Pháp sẽ chấm dứt sự hiện diện quân sự ở Niger vào cuối năm 2023
Ngày 24/9, Tổng thống Pháp Emmanuel Macron cho biết, Pháp sẽ chấm dứt sự hiện diện quân sự ở Niger vào cuối năm 2023, đánh dấu sự thay đổi lớn và mới nhất trong bối cảnh căng thẳng gia tăng giữa hai nước kể từ khi chính quyền quân sự nắm quyền kiểm soát Niger vào tháng 7.
“Chúng tôi chấm dứt hợp tác quân sự với chính quyền hiện tại của Niger vì họ không muốn chống khủng bố nữa”, ông Macron nói về các nhà lãnh đạo quân sự đã nắm quyền cai trị quốc gia Tây Bắc châu Phi này.
Pháp không công nhận chính quyền quân sự của Niger và khẳng định rằng chính phủ của Tổng thống Mohamed Bazoum, người vừa bị lật đổ trong cuộc đảo chính hồi tháng 7, vẫn là cơ quan có thẩm quyền hợp pháp duy nhất của nước này.
Quyết định chấm dứt “sự hợp tác” là “bởi vì chúng tôi không thể ở đó để giải quyết các vấn đề chính trị nội bộ và trở thành con tin của những kẻ làm đảo chính”, ông Macron nói, đề cập đến nhóm quân đội. Ông cho biết việc rút quân sẽ được tổ chức trong những tuần tới.
Ông Macron nói: “Quân đội Pháp sẽ quay về nước một cách có trật tự trong những tuần và tháng tới, và để làm được điều đó, chúng tôi sẽ phối hợp với những người đang nắm quyền tại nước này vì chúng tôi muốn điều này diễn ra một cách bình tĩnh”.
Theo một tuyên bố được đăng trên đài truyền hình nhà nước Niger, Tele Sahel, chính quyền quân sự cầm quyền của Niger cho biết họ hoan nghênh quyết định rút quân khỏi nước này của Pháp. “Chủ nhật tuần này, chúng ta kỷ niệm một bước nữa hướng tới chủ quyền của Niger. Quân đội Pháp và đại sứ Pháp sẽ rời Niger vào cuối năm nay”, tuyên bố cho biết. “Các lực lượng đế quốc và chủ nghĩa thực dân mới không còn được chào đón trên lãnh thổ quốc gia của chúng ta nữa”.
CNN đưa tin Pháp đã triển khai quân đội ở nước này, nhiều người trong số họ đến đó để hỗ trợ các nhiệm vụ chống khủng bố, trên cơ sở Niger là một nền dân chủ tương đối ổn định trong một khu vực đầy biến động chính trị, khủng bố và các cuộc nổi dậy của Hồi giáo. Khoảng 1.500 quân vẫn còn ở lại.
Trả lời câu hỏi về thời gian rút quân, ông Macron cho biết sẽ không còn binh sĩ Pháp nào ở Niger trước cuối năm 2023.
CNN trước đó đưa tin, hai quan chức Mỹ cũng cho biết Mỹ có thể bắt đầu rút quân khỏi Niger trong những tuần tới. Hai quan chức này cho biết có tới một nửa trong số khoảng 1.100 lính Mỹ đóng tại Niger có thể được rút khỏi nước này.
Tổng thống Pháp cũng cho biết ông đã quyết định đưa đại sứ nước này tại Niger, Sylvain Itte, về Pháp. Ông Macron nói: “Pháp đã quyết định triệu hồi đại sứ của mình về nước. Trong những giờ tới, đại sứ của chúng tôi cùng với một số nhà ngoại giao sẽ trở lại Pháp”.
Thông báo đó được đưa ra chỉ hơn một tuần sau khi ông Macron cho biết đại sứ “thực sự đã bị bắt làm con tin tại đại sứ quán Pháp” và “thực phẩm đã bị cản trở” đưa đến đại sứ quán ở thủ đô Niamey.
Sau cuộc đảo chính tháng 7, chính quyền quân sự đã ra lệnh cho đại sứ Itte rời khỏi đất nước, sau đó thu hồi thị thực của ông và chỉ thị cho cảnh sát trục xuất ông.
Tuy nhiên, theo Tổng thống Pháp, nhà ngoại giao này vẫn tại vị và chính quyền Pháp nhắc lại rằng họ không công nhận quyền lực của chính quyền quân sự.
Ngoại trưởng Pháp Catherine Colonna cho biết hồi đầu tháng này rằng Đại sứ Itte vẫn đang làm việc và nói thêm rằng ông Itte “sẽ ở lại chừng nào chúng tôi muốn ông ở lại” và việc quan chức này ở lại hay về nước là quyết định của Tổng thống Macron.