Đại hội đồng IPU-132: Thực hiện mục tiêu phát triển bền vững - Biến lời nói thành hành động!

Điều hành phiên họp Đại hội đồng, Chủ tịch Quốc hội Việt Nam, Chủ tịch IPU-132 Nguyễn Sinh Hùng đã đề nghị các đại biểu tập trung thảo luận về vai trò, nhiệm vụ và những biện pháp của các Quốc hội và Nghị viện để thực sự “biến lời nói thành hành động”, “thực hiện những mục tiêu phát triển bền vững và đưa ra thông điệp thể hiện sự cam kết mạnh mẽ của cộng đồng các nghị viện trên thế giới trong việc thực hiện có hiệu quả các mục tiêu phát triển bền vững (SDGs) trong 15 năm tới”. 

Từ lợi ích của nhân dân 

Một trong những ưu tiên của chương trình nghị sự Đại hội đồng IPU lần này là “biến lời nói thành hành động". Trong mấy ngày qua, tại các phiên họp Đại hội đồng, đông đảo các Trưởng đoàn, Chủ tịch Quốc hội với tư cách là những người đứng đầu Nghị viện đã phát biểu. Các ý kiến thảo luận đều nhất trí với sự cần thiết nâng cao vai trò và trách nhiệm của Nghị viện trong việc thúc đẩy thực hiện mục tiêu phát triển bền vững.

Tán thành với nội dung cơ bản của 17 Mục tiêu phát triển bền vững mà Liên hợp quốc đang soạn thảo, Phó Chủ tịch Quốc hội Tòng Thị Phóng, Trưởng Đoàn đại biểu Quốc hội Việt Nam kiến nghị IPU sẽ cùng các Quốc hội thành viên và các quốc gia xem xét, sự phát triển bền vững phải dựa trên ba trụ cột: tăng trưởng kinh tế, môi trường được bảo vệ và công bằng, tiến bộ xã hội; nâng cao vai trò của Quốc hội và các vị đại biểu Quốc hội thông qua việc ban hành, sửa đổi, bổ sung những văn bản pháp luật liên quan trực tiếp đến việc thúc đẩy thực hiện SDGs; tiếp tục mở rộng và thúc đẩy thiết lập mối quan hệ đối tác toàn cầu được xây dựng dựa trên việc xây dựng lòng tin và quyết tâm của các Quốc hội vì mục tiêu phát triển bền vững. Để đảm bảo việc xây dựng và thực hiện hiệu quả Chương trình nghị sự phát triển sau 2015 và các Mục tiêu phát triển bền vững, cần khẳng định hòa bình và an ninh là điều kiện tiên quyết, nền tảng vững chắc cho sự phát triển bền vững. 

Đại diện Indonesia, ông S.Novanto cho biết: 2/3 diện tích đất nước Indonesia được bao phủ mặt nước. Do đó Indonesia có nguồn tài nguyên biển đa dạng và lớn. Nhận thức rõ trong khuôn khổ Mục tiêu phát triển bền vững sau 2015, có 17 mục tiêu, 169 chỉ tiêu sẽ được thông qua, Indonesia ủng hộ lồng ghép sử dụng nguồn nước, nguồn lợi từ biển, đại dương và nguồn lợi hàng hải khác vào các mục tiêu phát triển bền vững. Đó là nỗ lực hết sức cần thiết để cùng thực hiện đảm bảo tương lai cho tất cả chúng ta. Theo đó, để các mục tiêu thành hiện thực thì các công cụ quốc gia phải phát huy hiệu quả. Cần sự liên kết chương trình lập pháp với mục tiêu phát triển bền vững, đảm bảo tính ràng buộc pháp lý. 

Với quan điểm các Mục tiêu phát triển bền vững được đề xuất, không để một ai bị để lại phía sau, đại diện từ Canada, bà S.Ataullahjan cho rằng, các mục tiêu phát triển bền vững cần chú trọng đến phụ nữ và trẻ em. Phụ nữ và trẻ em cần là trọng tâm trong chương trình nghị sự về các mục tiêu phát triển bền vững. Phụ nữ và trẻ em cần được tạo điều kiện, tỷ lệ trẻ em tử vong cần được xóa bỏ. 17 mục tiêu đòi hỏi sự giám sát rất lớn từ Quốc hội.

Đề cập thách thức về an ninh, biến đổi khí hậu, đại diện Morocco, ông M.C Biadillah cho rằng, cần phải nói đến phương thức triển khai, đặc biệt cách thức thực hiện mục tiêu cho giai đoạn sau năm 2015. “Thông điệp đã rõ, chúng ta có quyền lập pháp. Nghị viện, nghị sĩ phục vụ lợi ích nhân dân. Chức năng của Quốc hội gắn liền với sự phát triển bền vững đó”. 

Đến hành động chung vì tương lai thế giới

Nhấn mạnh đến “hành động”, đại diện Morocco, ông M.C Biadillah đã dẫn lời Chủ tịch nước Trương Tấn Sang phát biểu tại Lễ khai mạc IPU-132 rằng: “Mọi mong ước sẽ chỉ là xa vời nếu không hành động”. Ông Biadillah nêu rõ, các đề xuất Mục tiêu phát triển bền vững liên quan chặt chẽ tới tương lai của thế giới. Dự thảo các mục tiêu là văn bản mang tính toàn cầu, đặt ra giấc mơ rất lớn đòi hỏi cần phải biến giấc mơ thành hiện thực. 

Nói về cách thức thực hiện, đại diện Luxembourg, ông M.Di Bartolomeo đã nêu ý kiến cho rằng, nghị viện và các nghị sĩ cần thuyết phục người dân hiểu thách thức của phát triển bền vững. Có quốc gia cung cấp cho người dân tương lai tốt đẹp hơn. Có nơi thì duy trì thành quả kinh tế-xã hội đã đạt được. 

Giải thích sự phụ thuộc lẫn nhau giữa các quốc gia trong thế giới toàn cầu hóa, đại diện Luxembourg nhận xét về sự phối hợp giữa các quốc gia trong thực hiện các mục tiêu. Ví dụ như các quốc gia cùng đoàn kết, hợp tác chống lại dịch bệnh, chống khủng bố. Theo đó, các nhà lập pháp cần phải lắng nghe ý kiến để định hướng chính sách quốc gia, chính sách khu vực cũng như quốc tế. 

Nhân dịp này, đại diện Luxembourg cho biết: Gần như toàn bộ nghị sĩ Luxembourg đồng ý với chính sách dành 1% GDP cho hỗ trợ phát triển chính thức và duy trì đến năm 2018, góp phần cùng thế giới đấu tranh chống đói nghèo, tạo việc làm, đảm bảo cho người dân tiếp cận dịch vụ y tế, nước, đảm bảo quyền con người… 

Đến từ Trung Đông, ông M.Al Ghanim, đại diện Kuwait kêu gọi hãy coi Phát triển Bền vững là mục tiêu thiết thực và hãy hành động hết sức mình vì mục tiêu này. Theo đó, các nước cần phối hợp với nhau đảm bảo tài nguyên nước được sử dụng hợp lý. Phát triển bền vững là gói giải pháp tổng thể. Mỗi quốc gia có mức độ phát triển khác nhau nên cần được điều chỉnh phù hợp. Bên cạnh đó cũng cần nhìn nhận phát triển bền vững có một cách tiếp cận dài hạn, không thể ngày một ngày hai mà phải đi từng bước một để thích ứng với biến động. 

Nhân dịp này, thay mặt nghị viện Kuwait, nghị sĩ M.Al Ghanim tái khẳng định ủng hộ “Tuyên bố của IPU tại Hà Nội” và nhận định rằng Tuyên bố này được thông qua sẽ phù hợp với nguyện vọng của tất cả người dân. 

Đến từ Bhutan, thay mặt Quốc vương và nhân dân Bhutan, ông S.Kinga bày tỏ mong muốn góp tiếng nói ủng hộ cho những nỗ lực vì mục tiêu chung của nhân loại. Ông S.Kinga chia sẻ, hiện nay Bhutan đã thực hiện phần lớn Mục tiêu phát triển thiên niên kỷ. Vậy bằng cách nào mà một vương quốc nhỏ bé nằm trên núi như Bhutan đã thực hiện được? Bhutan đã xác định ưu tiên, duy trì môi trường chính trị ổn định, cam kết mạnh mẽ duy trì dân chủ, cũng như chỉ số hạnh phúc của người dân là nguyên tắc. Hiến pháp Bhutan đòi hỏi phải bảo tồn 60% diện tích rừng, Bhutan đã hy sinh một số lợi ích kinh tế và đã thành công trong bảo tồn tài nguyên thiên nhiên…

Ông S.Kinga cho biết: Năm 2015 là thời điểm chuẩn bị kết thúc 15 năm thực hiện các Mục tiêu Phát triển Thiên niên kỷ (MDGs) và Liên hợp quốc đang thảo luận để chuẩn bị thông qua một Chương trình nghị sự về phát triển cho giai đoạn sau 2015. Bhutan khẳng định ủng hộ những nỗ lực của cộng đồng quốc tế trong việc tiếp tục thực hiện các Mục tiêu phát triển trong giai đoạn mới.

Cùng chia sẻ về thời điểm sắp kết thúc thực hiện Mục tiêu Phát triển Thiên niên kỷ (MDGs), đại diện Nghị viện các quốc gia Đông Phi, ông D.Kidega phát biểu cho rằng, trong giai đoạn mới, các quốc gia lồng ghép, đưa ra chương trình hành động, cũng như lên ngân sách thực hiện. “Nghị viện đóng vai trò đi đầu với tư cách nhà lập pháp, phối hợp với cơ quan hành pháp, lắng nghe người dân để thực hiện các mục tiêu chung. Chúng tôi tiếp tục vận động nhân dân và các thành phần khác trong xã hội. Đặc biệt trong cộng đồng các quốc gia Đông Phi còn nhiều thách thức, càng cần khẳng định mạnh mẽ cam kết của mình để đẩy mạnh thực hiện các Mục tiêu phát triển bền vững. Các mục tiêu này là con đường tất yếu, chúng ta cần bỏ qua sự khác biệt để đạt mục tiêu cho người dân”.

Hoàng Hoa