Nguyên nhân "tiền ế" trong hệ thống ngân hàng
Trong khi doanh nghiệp khó vay ngân hàng vì room tín dụng là vấn đề nóng được nhiều chuyên gia nhắc đến hồi cuối năm 2022 thì sang năm nay, hệ thống ngân hàng lại rơi vào tình trạng "ế" tiền.
Theo các chuyên gia ngành ngân hàng, nguyên nhân khiến tăng trưởng tín dụng thấp hay còn gọi là tiền “bị ế” ở các ngân hàng rất rõ ràng.
Nếu chúng ta không có thị trường để bán hàng thì đằng sau đó là việc sản xuất kinh doanh đình trệ. Như vậy, không có cơ hội kinh doanh, không có đơn hàng thì cầu tín dụng rất thấp, phản ánh qua con số tăng trưởng tín dụng chỉ hơn 4% trong 6 tháng đầu năm.
Khó khăn xuất phát từ thị trường trong nước và ngoài nước, việc thiếu hụt đơn hàng gây ảnh hưởng đến hoạt động sản xuất kinh doanh. Khi doanh nghiệp không có phương án phát triển khả thi thì việc đáp ứng được các đòi hỏi của hệ thống ngân hàng là rất khó.
Thứ hai, khu vực bất động sản hiện đang chiếm trên 20% tổng dư nợ tín dụng và trong những năm qua lĩnh vực này tăng trưởng khá tốt. Song hiện nay, khu vực bất động sản gặp nhiều khó khăn nên nhu cầu tín dụng cũng giảm theo.
Các chuyên gia đều hy vọng thời gian tới, nhiều dự án bất động sản sẽ được tháo gỡ khó khăn về pháp lý, tái cấu trúc thị trường khi đó, cầu tín dụng có thể tăng trưởng mạnh hơn.
Đứng ở góc độ kỹ thuật, NHNN lại cho rằng, ngoài lý do doanh nghiệp hấp thụ vốn kém khiến tín dụng tăng trưởng thấp thì còn có cả vấn đề về kỹ thuật.
Nguồn vốn của các ngân hàng thương mại (NHTM) tăng trưởng rất thấp, chỉ hơn 3%, tức là các NHTM không đáp ứng được chỉ số về quản trị theo Basel 2, chỉ được cho vay 80% trên vốn huy động ở thị trường 1 (nơi tổ chức tín dụng huy động tiền gửi của dân và tổ chức trong nền kinh tế).
Hiện nay, có khoảng 10 NHTM cho vay vượt mức 80%, thậm chí có NHTM cho vay hơn 100% vốn huy động ở thị trường 1. "Họ đã vượt qua ngưỡng an toàn cho vay và không thể cho doanh nghiệp có nhu cầu vốn vay nữa", ông Hoè nói.
Bên cạnh đó, tín dụng muốn ra được thì tổng cầu của nền kinh tế phải được kích lên. Nhưng tổng cầu của nền kinh tế thấp như thế này, nhu cầu tiêu dùng của dân và doanh nghiệp rất ít, các doanh nghiệp rất khó khăn.
Dòng tiền không có, không luân chuyển được thì họ không có nhu cầu vay vốn vì vay về là chịu lãi suất. Vì vậy, điều quan trọng nhất trong lúc này là cần phải kích cầu chứ không phải lo ngại chuyện lạm phát.
Chúng ta có gói 350.000 tỷ đồng kích thích kinh tế nhưng triển khai chậm chạp. Cần đẩy mạnh hơn nữa chính sách tài khóa, khoản nào miễn được thì nên miễn luôn; còn gói an sinh xã hội thì cần cấp thẳng, trực tiếp vào tài khoản của các gia đình khó khăn,... thì mới tăng được cầu của nền kinh tế.