Văn bản Hán Nôm làng Trường Lưu là di sản tư liệu khu vực châu Á - Thái Bình Dương
Ngày 24/6, UBND tỉnh Hà Tĩnh tổ chức Kỷ niệm 310 năm Năm sinh Thám hoa Nguyễn Huy Oánh, 280 năm Năm sinh danh nhân Nguyễn Huy Tự, 240 năm Năm sinh danh nhân Nguyễn Huy Hổ; Công bố Văn bản Hán Nôm làng Trường Lưu là di sản tư liệu khu vực châu Á - Thái Bình Dương.
Dự buổi lễ có Thứ trưởng Bộ VH-TT&DL Hoàng Đạo Cương, Thứ trưởng Bộ TT&TT Nguyễn Huy Dũng; đại diện lãnh đạo các Bộ, ban ngành TW; đại diện lãnh đạo các tỉnh Hà Tĩnh, Nghệ An, Quảng Bình.
Phát biểu tại buổi lễ, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Hà Tĩnh Lê Ngọc Châu đã ôn lại thân thế sự nghiệp của 3 danh nhân dòng họ Nguyễn Huy. Qua đó, Phó Chủ tịch UBND tỉnh cũng khẳng định, Hà Tĩnh là vùng đất giàu truyền thống lịch sử - văn hóa.
Di sản văn hóa của Hà Tĩnh là một kho tàng vô cùng phong phú, đa dạng, đặc sắc và quý giá, có nhiều di sản mang tầm quốc gia, khu vực và quốc tế. Toàn tỉnh hiện có 2 di tích xếp hạng quốc gia đặc biệt, 86 di tích quốc gia và 550 di tích cấp tỉnh.
Hòa chung dòng chảy lịch sử dân tộc, dòng họ Nguyễn Huy Trường Lưu - Hà Tĩnh ngày càng phát triển, có nhiều danh nhân tiêu biểu, đóng góp nhiều thành tựu trên các lĩnh vực văn hóa, xã hội, giáo dục, chính trị, ngoại giao, lịch sử, địa lý, y học… Các thế hệ dòng họ Nguyễn Huy Trường Lưu luôn có sự kế tục, trao truyền, kết tinh và lan tỏa nhiều giá trị truyền thống, để lại nhiều di sản văn hóa rực rỡ cho đến ngày nay, đã và đang được bảo tồn phát huy.
Với sự tâm huyết, dày công, trách nhiệm của các thế hệ con cháu trong dòng họ Nguyễn Huy Trường Lưu và sự quan tâm của tỉnh, của Trung ương, tháng 6 năm 2022, Văn bản Hán Nôm làng Trường Lưu đã được vinh dự ghi vào danh sách di sản tư liệu ký ức thế giới khu vực châu Á - Thái Bình Dương (MOWCAP).
Đây là bộ sưu tập gồm các sắc phong của triều Hậu Lê, triều Nguyễn nhằm tôn vinh, ban tặng, phong chức cho một số người dân thuộc các dòng họ Nguyễn Huy, họ Trần, Hoàng thuộc làng Trường Lưu (huyện Can Lộc, Hà Tĩnh)… Các văn bản này được viết bằng chữ Hán và chữ Nôm trên giấy dó và lụa trong quãng thời gian từ năm 1689 đến 1943. Những văn bản này hiện là những tư liệu quý hiếm về văn hóa và giáo dục, mỗi tư liệu là một tác phẩm nghệ thuật độc đáo.
Đặc biệt, đến thời điểm hiện nay, Trường Lưu là ngôi làng duy nhất ở Việt Nam có 3 di sản được ghi danh là di sản tư liệu của chương trình Ký ức thế giới khu vực châu Á - Thái Bình Dương.
Tại buổi lễ, Thứ trưởng Bộ VH-TT&DL Hoàng Đạo Cương gửi lời chúc mừng Hà Tĩnh khi Văn bản Hán Nôm Trường Lưu được ghi vào danh sách di sản tư liệu Chương trình ký ức thế giới khu vực châu Á - Thái Bình Dương.
Thứ trưởng Bộ VH-TT&DL cũng đề nghị Hà Tĩnh cần khẩn trương quy hoạch Làng Văn hóa Trường Lưu, có kế hoạch tổng thể về bảo tồn, quảng bá, giới thiệu các di sản văn hóa vật thể và phi vật thể của làng Trường Lưu.
Bên cạnh đó, tỉnh cũng cần đẩy mạnh ứng dụng, chuyển đổi số trong lĩnh vực di sản; tập trung khai thác, bảo tồn và phát huy giá trị tại khu lưu niệm, khu di tích trên địa bàn, phối hợp với tỉnh Nghệ An và các tỉnh, thành phố trong cả nước bảo tồn dân ca ví - giặm Nghệ Tĩnh, ca trù, trò Kiều…
Nhân dịp này, Thứ trưởng Bộ VH-TT&DL Hoàng Đạo Cương đã trao bằng chứng nhận Văn bản Hán Nôm làng Trường Lưu là di sản tư liệu Chương trình ký ức thế giới khu vực châu Á - Thái Bình Dương cho tỉnh Hà Tĩnh.
Sau lễ kỷ niệm là lễ rước bằng chứng nhận Văn bản Hán Nôm làng Trường Lưu là di sản tư liệu Chương trình ký ức thế giới khu vực châu Á - Thái Bình Dương về xã Kim Song Trường (Can Lộc).
Hệ thống Văn bản Hán Nôm làng Trường Lưu là bộ sưu tập độc bản được viết bằng tay bằng chữ Hán và chữ Nôm gồm 48 tư liệu của 3 dòng họ (Nguyễn Huy, Trần Văn và họ Hoàng) tại làng Trường Lưu (trước đây thuộc xã Trường Lộc, nay là xã Kim Song Trường, huyện Can Lộc, tỉnh Hà Tĩnh).
Các văn bản này gồm 26 tư liệu là các sắc phong thời kỳ Nhà Lê và Nhà Nguyễn (1689-1943) có nội dung tôn vinh - ban thần, ban mỹ tự - trong ban tước, phong chức; 19 văn bản hành chính do chính quyền địa phương gửi cho người dân thuộc xã Trường Lưu dưới thời Nguyễn (1803-1943) và 3 bức trướng có kích thước 97x197cm, 121x177cm và 70x127cm tặng cho các cá nhân nhân dịp mừng thọ, đỗ đạt (gồm: bà Phan Thị Trừu nhân dịp mừng thọ bà 80 tuổi, khen Nguyễn Huy Quýnh đỗ Tiến sỹ và mừng thọ 70 tuổi ông Nguyễn Huy Cầu).