Tình trạng thu thập, mua bán trái phép dữ liệu thông tin cá nhân rất phức tạp

Chính trị - Ngày đăng : 15:18, 04/11/2022

Tại phiên chất vấn Bộ trưởng Bộ TT-TT sáng nay 4/11, Bộ trưởng Bộ Công an Tô Lâm đã phát biểu làm rõ thêm 3 vấn đề có liên quan.

Đó là: Những tồn tại, hạn chế trong công tác quản lý nhà nước về an ninh mạng; giải pháp ngăn chặn, xử lý tình trạng mua bán trái phép dữ liệu thông tin cá nhân; những vấn đề về kết nối, chia sẻ cơ sở dữ liệu (CSDL) chuyên ngành với CSDL quốc gia về dân cư.

to-lam.jpg
Bộ trưởng Bộ Công an Tô Lâm đã phát biểu làm rõ thêm một số vấn đề.

Tình trạng mua bán trái phép dữ liệu thông tin cá nhân

Về công tác quản lý nhà nước về an ninh mạng hiện nay, Bộ trưởng Tô Lâm cho biết, có 5 nhóm hạn chế, đó là: hành lang pháp lý, hệ thống văn bản quy phạm pháp luật chưa hoàn thiện; quan hệ phối hợp giữa các bộ, ban, ngành, địa phương, tổ chức chính trị xã hội chưa đi vào thực chất, nặng về hình thức, có tình trạng "khoán trắng" việc bảo vệ an ninh mạng cho các cơ quan chuyên trách;

Công tác thanh tra, kiểm tra, phát hiện, xử lý các hành vi vi phạm chưa hiệu quả, triệt để, kịp thời; phần lớn các nền tảng dịch vụ OTT, mạng xã hội, ứng dụng dịch vụ công nghệ của các doanh nghiệp nước ngoài hiện không có pháp nhân, văn phòng đại diện tại Việt Nam để triển khai các biện pháp quản lý; nhiều sơ hở trong công tác quản lý các loại hình dịch vụ tiềm ẩn những nguy cơ tội phạm như tiền ảo, kinh doanh ngoại hối, cung ứng dịch vụ sim, quản lý sử dụng sim...

Bộ trưởng Tô Lâm khẳng định sẽ tiếp tục thực hiện đồng bộ các giải pháp: Tham mưu đẩy mạnh các hoạt động của Ban Chỉ đạo an toàn an mạng quốc gia, hoàn thiện cơ chế phối hợp liên ngành để giải quyết các vấn đề đồng bộ, thống nhất;

Cùng với đó là tập trung tham mưu hoàn thiện các hành lang pháp lý trên lĩnh vực an ninh mạng, tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, hướng dẫn, quản lý nhà nước về an ninh mạng; nâng cao trình độ năng lực, quan tâm đầu tư trang bị, công cụ, phương tiện nghiệp vụ hiện đại cho lực lượng an ninh mạng và phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao để theo kịp sự phát triển của khoa học công nghệ thế giới; tăng cường quan hệ hợp tác quốc tế, tranh thủ học hỏi kinh nghiệm trong lĩnh vực an ninh mạng...

Bộ trưởng Tô Lâm cho biết, tình trạng thu thập, mua bán trái phép dữ liệu thông tin cá nhân hiện nay đang diễn ra rất phức tạp. Để góp phần phòng ngừa, ngăn chặn tình trạng này, Bộ Công an đang kiến nghị 4 giải pháp cụ thể:

Thứ nhất, hoàn thiện hành lang pháp lý, cơ chế, chính sách đặc thù để bảo vệ an ninh, an toàn thông tin mạng, trong đó đề xuất Uỷ ban Thường vụ Quốc hội xem xét, thông qua Nghị định bảo vệ dữ liệu cá nhân - một nghị định rất quan trọng mà vừa qua Bộ Công an đã hoàn thành dự thảo, hiện đang xin ý kiến các cơ quan chuyên môn, đề nghị Chính phủ và Quốc hội quan tâm.

Thứ 2, các ban, bộ, ngành, địa phương cần chủ động đầu tư, hiện đại hoá cơ sở hạ tầng, đảm bảo hệ thống an ninh thông tin quan trọng về an ninh quốc gia, kiểm soát chặt chẽ quy trình, bảo đảm an ninh chuỗi cung ứng sản phẩm công nghệ, lưu trữ thông tin dữ liệu cá nhân. "Vấn đề này rất quan trọng, dữ liệu như Bộ trưởng Bộ TT&TT nói là tài sản quốc gia cũng cần phải được bảo đảm, trong đó có dữ liệu bí mật cá nhân".

Thứ 3, xây dựng chiến lược đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao cho lực lượng bảo đảm an ninh mạng, bảo đảm an toàn thông tin an ninh dữ liệu; bố trí đội ngũ nhân sự có khả năng hoàn thành các nhiệm vụ này, không chỉ riêng các cơ quan của Bộ Công an mà các cơ quan có liên quan.

Cuối cùng là, đẩy mạnh hợp tác quốc tế trên lĩnh vực an ninh mạng, an ninh dữ liệu; mở rộng quan hệ hợp tác với các quốc gia, tổ chức, doanh nghiệp bảo mật an ninh mạng hàng đầu trên thế giới; tích cực tham gia xây dựng các sáng kiến, cơ chế phối hợp, bộ quy tắc tiêu chuẩn về dữ liệu bảo vệ an ninh mạng.

Phải đủ 4 nguyên tắc...

Về công tác xây dựng, kết nối, chia sẻ, khai thác CSDL quốc gia về dân cư, Bộ trưởng Tô Lâm thông tin, hiện nay CSDL quốc gia về dân cư đã chính thức triển khai kết nối, chia sẻ với CSDL chuyên ngành của 12 bộ ngành, 4 doanh nghiệp nhà nước và UBND 5 địa phương.

Tuy nhiên, việc kết nối, chia sẻ dữ liệu này còn gặp một số khó khăn nhất định. Thời gian tới, Bộ Công an sẽ cùng các bộ, ngành, địa phương tập trung rà soát việc kết nối này, trong đó theo kinh nghiệm của Bộ Công an, nếu đã có CSDL phải đảm bảo 4 nguyên tắc: "đúng, đủ, sạch, sống". Thiếu những yếu tố này thì không thể hoàn thiện được.

Nói về về tiện ích của tài khoản định danh điện tử, Bộ trưởng cho hay, từ ngày 18/7/2022, Bộ Công an đã công bố hệ thống định danh xác thực điện tử đi vào hoạt động chính thức. Đây là một bước tiến mới, đưa Việt Nam chính thức là một trong những nước có định danh điện tử quốc gia. Tính đến ngày 1/11/2022, Bộ Công an đã cấp hơn 12 triệu hồ sơ định danh điện tử cho công dân.

Việc sử dụng tài khoản này mang lại rất nhiều tiện tích cho người dân, cơ quan quản lý nhà nước và doanh nghiệp. Cụ thể, người dân sẽ dễ dàng trao đổi thông tin, giúp tiết kiệm thời gian, công sức, không phải điền thông tin khi giao dịch các thủ tục với cơ quan nhà nước, tạo thuận lợi cho người dân khi phải kê khai 1 lần, và thực hiện "4 không": không tiếp xúc, không giấy tờ, không tiền mặt, không gặp gỡ.

Đăng ký tài khoản trên Cổng dịch vụ công quốc gia giúp người dân đăng ký nhanh chóng; sử dụng thay thế thẻ BHYT trong khám, chưa bệnh; sử dụng tài khoản định danh điện tử tích hợp thông tin trên thẻ CCCD gắn chip để đăng ký xe máy. Tạo thuận lợi khi người dân có thể dùng ứng dụng VNEID để kiến nghị, phản ánh những vi phạm pháp luật trật tự an toàn xã hội, thông báo tố giáo tội phạm...

Đối với doanh nghiệp, việc thông qua tài khoản định danh xác thực điện tử giúp thuận lợi trong ký hợp đồng điện tử, ký kết thoả thuận kinh tế, tiết kiệm chi phí in ấn, đi lại, gặp gỡ, tránh rủi ro khi giao dịch... Đối với cơ quan quản lý nhà nước, sẽ dễ dàng hơn trong quản lý, không phải lưu nhiều giấy tờ, tiết kiệm chi phí in ấn, quản lý tài liệu...

Mai Thoa