Hoàn thiện thể chế, chính sách, pháp luật có liên quan đến tín ngưỡng, tôn giáo

Nhất quán thực hiện bảo đảm quyền tự do tín ngưỡng, tôn giáo của mọi người dân

Phát biểu tại Hội nghị, Thủ tướng Phạm Minh Chính nhắc lại, Chủ tịch Hồ Chí Minh, anh hùng giải phóng dân tộc, danh nhân văn hóa thế giới khi đề cập tới những nền tảng giá trị đoàn kết, nhân văn, nhân ái chung của các học thuyết cách mạng và tôn giáo, đã nói: "Chúa Jesus dạy: Đạo đức là bác ái. Phật Thích ca dạy: Đạo đức là từ bi. Khổng Tử dạy: Đạo đức là nhân nghĩa"; "Lương-giáo đoàn kết, toàn dân đoàn kết, cả nước một lòng, nhân dân ta nhất định thắng lợi".

Thủ tướng khẳng định: Lời dạy đó đến nay vẫn còn nguyên giá trị về sự thống nhất, đoàn kết trong đa dạng, tôn trọng sự khác biệt của các tôn giáo, tạo nên truyền thống, bản sắc, văn hóa, sức mạnh, nguồn lực đại đoàn kết của toàn dân tộc chúng ta. Đồng bào có đạo là bộ phận máu thịt của dân tộc Việt Nam, của khối đại đoàn kết toàn dân tộc. Suốt chiều dài lịch sử đất nước, đời sống tín ngưỡng, tôn giáo là bộ phận không thể tách rời của đời sống văn hóa, tinh thần của dân tộc Việt Nam, nhân dân Việt Nam. Việt Nam là một quốc gia đa tín ngưỡng, tôn giáo, 43 tổ chức thuộc 16 tôn giáo đã được Nhà nước công nhận và cấp giấy chứng nhận đăng ký hoạt động; trên 26,5 triệu tín đồ, chiếm 27% dân số cả nước.

"Mỗi tín ngưỡng, tôn giáo mang những nét văn hóa riêng nhưng đều hướng đến các giá trị Chân-Thiện-Mỹ. Bởi vậy, các tín ngưỡng, tôn giáo có sự dung hợp, đan xen và hòa đồng, thống nhất trong đa dạng. Ngay từ buổi đầu của nền độc lập, tự chủ sau nghìn năm Bắc thuộc, hiện tượng "tam giáo đồng nguyên" hay là sự dung hợp nhuần nhuyễn giữa Nho-Phật-Đạo đã trở thành một nét nổi bật, đặc sắc của văn hiến Thăng Long, văn minh Đại Việt", Thủ tướng phát biểu.

Người đứng đầu Chính phủ khẳng định: Đảng, Nhà nước ta luôn nhất quán thực hiện chính sách tôn trọng và bảo đảm quyền tự do tín ngưỡng, tôn giáo của mọi người dân. Ngay sau khi nhà nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa thành lập, nhiều vị chức sắc các tôn giáo đã được Chủ tịch Hồ Chí Minh mời làm cố vấn cho Chính phủ.

Từ nhiệm kỳ Quốc hội khoá I đến nay, đã có gần 60 vị chức sắc, chức việc tiêu biểu của các tôn giáo được bầu vào Quốc hội (trong đó có những vị tái cử nhiều lần) và hàng nghìn chức sắc tôn giáo tham gia đại biểu Hội đồng nhân dân các cấp, góp phần thiết thực vào việc xây dựng và củng cố chính quyền nhân dân.

Trong suốt tiến trình đấu tranh giành độc lập, tự do, thống nhất đất nước, xây dựng Tổ quốc Việt Nam, hàng chục nghìn chức sắc, chức việc, tín đồ các tôn giáo đã tham gia các đoàn thể, tổ chức xã hội, có nhiều đóng góp quan trọng vào sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Các chức sắc tôn giáo đã thể hiện rõ vai trò cầu nối giữa Đảng và nhân dân; gương mẫu chấp hành chủ trương, đường lối của Đảng và chính sách, pháp luật của Nhà nước; đồng thời vận động các tín đồ tích cực hưởng ứng và tham gia hiệu quả các phong trào thi đua yêu nước; thực hiện tốt vai trò, nghĩa vụ, trách nhiệm của công dân.

Thủ tướng nhấn mạnh: "Sống tốt đời, đẹp đạo" có lẽ là kim chỉ nam hành động của các tổ chức tôn giáo với biết bao nhiêu nghĩa cử cao đẹp về tính nhân văn, tình đoàn kết in đậm trong mỗi chúng ta trong mỗi giai đoạn cách mạng. Hàng năm, các tổ chức tôn giáo còn phối hợp với Hội Chữ thập đỏ, Hội Bảo trợ bệnh nhân nghèo, Hội Y học cổ truyền và đoàn thể các cấp hỗ trợ hàng nghìn chuyến xe chuyển bệnh nhân miễn phí; tổ chức các chương trình từ thiện đối với các bệnh nhân có hoàn cảnh khó khăn trong quá trình điều trị bệnh; tổ chức nhiều lớp học tình thương; hỗ trợ học phí, sách vở, đồ dùng học tập, xe đạp cho học sinh nghèo vượt khó; xây dựng cầu dân sinh và nhà tình thương; tổ chức các hoạt động cứu trợ thiên tai, các hoạt động y tế, giáo dục, học ngoại ngữ, tin học, bảo vệ môi trường, xây dựng nông thôn mới… với trị giá hàng nghìn tỷ đồng, góp phần đáng kể vào công tác bảo đảm an sinh xã hội, bảo vệ an ninh trật tự xã hội, an toàn, an dân tại các địa phương và trên cả nước.

"Có thể nói, đất nước có phong trào gì thì các tôn giáo hưởng ứng tích cực, đóng góp hiệu quả cho phong trào đó. Đất nước có khó khăn, thách thức thì với tinh thần đại đoàn kết, tôn giáo đồng hành cùng đất nước vượt qua mọi khó khăn, thử thách để xây dựng và bảo vệ đất nước. Đất nước có thuận lợi và thời cơ thì tôn giáo thúc đẩy mạnh mẽ để phát triển đất nước hùng cường thịnh vượng và nhân dân ấm no, hạnh phúc. Tôn giáo luôn sát cánh, đồng hành cùng đất nước, cùng dân tộc trong mọi khó khăn, thách thức, thời cơ và thuận lợi", Thủ tướng phát biểu.

Các tổ chức tôn giáo đã phát huy tinh thần yêu nước, đồng hành cùng dân tộc

Thủ tướng nhấn mạnh, thời gian qua, trong bối cảnh dịch bệnh COVID-19 diễn biến phức tạp, khó lường, tác động sâu rộng đến mọi mặt đời sống kinh tế-xã hội; đất nước ta đã trải qua những thời điểm khó khăn, thách thức chưa có trong tiền lệ kể từ sau các cuộc chiến tranh giành và bảo vệ độc lập, chủ quyền, thống nhất đất nước. Gần đây, kinh tế thế giới diễn biến phức tạp, khó lường như xung đột ở Ukraine, giá cả và lạm phát ở mức cao, đứt gãy chuỗi cung ứng…, tác động tiêu cực đến các quốc gia, trong khi nền kinh tế nước ta có độ mở lớn, quy mô còn khiêm tốn, khả năng chống chịu có hạn, cho nên chỉ cần một biến động nhỏ ở bên ngoài có thể tác động lớn đến trong nước.

Chính trong những lúc khó khăn đó, các tổ chức tôn giáo lại càng phát huy tinh thần yêu nước, truyền thống tốt đẹp gắn bó, đồng hành cùng dân tộc; bằng trách nhiệm và tấm lòng nhân ái, tích cực đóng góp các nguồn lực và chung tay cùng các cấp chính quyền trong công tác phòng, chống dịch COVID-19 với nhiều mô hình hay, cách làm sáng tạo, thiết thực, hiệu quả.

Đến nay, đã có hơn 3.000 tình nguyện viên các tổ chức tôn giáo tham gia chống dịch, nhiều người đã xung phong ra tuyến đầu, đối mặt với hiểm nguy; ủng hộ hàng trăm tỷ đồng cho Quỹ vaccine phòng COVID-19 của Chính phủ; ủng hộ nhiều xe cứu thương, trang thiết bị, vật tư y tế cho các vùng dịch; hỗ trợ hàng nghìn tấn lương thực, thực phẩm, nhu yếu phẩm cùng hàng triệu suất ăn miễn phí; sử dụng hàng chục cơ sở của tổ chức tôn giáo làm bệnh viện dã chiến, làm nơi cách ly y tế tập trung; tổ chức thu mua nông sản cho bà con nông dân tại các vùng dịch..., góp phần chăm lo đời sống tâm linh cho những người đang sống và những người không may quá cố.

"Trong hành trình nhân ái đó, có người đã ra đi để lại sự tiếc thương trong cộng đồng, trong xã hội. Họ là những bông hoa bất tử mang hương sắc của lòng nhân văn, của trách nhiệm, của sự hy sinh với xã hội", Thủ tướng phát biểu.

Bên cạnh đó, các tổ chức tôn giáo đã thể hiện tinh thần quốc tế khi ủng hộ nhiều nước trong công tác phòng, chống dịch COVID-19, góp phần thúc đẩy ngoại giao nhân dân, thắt chặt thêm tình hữu nghị giữa Việt Nam với các nước trong khu vực và trên thế giới.

Thay mặt lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Thủ tướng đánh giá cao và biểu dương, cảm ơn những đóng góp tích cực, hiệu quả của các tôn giáo ở Việt Nam trong công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, nhất là trong phòng, chống dịch COVID-19, phục hồi và phát triển kinh tế-xã hội,

Quan tâm, tăng cường đối thoại với các tổ chức tôn giáo

Tại Hội nghị, đại biểu các tôn giáo trong phát biểu đều đề cập tới yếu tố con người ở các khía cạnh khác nhau, điều này phù hợp với chủ trương, đường lối, chính sách, pháp luật của Đảng, Nhà nước và khẳng định tinh thần đại đoàn kết.

Với tinh thần đó, phát huy những bài học quý về sự tham gia, chung tay của các tổ chức tôn giáo trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, thay mặt lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Thủ tướng đề nghị lãnh đạo các tổ chức tôn giáo tiếp tục vận động các chức sắc, chức việc, tín đồ tham gia xây dựng và chấp hành chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước. Duy trì đường hướng hành đạo gắn bó, đồng hành cùng dân tộc. Củng cố khối đại đoàn kết dân tộc, đoàn kết tôn giáo. Phát huy các giá trị văn hóa, đạo đức tốt đẹp của tôn giáo trong đời sống xã hội. Tích cực tham gia các phong trào thi đua yêu nước, các hoạt động y tế, giáo dục, dạy nghề, an sinh xã hội, xoá đói giảm nghèo, góp phần phát triển kinh tế-xã hội tại địa phương. Phát huy nguồn lực, thế mạnh của các tổ chức, cá nhân tôn giáo trong xây dựng và phát triển đất nước. Tích cực tham gia các hoạt động đối ngoại và hội nhập quốc tế.

Thủ tướng yêu cầu các bộ, ngành, cơ quan liên quan và các địa phương tiếp tục quán triệt và thực hiện nghiêm các quy định của Trung ương về tín ngưỡng, tôn giáo và quản lý nhà nước về tín ngưỡng, tôn giáo. Cụ thể hóa các văn bản quy phạm pháp luật thành các quan điểm chỉ đạo của cấp ủy Đảng, chính quyền các cấp trên nguyên tắc bảo đảm tính thống nhất, đồng bộ.

Đồng thời, tham mưu với Đảng, Nhà nước để hoàn thiện thể chế, chính sách, pháp luật có liên quan đến tín ngưỡng, tôn giáo và xây dựng cơ chế huy động, phát huy mọi nguồn lực của toàn xã hội, trong đó có các tôn giáo trong xây dựng và phát triển đất nước.

Tiếp tục quan tâm, có chính sách cụ thể nhằm động viên về vật chất và tinh thần người tiêu biểu có thành tích trong các phong trào thi đua yêu nước. Chăm lo phát triển kinh tế-xã hội, nâng cao đời sống vật chất, tinh thần của nhân dân, nhất là vùng đồng bào tôn giáo vì mục tiêu dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng văn minh, góp phần xây dựng và bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới, đất nước hùng cường, thịnh vượng, nhân dân ấm no, hạnh phúc.

Thủ tướng cũng đề nghị Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, các cơ quan Trung ương, các tỉnh, thành phố tăng cường công tác vận động, thường xuyên nắm bắt tâm tư, nguyện vọng của đồng bào các tôn giáo, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của đồng bào.

Tiếp tục quan tâm, tăng cường đối thoại với các tổ chức tôn giáo, lắng nghe, tạo sự gần gũi, chân thành, tin tưởng của chức sắc, tín đồ tôn giáo. Quan tâm xem xét, giải quyết các đề xuất, kiến nghị chính đáng của các tổ chức, chức sắc, cá nhân tôn giáo phù hợp với chủ trương, chính sách, pháp luật của Đảng, Nhà nước hoặc đề xuất với các bộ, ngành và Chính phủ giải quyết theo thẩm quyền. Tạo điều kiện cho các tổ chức tôn giáo hoạt động thuận lợi trong khuôn khổ của Hiến pháp, pháp luật và thực hiện phương châm "tốt đời-đẹp đạo".

Đồng thời, tích cực phòng ngừa, phát hiện, ngăn chặn và kiên quyết đấu tranh, phản bác các luận điệu tuyên truyền, xuyên tạc tình hình tôn giáo ở Việt Nam; xử lý các biểu hiện tiêu cực, những hành vi lợi dụng tín ngưỡng, tôn giáo để vi phạm pháp luật, thực hiện các hành vi trái với đạo đức, thuần phong, mỹ tục, văn hóa của dân tộc; gây chia rẽ, phá hoại khối đại đoàn kết toàn dân tộc, chống phá cách mạng nước ta.

Thủ tướng đề nghị Bộ Nội vụ chủ trì, phối hợp với các cơ quan liên quan nghiêm túc tiếp thu, tổng hợp các ý kiến xác đáng của các vị đại biểu; khẩn trương xử lý các đề xuất, kiến nghị theo thẩm quyền hoặc trình cấp có thẩm quyền xử lý theo quy định của pháp luật.

Xuân Lan