Một số sửa đổi quan trọng của Luật Công an nhân dân
Chiều 27/5, Quốc hội thảo luận tại tổ về dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật CAND, Luật Xuất cảnh, nhập cảnh của công dân Việt Nam và Luật Nhập cảnh, xuất cảnh, quá cảnh, cư trú của người nước ngoài tại Việt Nam.
Trước đó, Quốc hội đã nghe Bộ trưởng Bộ Công an Tô Lâm, thừa ủy quyền của Thủ tướng Chính phủ trình các dự án luật này và Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng và An ninh Lê Tấn Tới trình bày Báo cáo thẩm tra.
Về dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Công an nhân dân (CAND), Bộ trưởng Bộ Công an Tô Lâm cho biết, hiện nay, hạn tuổi phục vụ cao nhất đối với sĩ quan, hạ sĩ quan, công nhân công an quy định tại Luật CAND năm 2018 bảo đảm tương quan với quy định về tuổi nghỉ hưu của người lao động tại Bộ luật Lao động năm 2012.
Đến nay, Bộ luật Lao động năm 2012 đã được thay thế bằng Bộ luật Lao động năm 2019. Trong khi đó, Bộ luật Lao động được coi là “Luật gốc” về tuổi nghỉ hưu của người lao động nói chung. Vì vậy, trên cơ sở quy định mới của Bộ luật Lao động năm 2019 và tính chất đặc thù của lực lượng CAND, cần phải sửa đổi quy định hiện hành về hạn tuổi phục vụ cao nhất của sĩ quan, hạ sĩ quan, công nhân công an tại Luật CAND và Nghị định số 49/2019/NĐ-CP cho phù hợp.
Bên cạnh đó, hạn tuổi phục vụ cao nhất của sĩ quan CAND ngoài việc thực hiện theo quy định chung của Luật CAND, trong một số trường hợp đặc biệt còn thực hiện theo quy định của Đảng, Nhà nước như tuổi nghỉ hưu của sĩ quan CAND là Ủy viên Bộ Chính trị, Ủy viên Trung ương Đảng, Đại biểu Quốc hội … Tuy nhiên, Luật CAND năm 2018 chưa quy định cụ thể về kéo dài hạn tuổi đối với các trường hợp này nên chưa bảo đảm thống nhất, đồng bộ với các quy định của Đảng, Nhà nước và yêu cầu thực tiễn.
Bộ trưởng Bộ Công an cũng cho biết, việc thăng cấp bậc hàm cấp Tướng trước thời hạn đối với sĩ quan CAND có thành tích đặc biệt xuất sắc đạt được trong chiến đấu và công tác đã được quy định trong Luật CAND năm 2018, nhưng chưa cụ thể nên việc áp dụng còn khó khăn, bất cập. Quy định về cấp bậc hàm cao nhất đối với chức vụ, chức danh của sĩ quan CAND còn một số vướng mắc.
Theo Bộ trưởng, việc xây dựng dự án Luật nhằm bảo đảm thống nhất, đồng bộ với quy định về tăng tuổi nghỉ hưu của người lao động; khắc phục một số khó khăn, vướng mắc trong quá trình thực hiện Luật CAND liên quan đến thăng cấp bậc hàm cấp Tướng trước thời hạn đối với sĩ quan CAND có thành tích đặc biệt xuất sắc đạt được trong chiến đấu và công tác; quy định cụ thể một số vị trí có cấp bậc hàm cấp Tướng trong CAND phù hợp với quy định của Đảng và yêu cầu công tác.
Theo đó, các nội dung nêu trên được sửa đổi, bổ sung theo hướng: Quy định sĩ quan CAND được xét thăng cấp bậc hàm từ Đại tá lên Thiếu tướng phải còn ít nhất đủ 03 năm công tác. Trường hợp không đủ 03 năm công tác do Chủ tịch nước quyết định.
Bổ sung quy định: Chính phủ quy định cụ thể tiêu chí, tiêu chuẩn thăng cấp bậc hàm cấp Tướng trước thời hạn đối với sĩ quan CAND có thành tích đặc biệt xuất sắc đạt được trong chiến đấu và công tác. Việc bổ sung nội dung này nhằm xác định cụ thể tiêu chí, tiêu chuẩn thành tích đặc biệt xuất sắc đạt được trong chiến đấu và công tác để làm căn cứ đề nghị Chủ tịch nước xem xét, quyết định thăng cấp bậc hàm cấp Tướng trước thời hạn.
Bổ sung quy định cụ thể về 06 vị trí có cấp bậc hàm cao nhất là cấp Tướng trong CAND, gồm: 01 vị trí có cấp bậc hàm cao nhất là Thượng tướng và 05 vị trí có cấp bậc hàm cao nhất là Thiếu tướng; quy định Trưởng Công an thành phố thuộc thành phố trực thuộc Trung ương, Trung đoàn trưởng có cấp bậc hàm cao nhất là Đại tá.
Dự thảo Luật cũng sửa đổi khoản 4 Điều 30, nâng tuổi được kéo dài hạn tuổi phục vụ đối với sĩ quan CAND là giáo sư, phó giáo sư, tiến sĩ, chuyên gia cao cấp từ 60 tuổi lên 62 tuổi đối với nam; từ 55 tuổi lên 60 tuổi đối với nữ.
Báo cáo thẩm tra dự án Luật này, Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng và An ninh Lê Tấn Tới cho biết, cơ quan thẩm tra nhất trí với sự cần thiết ban hành Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật với những lý do như đã nêu trong các Tờ trình của Chính phủ.
Việc ban hành Luật này nhằm thể chế hóa các quan điểm chỉ đạo của Đảng; tiếp tục hoàn thiện pháp luật về CAND, thực hiện chế độ, chính sách đối với lực lượng CAND; bảo đảm tính thống nhất, đồng bộ với quy định của Bộ luật Lao động về độ tuổi nghỉ hưu của người lao động; khắc phục một số khó khăn, vướng mắc phát sinh trong thực tiễn công tác, chiến đấu của lực lượng CAND để đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới.
Về một số nội dung cụ thể, Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng và An ninh nêu rõ, Ủy ban Quốc phòng và An ninh nhất trí với quy định thời hạn để xét thăng cấp bậc hàm Đại tá lên Thiếu tướng của dự thảo Luật, bởi nội dung này cơ bản được kế thừa từ quy định hiện hành, bảo đảm thống nhất quy định về hạn tuổi phục vụ cao nhất, góp phần tận dụng được trí tuệ, kinh nghiệm của sĩ quan được thăng cấp bậc hàm, bảo đảm về thời gian lãnh đạo, chỉ huy tiếp theo của cấp bậc hàm được thăng.
Về quy định tiêu chí, tiêu chuẩn lập thành tích đặc biệt xuất sắc để xét thăng cấp bậc hàm cấp Tướng trước thời hạn, Ủy ban Quốc phòng và An ninh nhất trí bổ sung quy định tại khoản 2 Điều 1 dự thảo Luật để bảo đảm tính khả thi, tạo sự minh bạch, chặt chẽ trong quy trình thực hiện. Đồng thời, đề nghị rà soát nghiên cứu, bổ sung quy định mang tính nguyên tắc về các tiêu chí, điều kiện…
Về bổ sung quy định cấp bậc hàm cao nhất đối với một số chức vụ, chức danh của sĩ quan CAND, Ủy ban Quốc phòng và An ninh cơ bản nhất trí với quy định của dự thảo Luật, vì cho rằng không vượt quá số lượng vị trí cấp Tướng trong CAND do Bộ Chính trị quy định; phù hợp với nhu cầu thực tiễn công tác và cơ cấu tổ chức mới của Bộ Công an. Đồng thời nhất trí với quy định sĩ quan CAND biệt phái được phê chuẩn chức vụ Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng và An ninh của Quốc hội có cấp bậc hàm cao nhất là Thượng tướng là phù hợp với tinh thần Kết luận số 35-KL/TW, ngày 05/5/2022 của Ban Chấp hành Trung ương.