Những yếu tố hỗ trợ kìm hãm đà tăng của lạm phát
Theo Chứng khoán KB Việt Nam (KBSV), những yếu tố hỗ trợ kìm hãm đà tăng của lạm phát bao gồm: cung tiền tăng thấp, giảm thuế VAT, chỉ số giá nhập khẩu bình ổn, giá nhiên liệu và vật liệu xây dựng thấp hơn so với cùng kỳ năm trước.
Cụ thể, báo cáo của KBSV phân tích, áp lực lạm phát từ chính sách tiền tệ chưa đáng lo ngại. Tính tới cuối tháng 9, tăng trưởng M2 ước đạt 7,75% - mức khá thấp so với các năm trước. Ngoài ra, khả năng hấp thụ vốn của nền kinh tế kém hơn khi thị trường bất động sản vẫn đang gặp nhiều khó khăn khiến tăng trưởng tín dụng dù tăng tốc trong 2 tháng trở lại đây nhưng vẫn ở mức thấp so với cùng kỳ năm ngoái.
Yếu tố tiếp theo góp phần hạn chế lạm phát là chỉ số giá nhập khẩu của các nhóm hàng hóa trọng yếu gồm nông sản, thực phẩm, nhiên liệu và nguyên vật liệu chế biến, chế tạo đã tạo đỉnh từ quý III nên bắt đầu bước sang xu hướng giảm nhờ việc giá cả hàng hóa thế giới giảm mạnh. Tuy nhiên tốc độ giảm đã chậm lại, trong bối cảnh nhu cầu các tháng cuối năm gia tăng, KBSV cho rằng giá nguyên vật liệu nhập khẩu sẽ đi ngang trong thời gian tới.
Ngoài ra, trong nhóm nhà ở và vật liệu xây dựng, giá vật liệu xây dựng và điện nước dự báo tăng nhẹ, giá khí đốt đi ngang do giá năng lượng thế giới dự báo sẽ ổn định cho tới cuối năm. Mức độ tăng của giá vật liệu xây dựng sẽ không đáng kể do giá nguyên vật liệu đầu vào sản xuất thép và xi măng hạ nhiệt. Hơn nữa doanh số bán hàng ảm đạm từ lĩnh vực bất động sản dân dụng ảnh hưởng đến tiến độ thực hiện các dự án mới.
Còn về yếu tố giảm thuế VAT, đây là một trong những chính sách có tác động rộng và có sức lan tỏa mạnh đến thị trường, góp phần giúp ổn định giá hàng hóa, kiểm soát lạm phát. VAT thuế đánh vào hàng hóa, dịch vụ và người tiêu dùng cuối cùng phải trả khoản thuế này nên họ sẽ được hưởng lợi lớn nhất và trực tiếp nhất sau khi áp dụng mức thuế giảm 2%.
Theo KBSV, một số dấu hiệu cho thấy lạm phát sẽ tăng trở lại trong quý cuối năm. Mặc dù vậy, với mức tăng rất thấp trong nửa đầu năm, dự báo lạm phát cả năm 2023 vẫn sẽ được kiểm soát tốt ở mức 3,6% - thấp hơn so với mục tiêu Chính phủ đề ra.
Tương tự, Ngân hàng HSBC mới đây đã nâng dự báo lạm phát bình quân của Việt Nam năm nay lên 3,4%, cao hơn mức cũ 2 điểm phần trăm (nhưng dưới mức mục tiêu 4,5%). Nguyên nhân là đà lạm phát đã tăng nhanh trong hai tháng qua và được xem là rủi ro gia tăng đáng kể.