Thanh Hóa: Công trình cải tạo kênh Than chưa bàn giao đã hư hỏng nặng
Công trình cải tạo kênh Than đoạn từ cầu Mai đến cống Đò Bè thuộc Dự án phát triển tổng hợp các đô thị động lực Tĩnh Gia - Tiểu dự án đô thị Tĩnh Gia, thi công chưa xong thì đã bắt đầu xuất hiện nhiều điểm sạt lở, hư hỏng nghiêm trọng.
Trước đó, Dự án phát triển tổng hợp các đô thị động lực Tĩnh Gia - Tiểu dự án đô thị Tĩnh Gia, tỉnh Thanh Hóa (Tiểu dự án đô thị Tĩnh Gia-PV), được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt chủ trương đầu tư năm 2018, điều chỉnh chủ trương năm 2020.
Ngày 25/3/2019, Chủ tịch UBND tỉnh Thanh Hóa đã phê duyệt dự án đầu tư theo thẩm quyền với tổng mức đầu tư 1.776,5 tỷ đồng, trong đó vốn vay WB 1.199 tỷ đồng, vốn đối ứng của tỉnh 577,5 tỷ đồng. Ban Quản lý Dự án đầu tư xây dựng Khu vực Khu Kinh tế Nghi Sơn và các Khu công nghiệp Thanh Hóa (BQLDA khu vực KKT Nghi Sơn) được giao làm chủ đầu tư.
Dự án được phê duyệt với mục tiêu tăng cường khả năng tiếp cận đến dịch vụ hạ tầng kỹ thuật đô thị được cải thiện; tăng cường năng lực lập quy hoach và phát triển đô thị tại các nơi thực hiện dự án.
Dự án được chia thành 2 hợp phần, Hợp phần 1: Giải pháp kết cấu – Cải tạo, xây dựng hệ thống hạ tầng kỹ thuật đô thị; Hợp phần 2: Giải pháp phi kết cấu – Hỗ trợ kỹ thuật và hỗ trợ thực hiện dự án.
Đáng chú ý, gói thấu số 1 (WB-XL-01) thuộc hợp phần 1, cải tạo kênh Than, đoạn từ cầu Mai đến cống Đò Bè (4,3km) do Liên danh Công ty CP Xây dựng nông nghiệp Thanh Hóa - Công ty CP Đầu tư xây dựng TVN - Công ty TNHH Xây dựng và Thương mại Lam Sơn trúng thầu với giá 123,7 tỷ đồng vào tháng 12/2020. Tuy nhiên trong quá trình thi công dự án, tại gói thầu này đã xảy ra hiện tượng sụt lún, hư hỏng nghiêm trọng.
Theo đó, ngày 20/6/2023, đoàn kiểm tra hiện trường gồm Chủ đầu tư, Tư vấn giám sát, nhà thầu thi công đã phát hiện và lập biên bản hiện trường việc phần bê tông trên mặt cơ +2,5m có tình trạng nứt 1 số điểm; ngày 26/9/2023, đoàn kiểm tra phát hiện mái kênh đoạn K1+150 đến K0+180 đã sạt lở toàn bộ tấm lát mái kênh; ngày 1/10/2023, tiếp tục phát hiện đoạn Km4+4150-K4250 bờ hữu, đoạn Km3+700-K3+803 bờ tả đã bị sạt lở, sụt mái kênh.
Báo cáo của Liên danh tư vấn TEDI – OCG – Hưng Phú gửi BQLDA khu vực KKT Nghi Sơn sau đó xác nhận nhiều đoạn của dự án đang mất ổn định. Cụ thể, đoạn Km0-K0+200 bờ hữu, chiều dài bị sạt lở từ K0+30 đến K0+180, toàn bộ đáy kênh phái ngoài chân khay đã bị xói sâu so với đáy kênh thiết kế từ 0,5m đến 2m; chiều rộng hố sâu từ bờ kênh ra ngoài long sông khoảng 10m.
Đoạn Km4+4150-K4250 bờ hữu sạt lở khoảng 30m, chiều dài đoạn xói lở phía chân khay khoảng 50m, chiều sâu dưới đáy so với đáy thiết kế của đoạn xói lở này khoảng 1,5m; Đoạn Km3+700-K3+803,3 bờ tả, toàn bộ phần mái bê tông đã được lát hoàn thiện có xu hướng sạt trượt theo mái kênh, dầm khóa đỉnh mái có xu hướng đổ ngã về phía lòng sông.
Theo quan sát của PV, ngoài các vị trí trên đã bị hư hỏng, nguy cơ mất ổn định cao còn rất nhiều vết nứt to, dài, thậm chí tập trung tại 1 điểm trên bờ kênh.
Trao đổi với PV, đại diện Chủ đầu tư cho biết: “Sau khi phát hiện sự việc, đơn vị đã lập biên bản sự việc, cùng với tư vấn giám sát, tư vấn thiết kế, nhà thầu thi công đánh giá nguyên nhân tình trạng nứt và đưa ra giải pháp xử lý. Hiện tiến độ gói thầu đạt khoảng 87% giá trị hợp đồng (tương đương 93/123 tỷ đồng), đã giải ngân khoảng 90 tỷ”.
Tiểu dự án đô thị Tĩnh Gia là một trong số các dự án trọng điểm của tỉnh Thanh Hóa nhưng khi thực hiện đã phát sinh nhiều vấn đề, đến mức Thanh tra tỉnh Thanh Hóa đã vào cuộc, chỉ ra nhiều thiếu sót, vi phạm.
Theo tìm hiểu, ngày 2/6/2021, BQLDA khu vực KKT Nghi Sơn có tờ trình số 27/TTr-BQLDAKV đề nghị điều chỉnh dự án nâng tổng vốn đầu tư lên 98,884 triệu USD, bao gồm vốn vay IDA chuyển đổi của WB là 53,287 triệu USD; vốn đối ứng là 45,597 triệu USD. Chi phí giải phóng mặt bằng sau điều chỉnh được quy đổi tỷ giá là 818,1 tỷ đồng. Tổng mức đầu tư dự án sau điều chỉnh là 2.226,85 tỷ đồng, tăng 450,34 tỷ đồng.
Nguyên nhân của việc tăng vốn trên được cho là ở khâu giải phóng mặt bằng khi số hộ bị ảnh hưởng tăng thêm 802 hộ, dẫn đến việc chi phí bồi thường tăng.
Vào thời điểm năm 2021, Thanh tra địa phương này đã từng kiến nghị Chủ tịch UBND tỉnh Thanh Hóa chỉ đạo thực hiện kiểm điểm Giám đốc BQLDA khu vực KKT Nghi Sơn giai đoạn từ tháng 11/2016 đến tháng 7/2020 và một số đơn vị liên quan.
Dự án điều chỉnh nhiều lần
Ngày 1/6/2022, UBND tỉnh Thanh Hóa đã điều chỉnh dự án tại QĐ số 2345QĐ-UBND; ngày 6/10/2023, tiếp tục có Quyết định số 3621/QĐ- UBND điều chỉnh dự án. Theo đó, tổng mức đầu tư dự án được nâng từ 1.776 tỷ đồng (theo quyết định điều chỉnh ngày 1/7/2022) lên 2.314 tỷ đồng. Trong đó, chi phí bồi thường, hỗ trợ và tái định cư khoảng 868,6 tỷ đồng. Riêng chi phí bồi thường, hỗ trợ và tái định cư tăng sau khi điều chỉnh đã tăng từ khoảng 225,5 tỷ đồng lên 868,6 tỷ đồng, tăng khoảng 643 tỷ đồng.