Đúng lý nhưng chưa hợp tình

Tâm điểm dư luận - Ngày đăng : 14:52, 13/03/2023

Mới đây, do khó khăn đơn hàng, Công ty TNHH Pou Yuen Việt Nam chấm dứt hợp đồng lao động với hơn 2.300 công nhân. Lao động bị cắt giảm được hỗ trợ 0,8 tháng lương cho mỗi năm làm việc, mức cao nhất nhận 379 triệu đồng, thấp nhất 12 triệu đồng. Công nhân bị trừ 10% thuế thu nhập cá nhân trên tổng tiền hỗ trợ. Câu chuyện này được dư luận quan tâm, đặt câu hỏi có nên thu thuế thu nhập cá nhân đối với người lao động bị mất việc?

Phản hồi về việc này, Cục thuế TP. HCM cho biết, căn cứ quy định hiện hành, chỉ có khoản trợ cấp thôi việc chi trả theo Luật Bảo hiểm xã hội và Bộ luật Lao động sẽ không tính vào thu nhập chịu thuế. Với người lao động tại Pou Yuen, công ty đã trả một khoản ngoài quy định nên phải tính vào phần thu nhập chịu thuế.  Nếu khoản trợ cấp từ 2 triệu đồng trở lên và được chi trả sau thời điểm kết thúc hợp đồng, lao động bị khấu trừ 10%.

Theo Cục Thuế TP.HCM, số thuế thu nhập cá nhân tạm khấu trừ nêu trên là số thuế tạm thu cho nghĩa vụ thuế đối với thu nhập cả năm của người lao động, không phải là số thuế trực tiếp đối với khoản thu nhập đó.  Thuế thu nhập cá nhân đối với khoản thu nhập từ tiền lương, tiền công được tính theo năm và sẽ thực hiện quyết toán thuế khi kết thúc năm.

Trường hợp người lao động sau khi nhận trợ cấp từ Công ty TNHH PouYuen Việt Nam lại có phát sinh nhiều khoản thu nhập từ tiền lương, tiền công nhưng mỗi khoản dưới 2 triệu đồng mỗi lần chi trả thì cũng không bị khấu trừ thuế thu nhập cá nhân đối với từng lần được chi trả, đến cuối năm mới thực hiện tổng hợp thu nhập để quyết toán thuế.

"Khi quyết toán thuế thu nhập cá nhân, người lao động được giảm trừ các khoản giảm trừ theo quy định: giảm trừ cho bản thân là 132 triệu đồng/năm (11 triệu đồng/tháng); mỗi người phụ thuộc 4,4 triệu đồng/người/tháng, giảm trừ các khoản đóng bảo hiểm, quỹ hưu trí tự nguyện, các khoản đóng góp từ thiện, nhân đạo, khuyến học.

Khi tính thuế thu nhập cá nhân, nếu phần thuế thu nhập cá nhân phải nộp trong năm 2023 của người lao động thấp hơn khoản đã tạm khấu trừ thì người lao động được hoàn thuế", Cục Thuế TP.HCM cho biết.

Chủ trì cuộc họp định kỳ tình hình kinh tế - xã hội tháng 2 và nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm tháng 3-2023, Chủ tịch UBND TP. HCM Phan Văn Mãi đề cập đến trường hợp công nhân Công ty PouYuen Việt Nam bị trừ thuế thu nhập cá nhân với khoản trợ cấp mất việc. Chủ tịch UBND thành phố đề nghị Cục Thuế thành phố thông tin rõ vấn đề thu thuế với khoản tiền hỗ trợ mất việc cho công nhân PouYuen. "Nếu đánh giá lại, thấy cần thiết thì kiến nghị không thu khoản này. Dù ta làm đúng quy định nhưng tôi cho rằng số tiền này không bao nhiêu mà đối tượng là người có thu nhập thấp" – ông Phan Văn Mãi nói.

Nhiều ý kiến cho rằng nên xem xét lại việc tạm thu thuế thu nhập cá nhân với số tiền trợ cấp mất việc vì không nhân văn. Việc trừ 10% thuế thu nhập cá nhân với khoản trợ cấp thôi việc của các công nhân Công ty TNHH Pou Yuen Việt Nam là đúng quy định hiện hành. Nhưng về mặt tình, những công nhân này đang rơi vào cảnh mất việc, đánh thuế thu nhập với khoản trợ cấp thôi việc của họ là rất không nên. Hơn nữa, mức khởi điểm trợ cấp từ 2 triệu đồng trở lên phải đóng thuế 10% là chưa hợp lý. Thuế thu nhập cá nhân còn chia bậc để nộp thuế; vậy tại sao trợ cấp không chia bậc để giảm gánh nặng thuế, phí cho những người lao động vốn đang ở hoàn cảnh khó khăn. Chưa kể, mức 2 triệu đồng này quy định trong Thông tư số 111/2013/TT-BTC của Bộ Tài chính ban hành năm 2013, đã quá lỗi thời.

Sự việc trên cho thấy việc sửa đổi Luật Thuế thu nhập cá nhân và các văn bản hướng dẫn thi hành là vô cùng cấp bách để có những quy định phù hợp với thực tế, vừa đảm bảo nguồn thu cho ngân sách, vừa khoan thư sức dân.

Trung Nguyễn