Cuộc chiến chống ma túy ở Tây Bắc
Điện Biên là địa bàn trọng điểm về tội phạm ma túy ở khu vực Tây Bắc nói riêng và cả nước nói chung. Thời gian qua các lực lượng chức năng của tỉnh đã và đang cố gắng nhằm ngăn “cơn bão trắng” tràn vào Việt Nam từ biên giới. Đặc biệt, lực lượng Bộ đội Biên phòng đã triệt phá, bóc gỡ nhiều đường dây mua bán, vận chuyển ma túy lớn, góp phần giữ vững ổn định chính trị, trật tự an toàn xã hội trên địa bàn.
Tội phạm ma túy ngày càng phức tạp
Trong mấy năm gần đây, tình hình hoạt động tội phạm và các tệ nạn ma túy trên địa bàn tỉnh Điện Biên tiếp tục có những diễn biến hết sức phức tạp. Đặc biệt là hoạt động mua bán lẻ, tổ chức sử dụng ma túy và sử dụng trái phép các chất ma túy với nhiều phương thức, thủ đoạn hoạt động đa dạng, tinh vi và cảnh giác cao nhằm chống lại sự phát hiện và kiểm soát của các cơ quan chức năng. Điều đó đã gây rất nhiều khó khăn cho công tác phát hiện và đấu tranh phòng, chống tội phạm của các lực lượng chức năng, trong đó có lực lượng Bộ đội Biên phòng (BĐBP).
Hiện nay, BĐBP tỉnh Điện Biên bảo vệ đoạn biên giới quốc gia dài 455,573 km, tiếp giáp với Lào và Trung Quốc; quản lý 29 xã biên giới thuộc 4 huyện: Mường Nhé, Nậm Pồ, Mường Chà, Điện Biên. Đây là địa bàn có địa hình phức tạp, giao thông đi lại khó khăn, cơ sở hạ tầng và đời sống của người dân còn nhiều thiếu thốn.
Bên cạnh đó, tình hình di cư tự do, truyền đạo trái pháp luật và một số hoạt động tội phạm, như buôn bán phụ nữ, trẻ em qua biên giới; mua bán, vận chuyển trái phép chất ma tuý; tàng trữ vũ khí... diễn biến rất phức tạp. Đặc biệt, lợi dụng địa hình phức tạp, nhiều đối tượng tội phạm ma túy đã chọn Điện Biên để mua bán, vận chuyển ma túy.
Trước tình đó, Bộ Chỉ huy BĐBP tỉnh Điện Biên đã tập trung chỉ đạo các đơn vị, các Đồn, Trạm Biên phòng trong tỉnh tổ chức triển khai thực hiện nghiêm túc, có hiệu quả công tác phòng, chống ma túy.
Lực lượng chuyên trách phòng, chống ma túy (PCTPMT) của BĐBP đã phối hợp chặt chẽ với chính quyền các địa phương, triển khai các chương trình, mục tiêu về phòng, chống ma túy.
Thông qua đó đã tạo ra được sự chuyển biến tích cực trong mọi tầng lớp nhân dân. Huy động được sức mạnh tổng hợp của cả hệ thống chính trị tham gia phong trào phòng, chống ma túy với nhiều hình thức và biện pháp thiết thực.
Ngoài ra, các đồn, trạm Biên phòng trong tỉnh còn thường xuyên đẩy mạnh công tác tuyên truyền phòng, chống ma túy cho nhân dân các xã biên giới. Thông qua các già làng, trưởng bản và người có uy tín trong vùng dân tộc thiểu số, giúp cho mọi người hiểu rõ được hậu quả, tác hại của ma túy, hiểu biết luật Phòng, chống ma túy.
Công tác tuyên truyền cũng đa dạng với nhiều nội dung, hình thức phong phú, được lồng ghép trong các hội nghị sơ, tổng kết, các buổi tọa đàm, các hoạt động văn hóa văn nghệ, thể dục thể thao hay tại các phiên chợ... Nhờ đó, ý thức trách nhiệm của cấp ủy, chính quyền các địa phương và nhân dân về công tác phòng, chống ma túy được nâng lên rõ rệt, tạo được dư luận xã hội rộng khắp trong việc kiên quyết đấu tranh bài trừ tệ nạn ma túy.
Lực lượng PCTPMT BĐBP Điện Biên tổ chức điều tra cơ bản, đi sâu nắm tình hình, thống kê, đánh giá thực trạng tình hình tệ nạn ma túy tại các xã biên giới. Xác định tuyến, địa bàn trọng điểm về ma túy để tập trung lực lượng đấu tranh, triệt phá các đường dây, ổ nhóm tội phạm ma túy.
Ngoài việc tăng cường công tác nắm tình hình tại các tuyến, địa bàn trọng điểm về ma túy, thời gian qua, lực lượng PCTPMT cũng thường xuyên xây dựng các kế hoạch nghiệp vụ trong công tác đấu tranh phòng, chống ma túy; củng cố về chất lượng và số lượng đối với lực lượng chuyên trách phòng, chống ma túy tại các đồn, trạm Biên phòng.
Duy trì và thực hiện tốt quy chế phối hợp giữa các lực lượng đứng chân trên biên giới, đồng thời phối hợp chặt chẽ với cơ quan an ninh phía Trung Quốc và Lào trong đấu tranh phòng, chống tội phạm ma túy tại các địa bàn, tuyến trọng điểm.
Bên cạnh đó, các Đồn, Trạm Biên phòng triển khai tăng cường phối hợp với chính quyền các địa phương tổ chức tuyên truyền cho nhân dân không tái trồng cây thuốc phiện, phát hiện, ngăn chặn kịp thời và xử lý nghiêm minh các trường hợp vi phạm.
Đồng thời, tham mưu cho chính quyền địa phương tổ chức lồng ghép các chương trình xóa bỏ và thay thế cây thuốc phiện với các chương trình dự án phát triển kinh tế, phát triển cơ sở hạ tầng, văn hóa, xã hội, y tế, giáo dục để từng bước nâng cao đời sống vật chất và tinh thần cho nhân dân các xã biên giới, qua đó góp phần vào việc giữ gìn an ninh chính trị và trật tự an toàn xã hội. Từng bước ngăn chặn và đẩy lùi tệ nạn ma túy cũng như tội phạm ma túy trên địa bàn các xã biên giới.
Tuyên truyền kết hợp với đấu tranh
Mặc dù quản lý một địa bàn biên giới dài, giao thông đi lại khó khăn, trình độ dân trí thấp, có nhiều loại đối tượng phạm tội đặc biệt nghiêm trọng, phạm tội xuyên quốc gia hoạt động với những phương thức, thủ đoạn hết sức tinh vi xảo quyệt, trang bị vũ khí nóng để chống trả khi bị bắt giữ... nhưng BĐBP tỉnh Điện Biên đã đoàn kết, sáng tạo, khắc phục khó khăn để hoàn thành tốt nhiệm vụ. Qua đó đã củng cố lòng tin của đồng bào, thiết thực động viên nhân dân tham gia thực hiện các nhiệm vụ chính trị xã hội trên địa bàn, góp phần giữ vững an ninh biên giới…
Để việc tuyên truyền vận động triển khai có hiệu quả, Phòng PCMT đã cử lực lượng phối hợp với Công an tỉnh và các lực lượng đến từng bản, từng hộ gia đình để tuyên truyền vận động các chủ trương, đường lối, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước. Đồng thời, tổ chức ký cam kết với nội dung không trồng, tái trồng cây thuốc phiện, cây có chứa chất ma túy, không mua bán, vận chuyển, tàng trữ, sử dụng các chất ma túy, không tiếp tay bao che cho các đối tượng vi phạm pháp luật...
Ngoài ra, lực lượng BĐBP đã phối hợp với chính quyền và các đoàn thể vận động nhân dân tham gia xây dựng mô hình “Xã không có ma tuý” hay phát động phong trào “Vào từng ngõ, gõ từng nhà, rà từng người nghiện” để phòng ngừa hiện tượng mắc nghiện mới hoặc chống tái nghiện cho những người đã tham gia cai nghiện. Công tác triệt phá cây có chứa chất ma túy, cũng được triển khai thường xuyên.
Song song với công tác tuyên truyền phòng ngừa, BĐBP tỉnh Điện Biên đã chủ động tập trung đấu tranh trấn áp với tội phạm ma túy. Hàng năm đều tổ chức nhiều đợt cao điểm tấn công trấn áp tội phạm và tệ nạn ma túy, qua đó đã phát hiện và phối hợp điều tra bắt giữ, xử lý hàng trăm đối tượng về hành vi mua bán, vận chuyển, tàng trữ, sử dụng trái phép chất ma túy, thu giữ được một lượng lớn ma túy.
Chỉ tính riêng giai đoạn 2009 - 2022, BĐBP tỉnh Điện Biên đã phối hợp với Công an tỉnh Điện Biên, Hải quan tỉnh và Công an các tỉnh Bắc Lào phát hiện và bắt giữ xử lý 1.552 vụ với 1.856 đối tượng, thu giữ 366,937 kg heroin, 51 kg ma tuý đá, 1.977.012 viên ma túy tổng hợp, 134,492 kg thuốc phiện,…
Mới đây nhất, BĐBP tỉnh Điện Biên đã phối hợp với Công an tỉnh Điện Biên phá thành công Chuyên án ĐB523p; bắt giữ hai đối tượng vận chuyển trái phép 120 nghìn viên ma túy tổng hợp.
Cụ thể, vào lúc 19 giờ 15 phút ngày 12/6/2023, Tổ công tác của Phòng PCMT & TP (BĐBP tỉnh Điện Biên) và Công an tỉnh Điện Biên phối hợp làm nhiệm vụ tại bản Pu Lau, xã Mường Nhà, huyện Điện Biên phát hiện hai đối tượng có biểu hiện nghi vấn. Tổ công tác đã ra hiệu lệnh kiểm tra hành chính và khám xét, phát hiện sau xe máy của hai đối tượng có 20 gói bọc băng keo màu vàng bên trong chứa 120 nghìn viên ma túy tổng hợp.
Bước đầu, cơ quan điều tra làm rõ, hai đối tượng bị bắt giữ là Vàng A Nếnh (SN 1990) và Vàng A Anh (SN 1994). Nếnh và Anh đều trú tại bản Pu Lau, xã Mường Nhà, huyện Điện Biên...
Qua công tác phòng, chống tội phạm về ma túy ở Điện Biên cho thấy, tội phạm ma túy thường lợi dụng địa hình hiểm trở tại địa bàn biên giới để vận chuyển ma túy. Chúng chia nhỏ ma túy để dễ cất giấu và phi tang khi bị lực lượng chức năng phát hiện. Nhằm đối phó với các cơ quan chức năng, tội phạm ma tuý còn sử dụng cả vũ khí “nóng” như súng kíp, lựu đạn…, nếu bị phát hiện, chúng sẵn sàng chống trả.
Ngoài ra, chúng còn lợi dụng, mua chuộc, dụ dỗ những người dân khó khăn về kinh tế, trình độ nhận thức thấp vận chuyển lậu ma tuý qua đường mòn. Để đấu tranh hiệu quả với tội phạm ma túy đòi hỏi các trinh sát Biên phòng ngoài việc nắm chắc nghiệp vụ còn cần phải biết dựa vào sức mạnh của quần chúng nhân dân.
Có thể thấy rằng công tác đấu tranh với tội phạm ma tuý là một cuộc đấu tranh nhiều khó khăn và nguy hiểm, đặc biệt tại khu vực biên giới Điện Biên lại càng nguy hiểm và gian khổ hơn. Tuy nhiên, với bản lĩnh chính trị kiên định, vững vàng, lực lượng PCMT của BĐBP đã vượt qua khó khăn hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ, được nhân dân địa phương tin yêu.
Sau nhiều năm kiên trì bám địa bàn, đến nay diện tích trồng cây thuốc phiện trên địa bàn tỉnh Điện Biên đã dần bị xóa bỏ, số người nghiện ma túy được lên danh sách và tiến hành cắt cơn, cai nghiện, người dân địa phương đã tích cực hưởng ứng và tham gia đấu tranh, tố giác tội phạm. Nhờ vậy, công cuộc chống “bão trắng” ở mảnh đất nằm ở cực Tây của Tổ quốc, đã thu được nhiều kết quả tích cực, bình yên cũng đang dần trở về với mỗi bản làng.