyền thông thực sự là vốn quý của xã hội. "Một sản phẩm làng nghề đưa ra thị trường không chỉ là những cọng tre, những tấm ván đóng xuồng, bột gạo, hay những mảnh vải lụa... Ẩn chứa bên trong còn là niềm tự hào, trách nhiệm với quê hương, xứ sở và nghĩa vụ gìn giữ với thế hệ mai sau", Bộ trưởng nói.
Làng nghề vừa mang tính kinh tế - xã hội, vừa có tính lịch sử, văn hóa. Do đó, đây không những là nơi bảo tồn và lưu giữ những giá trị văn hóa, lịch sử, mà còn là góp phần bảo đảm đời sống vật chất và tinh thần ổn định của người dân, cộng đồng.
Trên cơ sở đó, Bộ trưởng mong muốn các nghệ nhân cũng như hàng nghìn người đang hoạt động trong các làng nghề nhận thức rõ việc: Mỗi khi bán một sản phẩm làng nghề, người nghệ nhân đang bán đi một câu chuyện, một giá trị truyền thống sâu sắc. Theo người đứng đầu Bộ NN&PTNT, chỉ khi thay đổi nhận thức như vậy, công việc bảo tồn làng nghề mới có thể đi vào thực chất.
Bộ trưởng cũng kêu gọi người tiêu dùng phải hình thành tâm lý và thực sự yêu hàng Việt Nam, góp phần kích cầu thị trường.
Thay mặt Bộ NN&PTNT, Bộ trưởng Lê Minh Hoan cam kết sẽ phối hợp cùng các làng nghề trên cả nước tạo ra thị trường, kết nối doanh nghiệp tiêu thụ cho những sản phẩm làng nghề. Mục đích cuối cùng là phải bán những sản phẩm cho bà con, người dân.
Bộ trưởng Lê Minh Hoan đề nghị Cục Kinh tế hợp tác và phát triển nông thôn (Bộ NN&PTNT) nghiên cứu, đề xuất giải pháp để nâng cao giá trị các làng nghề, đặc biệt là những sản phẩm của nghệ nhân và thợ giỏi.
Cùng với sự chủ động của các làng nghề, Bộ NN&PTNT sẽ kết nối doanh nghiệp và thị trường tiêu thụ cho các sản phẩm làng nghề.
Bộ trưởng cho biết, Bộ NN&PTNT sẽ cùng với các làng nghề tạo ra thị trường, kết nối doanh nghiệp tiêu thụ cho những sản phẩm làng nghề. Mục đích cuối cùng là phải bán được sản phẩm của làng nghề làm ra.
Tại cuộc gặp gỡ, các nghệ nhân mong Bộ trưởng cùng các bộ, ngành quan tâm, hỗ trợ các nghệ nhân, thợ giỏi của các làng nghề trên cả nước được sống bằng nghề của cha ông mình, để họ được cống hiến tài năng của đôi bàn tay và trí tuệ của mình.
Đồng thời cần tạo điều kiện để ngày càng có nhiều thợ giỏi trở thành nghệ nhân, đặc biệt quan tâm đến lớp thanh niên kế cận tại các làng nghề. Các làng nghề, nhất là các làng nghề truyền thống có phát triển được hay không phụ thuộc rất lớn vào đội ngũ các nghệ nhân, thợ giỏi.
Cả nước hiện có khoảng hơn 2.000 làng nghề, làng nghề truyền thống đã được công nhận theo tiêu chí của nhà nước, tăng gần 100 làng nghề so với năm 2020. Trong đó, có hơn 1.400 làng nghề và hơn 650 làng nghề truyền thống; 57 di sản văn hóa phi vật thể quốc gia thuộc loại hình nghề thủ công truyền thống được ghi nhận.