Thanh Hóa: Hàng trăm hộ dân phải dùng nước sạch “chui”
Hàng trăm hộ dân trên địa bàn huyện Hà Trung (tỉnh Thanh Hóa) đang buộc phải tạm sử dụng nước từ một đơn vị cung cấp bị buộc phải chấm dứt hoạt động vài năm nay. Do không thể mua nước từ các đơn vị khác và các vấn đề pháp lý liên quan, người dân buộc phải dùng “chui”. Tiền nước vẫn phải đóng còn chất lượng thì chẳng biết đâu mà lần?
Nhu cầu sử dụng nước sạch của người dân là bức thiết
Theo tìm hiểu của phóng viên, năm 2018, nhân dân xã Hà Yên (sau sáp nhập với xã Hà Dương thành xã Yên Dương) sử dụng nguồn nước sinh hoạt hầu hết là từ công trình cấp nước nhỏ lẻ (giếng đào, nước mưa, một số hộ sử dụng nguồn nước bơm từ kênh T3), qua bể lọc nước thô sơ của hộ gia đình. Các nguồn nước này thường bị cạn kiệt trong mùa khô dẫn đến thiếu nước sinh hoạt.
Trước nhu cầu cấp thiết của nhân dân xã Hà Yên về sử dụng nước sạch sinh hoạt, UBND xã Hà Yên đã làm việc với các đơn vị cấp nước sạch để cung cấp cho nhân dân trên địa bàn xã nhưng chưa có đơn vị thống nhất do địa bàn xã cách xa các nhà máy nước sạch tập trung.
Xuất phát từ tình hình thực tế, ngày 24/7/2018, chi nhánh của Công ty TNHH Môi trường Tinh Tú (nay là Công ty TNHH TMDV xây dựng môi trường nước sạch Hà Trung) do ông Mai Thanh Long làm Giám đốc đã làm các hồ sơ thủ tục để xây dựng hệ thống xử lý nước sạch tại lô đất của hộ gia đình anh Đặng Văn Vinh và gia đình ông Mai Ngọc Quế (bố đẻ của ông Mai Thanh Long).
Ngày 11/10/2019, Chủ tịch UBND tỉnh Thanh Hóa chấp thuận chủ trương đầu tư tại Quyết định số 4172/QĐ-UBND về việc chấp thuận chủ trương đầu tư dự án Liên hợp trạm xử lý nước sạch Hà Yên tại xã Hà Yên, huyện Hà Trung với quy mô 02 trạm cấp nước với tổng công suất là 1.200m3/ngày đêm, phạm vi cấp nước là xã Hà Tân và xã Hà Giang với tổng vốn đầu tư 47,5 tỷ đồng.
Địa điểm thực hiện dự án: xã Hà Yên (nay là xã Yên Dương), huyện Hà Trung, tỉnh Thanh Hóa; Tiến độ thực hiện dự án: Khởi công xây dựng: Quý II/2020; Hoàn thành, đưa dự án vào hoạt động: Quý I/2021; Phạm vi cấp nước: xã Hà Tân và xã Hà Giang, huyện Hà Trung. Tuy nhiên, do ảnh hưởng của đại dịch Covid-19 và vướng mắc trong công tác giải phóng mặt bằng nên việc xây dựng các trạm cấp nước mới chưa thực hiện được.
Song do nhu cầu về nước sạch sinh hoạt của nhân dân, Công ty và nhân dân đã thỏa thuận và đầu tư phát triển hạ tầng cấp nước đến địa bàn các xã thuộc phạm vi cấp nước đã được phê duyệt và các hộ dân có nhu cầu sử dụng nước gần dự án. Khi các hộ dân đã đóng tiền, lắp đặt đường ống về sử dụng thì có vấn đề pháp lý phát sinh.
Một hộ dân ở thôn Yên Xá (xã Hà Dương) đang sử dụng nước sạch của Công ty nước sạch Hà Trung băn khoăn: “Nguồn nước mặt quanh gia đình tôi đang bị ô nhiễm nặng nên gia đình quyết định lắp đặt đường nước sạch về dùng. Hôm trước thấy chính quyền địa phương báo là Công ty nước sạch Hà Trung chưa đủ điều kiện để bán nước cho dân, đề nghị người dân tạm dừng sử dụng. Nhưng nếu không dùng nước từ công ty chúng tôi buộc lại phải dùng nước giếng khơi không đảm bảo. Không mua nước của đơn vị này thì chúng tôi phải mua từ đơn vị khác chứ, đằng nào cũng mất tiền. Thủ tục pháp lý là của nhà đầu tư, dân chúng tôi chỉ là người sử dụng, cứ đảm bảo an toàn cho khách hàng là được.”
Dự án giữa chừng bị hủy bỏ
Cụ thể, ngày 3/12/2021, Chủ tịch UBND tỉnh Thanh Hoá đã ban hành Quyết định số 4892/QĐ-UBND huỷ bỏ Quyết định số 4172/QĐ-UBND ngày 11/10/2019 về việc chấp thuận đầu tư Dự án Liên hợp Trạm xử lý nước sạch Hà Yên tại xã Hà Yên, huyện Hà Trung.
Lý do huỷ bỏ là qua kiểm tra nhận thấy hồ sơ đề xuất chủ trương đầu tư Dự án Liên hợp Trạm xử lý nước sạch Hà Yên tại xã Hà Yên, huyện Hà Trung của Công ty TNHH TMDV Xây dựng môi trường nước sạch Hà Trung nộp ngày 6/9/2019 tại Trung tâm Phục vụ hành chính công tỉnh Thanh Hóa có tài liệu giả mạo.
UBND tỉnh Thanh Hoá yêu cầu Chánh Văn phòng UBND tỉnh, Giám đốc các Sở: Kế hoạch và Đầu tư; Tài nguyên và Môi trường; Xây dựng; Nông nghiệp và Phát triển nông thôn; Khoa học và Công nghệ; Tư pháp; UBND huyện Hà Trung, Công ty TNHH TMDV Xây dựng môi trường nước sạch Hà Trung và các tổ chức, cá nhân có liên quan chịu trách nhiệm thi hành quyết định này.
Sau đó, UBND huyện Hà Trung đã có văn bản yêu cầu UBND các xã, thị trấn trên địa bàn huyện cập nhật Quyết định số 4892/QĐ-UBND của Chủ tịch UBND tỉnh Thanh Hoá và thông báo cho người dân không thoả thuận phát triển thêm đấu nối sử dụng nước sạch với Công ty nước sạch Hà Trung. Đồng thời, huyện Hà Trung yêu cầu Công ty này dừng tất cả hoạt động liên quan đến dự án Liên hợp trạm xử lý nước sạch Hà Yên tại xã Hà Yên (huyện Hà Trung) cho đến khi có chỉ đạo của UBND tỉnh, Chủ tịch UBND tỉnh.
Tuy nhiên, do nhu cầu cấp thiết của nhân dân về sử dụng nguồn nước sạch sinh hoạt, nên trước mắt các hộ (vài trăm hộ) đang sử dụng nước sạch của Công ty TNHH TMDV xây dựng môi trường nước sạch Hà Trung vẫn tiếp tục sử dụng. Nguồn nước Công ty cung cấp cho nhân dân định kỳ được Trung tâm kiểm soát bệnh tật tỉnh lấy mẫu xét nghiệm và kết quả đánh giá mẫu nước đạt chất lượng.
Trao đổi với phóng viên, Trưởng phòng NN&PTNT huyện Hà Trung Nguyễn Văn Thịnh cho hay: “Nhu cầu sử dụng nước sạch của người dân là có thật và chính đáng. Việc nhà máy nước của Công ty nước sạch Hà Trung đang triển khai thực hiện dự án bị dừng hoạt động là vấn đề pháp lý cần thời gian để giải quyết, tháo gỡ. Công ty vẫn đang bán nước cho nhiều hộ dân trên địa bàn là sai. Sắp tới chúng tôi sẽ có chỉ đạo để cùng với địa phương vào cuộc quyết liệt hơn”.
Chủ tịch UBND xã Yên Dương Phạm Văn Cường phân trần: “Theo quy hoạch sẽ xây dựng xã Yên Dương lên đô thị, vấn đề nước sạch của người dân là bức thiết và chính đáng. Nguồn nước mặt từ giếng khơi, máy khoan đang bị ô nhiễm, sử dụng lâu sẽ ảnh hưởng tới sức khỏe của người dân. Địa phương và nhân dân mong muốn các cấp vào cuộc tháo gỡ, để nhà đầu tư tiếp tục dự án hoặc thanh lý tài sản công ty đã đầu tư để đơn vị khác vào cung ứng nước sạch cho người dân”.