Lượng hóa vào luật để việc tái định cư bằng hoặc tốt hơn nơi ở cũ

Thủ tướng đặc biệt chỉ rõ “Bằng hoặc hơn thế nào nhờ ĐBQH cụ thể hóa ra. Chủ trương của Đảng như thế, nhưng luật cần lượng hóa ra được. Mình chia sẻ điều kiện của từng khu vực, từng địa phương có khác nhau nên phải phân cấp để chủ động”.

Về thủ tục hành chính, Thủ tướng cho rằng, đất đai có rất nhiều thủ tục hành chính cần tháo gỡ. “Làm sao giảm thủ tục hành chính, giảm chi phí tuân thủ, giảm đi lại cho người dân, giảm những chi phí không cần thiết cho người dân kéo dài làm mất chi phí, mất thời gian và mất luôn cơ  hội của người dân và doanh nghiệp.  Cần ứng dụng CNTT, chuyển đổi số vào quản lý đất đai”, Thủ tướng chỉ rõ.

Về quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất, Thủ tướng đề nghị quy định rõ thẩm quyền và giảm thủ tục hành chính. “Quy hoạch đất vừa giải quyết vấn đề trước mắt vừa có tầm nhìn dài hạn để phát triển bền vững, lâu dài. Việc quy hoạch sử dụng đất liên quan đến không gian ngầm... Hiện tại, ta thấy đất đai là hằng số không thể sinh ra, phải sử dụng khai thác sao cho hiệu quả, gồm cả không gian trên trời, mặt đất và không gian ngầm, rồi liên quan cả không gian biển như vấn đề lấn biển, lấp biển thế nào để vừa giữ môi trường, vừa đảm bảo sự phát triển của đất nước. Phải sử dụng tiết kiệm tài nguyên đất đai, làm thế nào cho phù hợp phải có đánh giá”, Thủ tướng nhấn mạnh.

Theo Thủ tướng, định giá đất được cử tri quan tâm. Do vậy, định giá thế nào cho phù hợp phát triển kinh tế thị trường định hướng XHCN.

“Luật đã quy định nhưng đây là vấn đề khó, thị trường thì luôn lên xuống, mình tuân thủ thị trường thì có can thiệp gì khi cần thiết không, phải cân đối chỗ này. Cần có công cụ của Nhà nước vừa để thị trường phát triển lành mạnh, nhưng không tạo nên xáo trộn, khó khăn cho người dân, doanh nghiệp khi phải nhường đất triển khai các dự án”.

“Cái này là khó, không lượng hoá ra được sẽ dễ dẫn đến không bám sát thực tế và tùy tiện, dẫn đến cái sai” Thủ tướng chỉ rõ.

Thủ tướng cũng đặc biệt nhấn mạnh đến công tác cán bộ, theo hướng “nâng cao năng lực quản lý của cán bộ địa chính, có cơ sở dữ liệu về đất đai mang tính chất bao quát, khi tra cứu có thể liên thông giữa các địa phương để tham khảo”.

Đẩy mạnh phân cấp, phân quyền trong quản lý đất đai

Cho rằng, việc sửa đổi Luật Đất đai có hơn 12 triệu nhân dân tham gia góp ý kiến, theo Thủ tướng “chứng tỏ nhân dân rất quan tâm, rất nhiều việc ta cần giải quyết”.

Thủ tướng mong Luật Đất đai khi được thông qua góp phần quan trọng trong giải phóng nguồn lực đất đai, bảo đảm hài hòa lợi ích giữa Nhà nước người dân và nhà đầu tư.

Cho rằng việc phân cấp phân quyền trong quản lý đất đai hiện đang rất vướng, Thủ tướng đề nghị rà soát lại từ Luật để quản lý tốt hơn. “Ví dụ 10 ha lúa, 20 ha rừng phải lên đến Thủ tướng, qua quy trình nhiều bước thì mất rất nhiều thời gian, làm lãng phí nguồn lực và cơ hội.

Phân cấp, phân quyền phải được quy định trong Luật thì Chính phủ, Thủ tướng mới làm được. Việc này phải đi đôi với phân bổ nguồn lực  và nâng cao khả năng thực thi của đơn vị được phân cấp; tăng cường kiểm tra, giám sát. Nếu không tăng cường kiểm tra giảm sát có khi lại đi chệch hướng, không đi đúng mục tiêu của mình”. 

Thủ tướng chỉ rõ, phải mạnh dạn phân cấp phân quyền. “Thực tiễn mấy tỉnh, thành phố đề xuất cơ chế đặc thù đều đề xuất việc phân cấp, chứng tỏ nó chính là vướng mắc từ thực tiễn rồi chứ không phải cơ chế ưu đãi.

Đề nghị ĐBQH ủng hộ phân cấp phân quyền, tất nhiên đến mức độ nào phù hợp với trình độ quản lý ở mỗi cấp, ta quản lý được”.

Giải quyết những vướng mắc, bất cập 

Thủ tướng nhấn mạnh, Luật Đất đai là luật rất quan trọng và đã có Nghị quyết 18 của Trung ương để sửa Luật này. Về phía Chính phủ, Thủ tướng mong ĐBQH rà soát xem Luật bám sát chủ trương đường lối của Đảng chưa?

Từ thực tiễn công tác ở bộ, ngành, địa phương “ĐBQH rà soát xem sửa đổi lần này góp phần tháo gỡ vướng mắc chúng ta xử lý từ thực tiễn. Bám sát thực tiễn, lấy thực tiễn làm thước đo để xem cái ta sửa lần này, tất nhiên cũng không thể đòi hỏi một lần sửa đổi mà giải quyết hết được vướng mắc từ thực tiễn”.

Theo Thủ tướng “chúng ta hiểu về nguyên tắc không có 1 văn bản nào xử lý bao phủ hết góc cạnh của cuộc sống, nhưng cố gắng giải quyết được những vướng mắc, bất cập trong khai thác, sử dụng nguồn lực đất đai, nguồn lực quan trọng của đất nước”.

Thủ tướng cũng đặc biệt nhấn mạnh, việc sửa đổi Luật lần này “Vừa phải giải quyết vấn đề có tính thực tiễn, vừa phải có tầm nhìn mang tính dự báo để luật sửa đổi sang tư duy đổi mới, tầm nhìn chiến lược hơn.

Đây là những nguyên tắc trong Nghị quyết, trong chỉ đạo của Ủy ban Thường vụ Quốc hội và mong ĐBQH có tích lũy kinh nghiệm thực tiễn, qua nghiên cứu, học tập ở một số nước, qua trao đổi kinh nghiệm quốc tế rà soát lại trên tinh thần như vậy. Làm sao khi ban hành Luật đáp ứng mong mỏi của nhân dân” Thủ tướng nói. 

Duy Tuấn