Tọa đàm về xây dựng mô hình HTX kiểu mới trong nông nghiệp

Theo Liên minh HTX Việt Nam, đến nay cả nước hiện có 9.221 HTX dịch vụ nông nghiệp (trồng trọt, chăn nuôi, tổng hợp) và 1.118 HTX chuyên ngành, với tổng số thành viên hợp tác xã nông nghiệp cả nước khoảng 7,6 triệu, bình quân có 660 thành viên/HTX. Tỷ lệ hộ nông dân tham gia HTX nông nghiệp chiếm khoảng 45%. Số lượng HTX nông nghiệp thành lập mới tăng mỗi năm bình quân khoảng 200 HTX thực hiện tái cấu trúc HTX theo Luật HTX năm 2012. Qua tổng kết đánh giá cho thấy, đã có những HTX nông nghiệp kiểu mới và mô hình HTX điển hình tiên tiến được hình thành và phát triển trong lĩnh vực nông nghiệp ở một số địa phương trên cả nước.  

Phát biểu tại tọa đàm, GS.TS Vương Đình Huệ, Ủy viên Trung ương Đảng, Trưởng ban Kinh tế Trung ương đã đưa ra đề xuất một số giải pháp nhằm phát triển, nâng cao hiệu quả các HTX nói chung và HTX nông nghiệp nói riêng, trong thời gian tới, theo đó: Cần đổi mới nhận thức về vị trí, vai trò và tầm quan trọng của kinh tế tập thể, HTX trong nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa. Nhận thức đúng đắn về HTX nông nghiệp kiểu mới (về tính chất, mục tiêu tổ chức, quan hệ giữa HTX và xã viên, sở hữu tài sản, tài sản chung, phân chia lợi nhuận), cùng với việc chú trọng phát triển các HTX kiểu mới theo quy định của pháp luật, cần thực hiện tốt việc chuyển đổi các HTX nông nghiệp thành lập trước Luật Hợp tác xã năm 2003; Rà soát, đánh giá lại, xác định rõ nguồn gốc tài sản hình thành, giải quyết dứt điểm nợ đọng kéo dài; xem xét lại xã viên thực sự có nhu cầu hợp tác sản xuất, tiêu thụ hàng hóa, dịch vụ và góp vốn vào hợp tác xã, giảm bớt số xã viên sản xuất tự cấp, tự túc, nhu cầu hợp tác không cao. Nâng cao năng lực quản trị, tính tự chủ, tự chịu trách nhiệm trong hoạt động sản xuất kinh doanh của hợp tác xã; chấm dứt sự can thiệp hành chính vào hoạt động của hợp tác xã. Giải thể các hợp tác xã hoạt động hình thức, kém hiệu quả; tạo điều kiện để các mô hình hợp tác xã kiểu mới hình thành; Tổ chức triển khai có hiệu quả Luật HTX năm 2012, hoàn thiện cơ chế, chính sách hỗ trợ phát triển kinh tế tập thể; Tiếp tục rà soát, hoàn thiện khung khổ pháp luật, cơ chế chính sách phát triển HTX, nghiên cứu, xây dựng ban hành Nghị định riêng về HTX trong nông nghiệp; Phải gắn việc chỉ đạo xây dựng HTX với chỉ đạo xây dựng nông thôn mới, tạo được bước đột phá và xây dựng HTX kiểu mới; Nâng cao trách nhiệm của các cấp ủy Đảng, chính quyền, cán bộ, Đảng viên trong phát triển kinh tế hợp tác; Đề cao vai trò, trách nhiệm của tổ chức Liên minh HTX, Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể nhân dân, hiệp hội trong phát triển kinh tế tập thể…

GS.TS Nguyễn Thiện Nhân, Ủy viên Bộ Chính trị, Chủ tịch Uỷ ban Trung ương MTTQVN phát biểu tại buổi tọa đàm

GS.TS Nguyễn Thiện Nhân, Ủy viên Bộ Chính trị, Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam cho rằng, Hợp tác xã (HTX) kiểu mới sẽ tạo ra động lực kép, mạnh mẽ để tạo đột phá phát triển của nông nghiệp Việt Nam hiện nay, vì: nó vừa duy trì sự quan tâm, nỗ lực, sáng tạo cao nhất của từng hộ nông dân (trồng trọt, chăn nuôi, nghề cá,...) vì họ vẫn là người chủ đầy đủ hoạt động sản xuất nông nghiệp, đồng thời các hộ nông dân được sự hỗ trợ rất hiệu quả của HTX nhằm nâng cao năng lực cạnh tranh, tiếp nhận tối đa các hỗ trợ của Nhà nước, phát huy mạnh mẽ các liên kết với doanh nghiệp và đáp ứng đầy đủ các yêu cầu của hội nhập quốc tế về thương mại. HTX kiểu mới không những đem lại lợi ích lớn hơn nhiều cho người nông dân, mà còn đem lại lợi ích cho nhà nước - giảm chi phí và nâng cao hiệu quả của bộ máy nhà nước, lợi ích cho doanh nghiệp và ngân hàng - giảm chi phí, giảm rủi ro và lợi ích cho các nước nhập khẩu hàng hóa của Việt Nam - tuân thủ nghiêm ngặt các chuẩn mực thương mại quốc tế. HTX kiểu mới sẽ tạo đột phá cho phát triển nông nghiệp Việt Nam vì nó tạo ra sự tương tác đồng hướng của 4 loại lợi ích: lợi ích của hơn 10 triệu hộ nông dân, lợi ích của Nhà nước, lợi ích của doanh nghiệp và lợi ích của các nước giao thương với Việt Nam.

Buổi Tọa đàm đã thu hút hàng trăm chuyên gia, nhà khoa học, doanh nghiệp, hợp tác xã tham gia, thảo luận, đây là những luận cứ quan trọng để trong thời gian tới Ban Kinh tế Trung ương cùng các cơ quan nghiên cứu, tham mưu với Trung ương phát triển, nâng cao hiệu quả các HTX nói chung và HTX nông nghiệp nói riêng.

Thanh Liêm