2 tử tù bỏ trốn: Cán bộ quản lý bị xử lý như thế nào?

Hai tử tù phá cùm, đu dây bỏ trốn

Ngày 14/9, Công an TP Hà Nội đã ra quyết định khởi tố vụ án, khởi tố bị can đối với Lê Văn Thọ (tức Thọ sứt, 37 tuổi) và Nguyễn Văn Tình (28 tuổi) để điều tra về tội trốn khỏi nơi giam, giữ quy định tại điều 311 Bộ luật hình sự.

Vụ việc hai tử tù bỏ trốn xảy ra tại  trại tạm giam T16 của Bộ Công an (huyện Thanh Oai, TP Hà Nội) là một sự việc khá hy hữu.

Danh tính của 2 tử tù là Lê Văn Thọ (biệt danh Thọ sứt, 37 tuổi, trú tại xã Thanh Sơn, huyện Thanh Hà, tỉnh Hải Dương) và Nguyễn Văn Tình (trú tại xã Đông Xuân, huyện Quốc Oai, Hà Nội).

Chân dung hai tử tù bỏ trốn

Theo Công an TP Hà Nội hai tử tù cùng bị giam trong một phòng biệt giam tại T16, tuy nhiên đêm 10/9 rạng sáng 11/9 cả hai đối tượng đã bỏ trốn bằng cách phá cùm, khoét tường leo lên chòi canh và đu dây ra ngoài. Công an TP Hà Nội đã ra lệnh truy nã đặc biệt đối với 2 tử tù bỏ trốn.

Theo thông báo, tử tù Lê Văn Thọ cao khoảng 1,65m, dáng người đậm, có râu quai nón, tóc cắt ngắn, dựng. Khi trốn trại mặc áo sơmi dài tay dạng kẻ ô màu tro, quần bò (quần jean) dài màu xanh. Thọ có 4 tiền án về các tội giết người, bắt cóc nhằm chiếm đoạt tài sản, sử dụng trái phép vũ khí quân dụng, đưa hối lộ, trộm cắp tài sản, lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản.

Tử tù Nguyễn Văn Tình cao khoảng 1,70m, dáng người gầy, tóc cắt ngắn (dạng đầu 3 phân), mặc áo sơmi dài tay màu xanh xám có họa tiết dạng hoa, quần vải màu tím than. Nguyễn Văn Tình bị TAND TP Hà Nội kết án tử hình ngày 27/4/ 2017 về tội mua bán trái phép chất ma túy trong đường dây mua bán 170 bánh heroin giấu trong các bình gas công nghiệp.

Công an Hà Nội cho biết Tình và Thọ đi trên chiếc xe gắn máy Dream cao màu nâu biển số 29X6-2817. Hai từ tù này đội một mũ bảo hiểm có lưỡi trai màu xanh sẫm, một mũ bảo hiểm 1/2 đầu màu hồng có kính chắn bụi trước, đeo khẩu trang.

Ai chịu trách nhiệm?

Trao đổi với PV, luật sư Nguyễn Anh Thơm (Đoàn luật sư Hà Nội) cho biết trại giam nơi giam giữ người bị kết án tử hình phải tuân thủ nghiêm ngặt các quy định về việc quản lý, giam giữ theo Luật thi hành án hình sự 2010 và các văn bản hướng dẫn thi hành. Cụ thể, theo hướng dẫn tại Thông tư 39/2012/TT-BCA  quy định về việc quản lý, giam giữ người bị kết án tử hình.

Cụ thể, trại tạm giam phải tổ chức khu vực riêng để giam người bị kết án tử hình và phải có biển ghi rõ là khu giam người bị kết án tử hình. Buồng giam người bị kết án tử hình phải được xây dựng kiên cố (theo mẫu thống nhất của Bộ Công an), bảo đảm đủ ánh sáng, có cùm chân và được trang bị phương tiện kỹ thuật nghiệp vụ để theo dõi, giám sát.

Sau khi Tòa án đã xét xử sơ thẩm tuyên phạt bị cáo mức án tử hình thì Giám thị trại tạm giam phải làm thủ tục điều chuyển ngay người bị kết án tử hình vào buồng giam tại khu vực giam người bị kết án tử hình.

Khu vực, buồng giam người bị kết án tử hình phải bảo đảm yêu cầu quản lý, giam giữ nghiêm ngặt, chặt chẽ 24/24 giờ trong ngày (nếu người bị kết án tử hình là nữ thì phải bố trí cán bộ quản giáo nữ phụ trách). Trường hợp người bị kết án tử hình có biểu hiện tự sát, chống phá, trốn khỏi nơi giam hoặc có hành vi nguy hiểm khác thì có thể bị cùm một chân cả ngày, đêm (24/24 giờ); mỗi tuần được đổi chân cùm ít nhất một lần; mỗi ngày được mở cùm chân một lần, mỗi lần không quá mười lăm phút để người bị kết án tử hình làm vệ sinh cá nhân; trước khi mở cùm chân phải được sự đồng ý của Giám thị trại tạm giam; khi cán bộ quản giáo mở cùm chân phải có cán bộ hoặc chiến sĩ vũ trang bảo vệ giám sát chặt chẽ.

Giám thị trại tạm giam phải tổ chức tiếp nhận, kiểm tra chặt chẽ đồ tiếp tế, đồ vật, thư để phát hiện thu giữ, xử lý đồ vật cấm theo quy định. Nếu đồ tiếp tế, đồ vật, thư được phép nhận và gửi theo quy định thì phải giao lại đầy đủ cho người nhận và phải ghi vào sổ theo dõi có ký nhận cụ thể.

Hành vi bỏ trốn khỏi nơi giam giữ của 2 đối tượng đã phạm tội trốn khỏi nơi giam, giữ hoặc trốn khi đang bị dẫn giải, đang bị xét xử. Tội phạm và hình phạt được qui định tại Điều 311 BLHS năm 1999.

Đối với trách nhiệm của Cán bộ trực tiếp quản lý phạm nhân bỏ trốn thì cần căn cứ vào kết quả điều tra làm rõ nội dung sự việc và sai phạm của cán bộ trực tiếp quản lý.

Nếu Cán bộ trực tiếp quản lý đã làm hết trách nhiệm mà người bị giam, giữ vẫn trốn được thì không phải là thiếu trách nhiệm và không phải là hành vi phạm tội .

Tùy theo tính chất mức độ sai phạm có thể bị xử lý kỷ luật theo qui định của ngành hoặc truy cứu trách nhiệm hình sự theo Điều 301 BLHS về Tội thiếu trách nhiệm để người bị giam, giữ trốn.

Hành vi thiếu trách nhiệm trong công tác trực tiếp quản lý là hành vi của người có chức vụ, quyền hạn đã vi phạm các quy định về chế độ liên quan đến việc giam, giữ nên để cho người bị giam, giữ trốn.

"Nếu trường hợp có sự thông đồng từ các đối tượng đang bị giam giữ hoặc giữa các đối tượng thân quen bên ngoài với các cán bộ quản lý trại giam để cho phạm nhân bỏ trốn thì sẽ phải chịu trách nhiệm đồng phạm về Tội trốn khỏi nơi giam giữ theo Điều 311 BLHS. Ngoài ra, nếu các đối tượng bên ngoài có sự thông đồng bằng lợi ích vật chất với các cán bộ quản lý giam giữ để cho các đối tượng bỏ trốn thì sẽ phải chịu trách nhiệm hình sự về Tội đưa hối lộ theo Điều 289 BLHS và Tội nhận hối lộ theo Điều 279 BLHS:, Luật sư Thơm nêu quan điểm.

Đỗ Việt