Hà Nội có nguy cơ thành “điểm nóng” sốt xuất huyết
Tại Hà Nội, trong khoảng 2 tuần trở lại đây, số ca mắc sốt xuất huyết bắt đầu tăng dần. Chuyên gia lo ngại, Hà Nội có thể là “điểm nóng” nhất nước về sốt xuất huyết do có mật độ dân số cao, tỷ lệ lây nhanh.
Ngày 5/7, TS. Nguyễn Văn Dũng - Trưởng khoa Côn trùng, Viện Sốt rét - Ký sinh trùng - Côn trùng Trung ương cho biết, từ đầu năm tới nay, Việt Nam có hơn 40.000 ca mắc sốt xuất huyết, trong đó 8 ca tử vong. So với cùng kỳ năm 2022, số ca giảm gần 50% nhưng người dân không được chủ quan.
Chỉ trong quý I và quý II, miền Bắc ghi nhận đến hơn 1.100 ca, tức là tăng hơn 60% so với năm trước.
TS Dũng cho rằng, hiện nay, thời tiết khá thất thường sẽ ảnh hưởng đến khả năng bùng dịch sốt xuất huyết. Trước đây, chu kỳ lặp lại sau 4-5 năm nhưng với sự biến động của thời tiết, quy luật này đã bị phá vỡ. Dịch có thể bùng phát bất cứ lúc nào.
Ví dụ, năm 2023, dịch ở miền Nam đã giảm hơn năm ngoái, nhưng ở miền Bắc lại tăng đến 60%. Năm 2017, số ca mắc và tử vong vì sốt xuất huyết rất cao, đến 2019 và 2022, số ca mắc cũng rất cao. Diễn biến dịch không theo chu kỳ 4-5 năm như trước.
Tại Hà Nội, trong khoảng 2 tuần trở lại đây, số ca mắc sốt xuất huyết bắt đầu tăng dần. Chuyên gia lo ngại Hà Nội có thể là “điểm nóng” nhất nước về sốt xuất huyết do có mật độ dân số cao, tỷ lệ lây nhanh.
Theo báo cáo của Sở Y tế Hà Nội, Hà Đông, Thạch Thất, Bắc Từ Liêm, Đống Đa, Hoàng Mai, Nam Từ Liêm, Chương Mỹ, Thanh Oai, Tây Hồ, Thanh Trì và Cầu Giấy là những khu vực ghi nhận nhiều bệnh nhân sốt xuất huyết. Sở Y tế Hà Nội nhận định, dịch bệnh năm nay sẽ có những diễn biến phức tạp và công tác phòng, chống dịch đối mặt với nhiều khó khăn.
TS Nguyễn Văn Dũng lý giải, một trong những yếu tố tác động lớn nhất chính là thời tiết. Dưới ảnh hưởng của elnino và hiệu ứng nhà kính, thời tiết không chỉ ở Việt Nam mà trên thế giới đang diễn biến rất thất thường.
Miền Bắc năm nay nắng nóng, mưa nhiều tạo điều kiện rất tốt cho muỗi phát triển. Kiểu thời tiết này khiến chu kỳ của muỗi rút ngắn. Thời gian từ trứng đến trưởng thành sẽ rút ngắn lại, khoảng 7-9 ngày. Khi vòng đời ngắn lại thì khả năng sinh sản sẽ nhiều hơn, tăng mật độ tiếp xúc với con người. Chỉ cần nguồn bệnh là sẽ bùng phát.
Mùa đông hiện tại ở miền Bắc cũng không lạnh như trước đây. Do đó, dự báo trong thời gian tới sẽ có nguy cơ rất cao bùng phát các đợt dịch.
“Chúng ta không được chủ quan chỉ vì ca bệnh trên cả nước giảm một nửa so với cùng kỳ năm trước. Năm 2022 là một trong những đợt bùng phát sốt xuất huyết lớn nhất từng ghi nhận ở nước ta nên không thể lấy đó làm tham chiếu”, TS Dũng nhấn mạnh.
Cũng theo TS Dũng, chúng ta chỉ mới trải qua 6 tháng đầu năm và theo tính toán trong giai đoạn tới diễn biến dịch sẽ ngày càng phức tạp hơn chứ không giảm đi.
Bên cạnh đó, mật độ đô thị càng đông đúc, muỗi càng phát triển. Càng nội đô thì khả năng bị sốt xuất huyết càng cao do mật độ muỗi rất cao.
Để phòng, chống sốt xuất huyết, TS Dũng khuyến cáo người dân phải dọn dẹp sạch sẽ môi trường sống, không để nước đọng trong các xô chậu, chum vại…
“Hiện nay, trên thị trường có nhiều hóa chất diệt muỗi, tuy nhiên người dân không nên tự mua về phun. Người dân có nhu cầu diệt muỗi nên liên hệ các đơn vị y tế dự phòng ở địa phương, không sử dụng các loại hóa chất không rõ ràng, tránh ảnh hưởng xấu đến sức khỏe và kháng thuốc ở muỗi”, TS Dũng nhấn mạnh.
Vừa qua, các Viện Vệ sinh Dịch tễ, Viện Pasteur, và Viện Sốt rét - Ký sinh trùng - Côn trùng đã tham mưu Bộ Y tế xây dựng lại hướng dẫn phòng, chống dịch sốt xuất huyết. Bản hướng dẫn trước đã được Bộ Y tế ban hành khá lâu, từ năm 2014, nên Việt Nam cần một hướng dẫn mới để phù hợp với những diễn biến phức tạp của dịch hiện nay.
Theo đó, các cơ quan tham mưu đã thống nhất đưa ra chính là thành lập “Tổ sốt xuất huyết cộng đồng”. TS Dũng cũng cho rằng, mô hình tổ Covid-19 cộng đồng nếu giờ được chuyển sang làm tổ phòng, chống sốt xuất huyết sẽ rất hợp lý.
Cũng theo chuyên gia này, vaccine chữa sốt xuất huyết đang xin thủ tục để đăng ký cấp phép tại Việt Nam, vaccine của một hãng sản xuất thuốc tại Nhật Bản mang lại hiệu quả tốt, vừa qua cũng đã được các nước châu Âu cấp phép.