Hàng trăm thanh niên giẫm đạp lên nhau cướp phết Hiền Quan

Đời sống - Ngày đăng : 18:41, 03/03/2015

Hàng trăm trai làng cuồng nhiệt tham gia cướp phết tại lễ hội Phết Hiền Quan 2015 (Hiền Quan,Tam Nông, Phú Thọ).

Hội Phết Hiền Quan là lễ hội dân gian, được tổ chức ngày 12 - 13 tháng Giêng, tại xã Hiền Quan huyện Tam Nông (Phú Thọ), cách Hà Nội gần 80 km. Lễ hội được tổ chức để tưởng nhớ và tôn vinh công lao của nữ tướng Thiều Hoa công chúa - Đức Thánh Mẫu Đại Vương, người giúp Hai Bà Trưng đánh giặc cứu nước.

Tương truyền năm 16 tuổi, Thiều Hoa đến tu tại chùa Phúc Thánh- Hiền Quan. Nghe tin Trưng Trắc dấy binh khởi nghĩa, Thiều hoa tập hợp được đội quân 500 người, hàng ngày luyện tập võ nghệ, chơi trò đánh phết, phóng lao, rồi về Hát Môn tụ nghĩa. Đứng dưới cờ của Hai Bà Trưng, được Trưng Trắc phong làm “Đông cung tướng quân”, lĩnh ấn tiên phong về Luy Lâu đánh Tô Định.

Bình xong giặc, vua Trưng phong thưởng các tướng, Thiều Hoa không nhận quan chức ở triều, xin được về bản xã. Trưng Vương ban cho xã Song Quan (Hiền Quan ngày nay) làm thực ấp. Một năm sau Thiều Hoa mất, nhân dân lập miếu thờ và Trưng Vương ban cho sắc phong là “Phụ quốc công chúa”. Ngày 12-13 tháng giêng, nhân dân trong vùng tổ chức Hội Phết để tưởng nhớ công đức của bà.

Hội Phết lớn nhất vào ngày thứ hai của hội lễ, tức 13 tháng Giêng. Phết được tổ chức chơi ba ván gọi là ba bàn, với lệ khá nghiêm ngặt là lúc nào cũng giữ cho Phết sệt đất.

Quả Phết được làm bằng gốc tre, sơn son thếp vàng. Xong một bàn Phết, các đấu thủ chạy vòng vèo trên bãi vài vòng rồi nghỉ trước khi vào bàn Phết sau, có 3 bàn Phết và 3 bàn Dúi. Do mọi người cùng tranh nhau quả phết, giành lấy may mắn cả năm nên Hội Phết diễn ra vui vẻ nhưng vô cùng quyết liệt.

Lễ ném Phết hay còn gọi là hò Phết diễn ra tại một địa điểm đã được quy định trước. Trong lúc hai đoàn làm lễ kéo quân thì tại đền thờ vẫn diễn ra các tuần cúng bái. Các lão bàn thượng khẩn dụ khi nào đủ ba tuần rượu thì cũng là lúc hai cánh quân kéo về tới sân Đền. Không gian lễ hội huyên náo và sôi động hẳn lên. Ông Tiên Chỉ, được coi là “con cả của vua” thay mặt muôn dân đọc bài hò Phết, sau đó ra bãi ném cho muôn dân tranh cướp.

Mỗi Hội Phết thường chỉ ném 3 quả Chúi, 6 quả Phết. Tục truyền, nếu chẳng may ai đó bị quả Phết, quả Chúi rơi vào đầu thì chỉ cần đưa vào cung cấm của Đền cầu cúng là tai qua nạn khỏi, còn ai đó may mắn cướp được quả Phết, quả Chúi thì năm đó họ và gia đình cùng thôn xóm gặp được sự may mắn.

Chính bởi điều thần bí này mà mỗi khi ông Tiên Chỉ mang quả Phết, quả Chúi ra là có hàng trăm, hàng ngàn người xô vào tranh cướp, đến lúc quả phết được ai đó cướp được chạy ra khỏi bãi ném Phết mà không có ai đuổi theo thì Quả Phết tiếp theo lại được ném ra.

Tại sân chơi là bãi bờ sông Hồng, các đấu thủ cầm dùi phết thi nhau chen vào, moi quả phết dưới hố lên, còn mọi người đứng vây quanh hố phết đông như nêm cối.

Cùng với tiếng chiêng trống là những tiếng cốp, cốp của các đùi phết va vào nhau. Khi quả phết được moi ở dưới hố lên thì mọi người đua nhau dùng sức lực của mình vào cướp quả phết ném về phía phe mình đang đứng. Vui nhất là quả phết đã gần về tới đích của phe nào đó trong làng, thì cả biển người cùng đổ xô về hướng đó.

Theo lệ chơi, lúc nào cũng phải giữ cho phết sệt đất, không được hất tung lên. Và nếu ai cướp được quả phết mà không có người nào đuổi theo hoặc có đuổi theo nhưng cũng không chạm vào người cầm quả phết thì người đó coi như là thắng cuộc.

Việc tổ chức lễ hội Phết Hiền Quan hàng năm để nhân dân ôn lại truyền thống đấu tranh giữ nước, dựng nước của dân tộc và thể hiện đạo lý “uống nước nhớ nguồn” của dân tộc Việt Nam.

Những hình ảnh tại hội Phết Hiền Quan 2015: