Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng trả lời chất vấn về lĩnh vực đăng kiểm

Nội dung chất vấn nhóm vấn đề thứ tư thuộc lĩnh vực giao thông vận tải gồm: Giải pháp hoàn thiện hệ thống kết cấu hạ tầng giao thông, hạn chế tai nạn giao thông trong cả nước, giảm ùn tắc giao thông tại các thành phố lớn;

Trách nhiệm quản lý nhà nước trong hoạt động kiểm định; giải pháp tháo gỡ khó khăn, nâng cao chất lượng công tác kiểm định phương tiện cơ giới đường bộ, đường thủy nội địa. Quản lý hoạt động vận tải, chất lượng phương tiện; công tác đào tạo, sát hạch, cấp, thu hồi và quản lý giấy phép điều khiển phương tiện giao thông đường bộ, đường thủy nội địa.

Công tác đào tạo, sát hạch lái xe

Báo cáo Quốc hội về một số nội dung liên quan đến nhóm vấn đề chất vấn về công tác đào tạo, sát hạch, cấp, thu hồi và quản lý giấy phép điều khiển phương tiện giao thông đường bộ cho biết: Hiện nay cả nước có 371 cơ sở đào tạo lái xe ôtô phân bố ở 63 tỉnh, thành phố; 154 trung tâm sát hạch lái xe ôtô, phân bố tại 57 tỉnh, thành phố, với hơn 40.600 ôtô tập lái, hơn 48.400 giáo viên dạy thực hành, hơn 3.800 giáo viên dạy lý thuyết, và hơn 2.300 giáo viên vừa dạy lý thuyết và dạy thực hành. Năm 2022, cả nước cấp hơn 845.000 GPLX ôtô và hơn 927.000 GPLX máy. Đến nay, cả nước đã cấp hơn 12,2 triệu GPLX ôtô và hơn 51 triệu GPLX máy.

Bộ GTVT thường xuyên, liên tục triển khai đồng bộ nhiều giải pháp nâng cao chất lượng công tác đào tạo, sát hạch cấp GPLX gắn với tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, phòng, chống tham nhũng, tiêu cực.

Đối với GPLX quốc tế, đã áp dụng dịch vụ công mức độ 4 trong việc cấp GPLX quốc tế. Đến nay, cả nước đã cấp gần 39.000 GPLX quốc tế. Dữ liệu GPLX hiện đã được tích hợp vào cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư.

Bộ GTVT luôn xác định đây là lĩnh vực có phạm vi, ảnh hưởng lớn đối với xã hội, tác động đến nhiều đối tượng, có nhiều diễn biến phức tạp trong thực tiễn, nhưng một số nơi có hiện tượng buông lỏng trong công tác quản lý, giám sát dẫn đến tiềm ẩn nhiều nguy cơ tiêu cực.

Liên quan đến những sai phạm xảy ra vừa qua trong lĩnh vực kiểm định xe cơ giới, báo cáo đề cập nguyên nhân là do cơ cấu tổ chức của Cục Đăng kiểm Việt Nam chậm đổi mới, chưa tách bạch rõ chức năng quản lý nhà nước và cung cấp dịch vụ công. Cục Đăng kiểm không có lực lượng thanh tra chuyên ngành độc lập để thực hiện chức năng thanh tra, giám sát thường xuyên đối với lĩnh vực đăng kiểm.

Bên cạnh đó, các hành vi vi phạm của một số cán bộ đăng kiểm rất tinh vi và khép kín ở một số bộ phận của Cục nên rất khó phát hiện so với quyền hạn và nghiệp vụ của các lực lượng chức năng ngành giao thông vận tải.

Một số cán bộ, đảng viên, trong đó có những đảng viên giữ vị trí lãnh đạo, quản lý của Cục Đăng kiểm, đăng kiểm viên suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, tham nhũng, tiêu cực, gây hậu quả xấu cho bản thân, gia đình, cơ quan, đơn vị và xã hội.

Ngoài ra, khi Luật Quy hoạch có hiệu lực, quy hoạch mạng lưới trung tâm đăng kiểm bị xóa bỏ đã dẫn đến sự gia tăng nhanh chóng các đơn vị đăng kiểm xe cơ giới tại một số địa phương, khu vực đô thị, tạo ra sự cạnh tranh gay gắt, không lành mạnh và để thu hút khách hàng, một số đơn vị đã có những hành vi thực hiện sai tiêu chuẩn, quy chuẩn, quy định, bỏ nội dung, hạng mục kiểm tra, thực hiện các hành vi giả mạo trong việc kiểm định xe cơ giới.

Sai phạm trong lĩnh vực đăng kiểm: 49 đảng viên, 10 chi bộ đảng bị kỷ luật

Báo cáo của Bộ GTVT cũng cho rằng, công tác kiểm tra, giám sát của cơ quan, đơn vị có thẩm quyền tuy có triển khai theo kế hoạch hoặc kiểm tra đột xuất nhưng chưa kịp thời phát hiện ra những hành vi tiêu cực, tham nhũng của một số cán bộ.

Công tác phòng, chống tham nhũng, tiêu cực trong nội bộ Cục Đăng kiểm chưa được quán triệt, triển khai nghiêm túc.

Theo báo cáo phân tích, sai phạm này còn do giá kiểm định được xây dựng từ cách đây 10 năm chưa được điều chỉnh phù hợp trong bối cảnh các yếu tố chi phí đầu vào đã tăng lên. Điều này làm cho hoạt động của các trung tâm đăng kiểm gặp khó khăn, doanh thu không đạt được như kỳ vọng, với mong muốn thu hồi vốn nhanh đã dẫn đến việc cạnh tranh không lành mạnh, làm sai các quy định pháp luật.

Bộ GTVT nhìn nhận, để xảy ra những sai phạm trong lĩnh vực kiểm định xe cơ giới, trách nhiệm quản lý nhà nước trước tiên thuộc về Cục Đăng kiểm Việt Nam; Sở GTVT các tỉnh thành phố có trách nhiệm trong kiểm tra, giám sát hoạt động kiểm định trên địa bàn.

Bộ GTVT cũng nhận trách nhiệm là chưa quyết liệt chỉ đạo điều chỉnh, bổ sung, hoàn thiện các quy định pháp luật liên quan đến hoạt động kiểm định phương tiện, chưa tách bạch rõ chức năng quản lý nhà nước và cung cấp dịch vụ công của Cục Đăng kiểm Việt Nam.

Bên cạnh đó, các cơ quan tham mưu của Bộ cũng chưa sát sao, kịp thời nhận diện những bất cập, phát sinh để tham mưu cho Bộ chỉ đạo sửa đổi cơ chế, chính sách cho phù hợp với tình hình thực tiễn, công tác thanh tra, kiểm tra chưa đáp ứng yêu cầu.

Trước những sai phạm này, Ban Cán sự đảng, Đảng ủy Bộ và Bộ GTVT đã đình chỉ sinh hoạt đảng đối với 24 đảng viên; xử lý kỷ luật đảng bằng hình thức khai trừ Đảng đối với 49 đảng viên,10 Chi bộ đảng bị kỷ luật bằng hình thức Cảnh cáo. Bộ GTVT cũng xử lý kỷ luật bằng hình thức buộc thôi việc đối với Cục trưởng Cục Đăng kiểm bị khởi tố, bắt tạm giam.

Để chấn chỉnh kịp thời và khắc phục những tồn tại, bất cập trong lĩnh vực đăng kiểm, Bộ trưởng cho hay, đang tập trung chỉ đạo và triển khai thực hiện rà soát toàn bộ hệ thống văn bản quy phạm pháp luật, thể chế liên quan đến đăng kiểm để khẩn trương sửa đổi, bổ sung cho phù hợp với thực tiễn theo hướng tách bạch chức năng quản lý nhà nước và cung cấp dịch vụ của Cục Đăng kiểm; phân cấp, phân quyền tối đa cho các địa phương nhằm nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước trong lĩnh vực đăng kiểm gắn liền với tăng cường thanh tra, kiểm tra, phòng chống tiêu cực, lãng phí.

Đồng thời, giảm thiểu các thủ tục hành chính và điều kiện kiểm định; các đơn vị đăng kiểm của lực lượng vũ trang, các đơn vị bảo hành, bảo dưỡng chính hãng được cung cấp dịch vụ kiểm định phương tiện; nâng cao chất lượng cung cấp dịch vụ đảm bảo minh bạch, hiệu quả, phù hợp với nhu cầu thực tiễn và đảm bảo tính cạnh tranh lành mạnh giữa các trung tâm đăng kiểm;...

Đến thời điểm hiện tại, dưới sự chỉ đạo quyết liệt của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà, lãnh đạo Bộ và Đảng ủy Bộ GTVT đã tập trung lãnh đạo, chỉ đạo Cục Đăng kiểm Việt Nam nỗ lực, thực hiện nhiều giải pháp trên tinh thần thật khẩn trương, trách nhiệm nhằm khôi phục tối đa hoạt động của các đơn vị đăng kiểm, tiến tới khôi phục hoàn toàn hoạt động kiểm định phương tiện phù hợp với tình hình mới, Bộ trưởng cho biết.

Nguyên Bình