Nỗ lực vì một Việt Nam xanh
Việt Nam - một đất nước đang phát triển với tốc độ chóng mặt, đồng thời cũng đối mặt với nhiều thách thức môi trường. Trong bối cảnh này, vai trò của báo chí trở nên vô cùng quan trọng và nổi bật.
Việt Nam - một đất nước đang phát triển với tốc độ chóng mặt, đồng thời cũng đối mặt với nhiều thách thức môi trường. Trong bối cảnh này, vai trò của báo chí trở nên vô cùng quan trọng và nổi bật. Nỗ lực của báo chí đang hướng tới mục tiêu chung: một Việt Nam xanh, nơi mà con người và thiên nhiên cùng tồn tại và phát triển hài hòa. PV Báo Công lý đã có cuộc trao đổi với Ths. Nhà báo Hoàng Minh Thành, Phó Tổng thư ký Hội Môi trường Giao thông Vận tải Việt Nam, Tổng biên tập Tạp chí Con đường xanh.
PV: Thưa ông, vấn đề bảo vệ môi trường ngày càng được cả thế giới quan tâm. Thậm chí các quốc gia đều xây dựng kế hoạch hành động để ứng phó với biến đổi khí hậu, nước biển dâng, cháy rừng, thiên tai… sau những thảm họa đau thương, mất mát rất lớn. Vậy vai trò và sứ mệnh của báo chí theo ông hiện nay là gì?
Ths. Nhà báo Hoàng Minh Thành: Có thể thấy hiện nay, các vấn đề liên quan đến môi trường rất được quan tâm, chú trọng và coi như một nhiệm vụ cơ bản, cấp bách nhằm duy trì và phát triển bền vững xã hội. Tuy nhiên, công tác bảo vệ môi trường đã và đang đứng trước những thách thức to lớn.
Thực tế cho thấy, báo chí là một công cụ quan trọng của quản lý môi trường, nó tác động trực tiếp hoặc gián tiếp làm thay đổi thái độ hoặc hành vi của con người trong cộng đồng.
Báo chí là kênh thông tin chính thống góp phần phản ánh toàn diện và kịp thời các vấn đề liên quan đến môi trường và hoạt động quản lý môi trường, khơi dậy và định hướng xã hội về các vấn đề môi trường. Báo chí tích cực tuyên truyền chính sách liên quan đến môi trường góp phần tuyên truyền rộng rãi chính sách đã, đang và sắp được thi hành đến Nhân dân.
Tránh những sai phạm, vi phạm pháp luật không đáng có liên quan đến lĩnh vực môi trường. Đồng thời nâng cao nhận thức của người dân về chính sách môi trường từ đó thực thi nghiêm chỉnh và đúng quy định của pháp luật.
Đối với Hội Môi trường GTVT Việt Nam nói chung và Tạp chí Con đường xanh nói riêng đã luôn chú trọng vào công tác tuyên truyền, bảo vệ môi trường và đặc biệt là trong lĩnh vực Giao thông vận tải. Đây là nhiệm vụ trọng tâm được thể hiện rõ trong tôn chỉ mục đích của Tạp chí cũng như nội dung qua các số báo.
PV: Thời gian qua đã có rất nhiều cuộc thi, những dự án truyền thông lớn trong nước được tổ chức. Các Bộ ngành, địa phương trong cả nước cũng đã đẩy mạnh công tác truyền thông về bảo vệ môi trường. Theo ông, hiện nay lĩnh vực báo chí đang có những thuận lợi và khó khăn gì khi phản ánh về đề tài môi trường?
Ths. Nhà báo Hoàng Minh Thành: Bảo vệ môi trường là nhiệm vụ quan trọng, cấp thiết, cần sự chung tay và nhiệt tâm của cả cộng đồng xã hội là trụ cột quan trọng của phát triển bền vững. Có rất nhiều sự việc vi phạm môi trường đến khi báo chí phản ánh thì cơ quan chức năng mới biết và xử lý. Điều này cho thấy báo chí có một vai trò không nhỏ trong vấn đề bảo vệ môi trường.
Nhờ tính đại chúng, tính công khai – minh bạch của báo chí đã làm tăng thêm sự quan tâm của công chúng đến vấn đề môi trường. Tuy nhiên, bước vào thời kỳ hội nhập quốc tế và bùng nổ công nghệ thông tin, với sự thay đổi mạnh mẽ trong cách thức tổ chức cơ quan báo chí, cũng như tâm lý tiếp cận và tìm kiếm thông tin của bạn đọc đang đặt ra những thách thức lớn đối với người làm báo. Do vậy, với tôn chỉ mục đích của mình, Tạp chí Con đường xanh luôn mong muốn được các cơ quan quản lý quan tâm, tạo điều kiện để Tạp có cơ hội truyền tải thông tin về lĩnh vực môi trường đến với bạn đọc nhanh nhất, trung thực nhất.
PV: Quan điểm của ông thế nào về việc nhiều ý kiến cho rằng đề tài môi trường là đề tài có nhiều nhạy cảm?
Ths. Nhà báo Hoàng Minh Thành:
Môi trường trở thành mảng đề tài được nhiều nhà báo, phóng viên quan tâm, khai thác. Trong công tác bảo vệ môi trường, truyền thông là một trong những phương tiện hữu hiệu không chỉ đã vạch trần các hành vi vi phạm pháp luật về bảo vệ môi trường mà còn nêu bật những gương người tốt, việc tốt đã đóng góp vào sự nghiệp bảo vệ môi trường chung.
Nghị quyết số 41/NQ-TW về bảo vệ môi trường trong thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước đã xác định, việc đẩy mạnh công tác tuyên truyền, giáo dục nâng cao nhận thức và trách nhiệm bảo vệ môi trường là giải pháp hàng đầu.
Tuy nhiên, bước vào thời kỳ hội nhập quốc tế và bùng nổ công nghệ thông tin, với sự thay đổi mạnh mẽ trong cách thức tổ chức cơ quan báo chí, cũng như tâm lý tiếp cận và tìm kiếm thông tin của bạn đọc đang đặt ra những thách thức lớn đối với người làm báo.
PV: Ông có thể chia sẻ một số góp ý để công tác tuyên truyền về môi trường có thể đạt được những kết quả tốt hơn?
Ths. Nhà báo Hoàng Minh Thành: Có thể khẳng định các cơ quan báo chí và đội ngũ những người làm báo đã làm tốt nhiệm vụ của mình, đạt được những thành tích đáng tự hào, góp phần quan trọng vào quá trình bảo vệ môi tường, phát triển đất nước.
Để truyền thông hiệu quả về công tác bảo vệ môi trường, các bài viết trên báo cần được thông tin chính xác, có tính định hướng và tính phản biện xã hội. Do đó, việc nêu gương những điển hình cá nhân, tập thể điển hình làm tốt công tác bảo vệ môi trường là cách tuyên truyền tốt nhất, hiệu quả nhất.
Ngoài ra, thực tế cho thấy những bài viết phản ảnh về các hành vi vi phạm pháp luật về bảo vệ môi trường trên các phương tiện thông tin đại chúng đã tạo nên sức ép của dư luận đối với công chúng.
Việc phản ánh đúng và kịp thời giúp tạo định hướng và tư duy mới trong xã hội về về công tác bảo vệ môi trường. Từ đó, các doanh nghiệp đã dần ý thức được trách nhiệm của mình về việc thực hiện nghiêm túc các quy định về bảo vệ môi trường trong quá trình sản xuất kinh doanh.
PV: Trân trọng cảm ơn ông./ .
Nội dung & đồ họa: Tuấn Dũng