Thiếu thuốc và trang thiết bị y tế, Bệnh viện Chợ Rẫy đề xuất giải pháp

Các kiến nghị được tổng hợp sau buổi làm việc của Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam và Thứ trưởng phụ trách Bộ Y tế Đỗ Xuân Tuyên tại bệnh viện ngày 30/6.

Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam yêu cầu bệnh viện "phải kiến nghị những giải pháp dứt khoát để có thuốc cho dân", sau khi ghi nhận thực tế nhiều bệnh nhân phải tự bỏ tiền túi mua một số thuốc điều trị ở bên ngoài vì bệnh viện hết thuốc.

PGS.TS Nguyễn Tri Thức - Giám đốc Bệnh viện Chợ Rẫy cho biết, tình trạng thiếu thuốc, thiếu vật tư y tế là có thật. Đơn cử, hiện lượng thuốc, hóa chất trong bệnh viện chỉ đáp ứng được khoảng 60% nhu cầu thực tế. Số lượng stent sử dụng trong phẫu thuật tim mạch, đơn vị dự trù sử dụng trong 6 tháng nhưng chỉ dùng trong 2 tháng đã hết do bệnh nhân tuyến dưới chuyển lên rất đông.

Bệnh viện Chợ Rẫy không chỉ thiếu một số loại thuốc hiếm, biệt dược để dùng cho điều trị chuyên sâu mà còn thiếu cả một số loại thuốc phổ biến, giá rẻ do không có nhà cung cấp hoặc do kế hoạch đấu thầu căn cứ vào nhu cầu năm 2021 - khi dịch Covid-19 xảy ra, những loại thuốc này ít được sử dụng.

Nêu rõ "các quy định không thay đổi, trước đây không thiếu nhưng bây giờ lại thiếu", ông Thức cho biết, trong quy trình đấu thầu (lập dự toán, kế hoạch, thẩm định, thực hiện đấu thầu), khó nhất là thẩm định giá, trước đây thuộc Bộ Y tế và từ đầu năm 2020 giao cho các đơn vị tự chủ động. Do mới thực hiện quy định này, nhiều đơn vị chưa quen, cộng với tâm lý sợ sai sót nên việc lập giá kế hoạch, thẩm định giá bị "đẩy qua, đẩy lại".

Các cổng thông tin của Bộ Y tế có công khai giá trúng thầu, song các thông tin kèm theo chưa được đầy đủ về cấu hình, tính năng, kỹ thuật. Các bác sĩ luôn cần thuốc, vật tư, trang thiết bị y tế tốt nhất, nhưng nhiều lúc bảo hiểm xã hội hay cơ quan thanh tra, giám sát chỉ căn cứ vào giá.

Lần này, bệnh viện đề xuất Bộ Y tế quy định rõ thứ tự ưu tiên trong sử dụng thông tin về giá tham khảo xây dựng kế hoạch lựa chọn nhà thầu cung ứng thuốc. 

Theo đó, trong 4 quy định về giá, bệnh viện đề xuất cần ưu tiên các căn cứ về giá trúng thầu đăng tải công khai ở thời điểm gần nhất (so với thời điểm ghi nhận trên tờ trình xin phê duyệt kế hoạch) và giá trên báo giá cập nhật của nhà cung cấp.

Trường hợp thuốc không có kết quả trúng thầu được đăng tải công khai trong vòng 12 tháng, không thu thập đủ 3 báo giá sau khi đã đăng tải rộng rãi, bệnh viện đề xuất áp dụng hình thức lấy giá thấp nhất trong các lần thu thập làm giá kế hoạch, không nhất thiết phải chờ đủ 3 báo giá. Thời hiệu báo giá nên lấy theo thực tế ghi trên báo giá, tối thiểu không dưới 30 ngày kể từ ngày phát hành báo giá.

Quy định rõ thứ tự ưu tiên trong sử dụng thông tin về giá xây dựng kế hoạch lựa chọn nhà thầu vật tư y tế tiêu hao, hóa chất. Trong đó, cần ưu tiên căn cứ giá trúng thầu đăng tải công khai gần nhất trên các trang congkhaiketquathau.moh.gov.vn; muasamcong.mpi.gov.vn.

Ngoài ra, tương tự như thuốc, bệnh viện đề nghị cần quy định rõ phương án xử lý cho trường hợp chủng loại vật tư y tế không có kết quả trúng thầu đăng công khai trong vòng 12 tháng, không thu thập đủ được 3 báo giá bằng việc lấy giá thấp nhất trong số các báo giá để làm giá kế hoạch, thời hiệu lấy theo thực tế ghi trên báo giá, tối thiểu không dưới 30 ngày kể từ ngày phát hành báo giá.

Về đấu thầu hóa chất xét nghiệm, Bệnh viện Chợ Rẫy kiến nghị bổ sung thêm nội dung hoặc hướng dẫn cụ thể đấu thầu mua sắm hóa chất tương thích với hệ thống máy. 

Mục tiêu để các bệnh viện có cơ sở triển khai đấu thầu mua sắm hoặc giao cho Trung tâm Đấu thầu mua sắm tập trung quốc gia hoặc địa phương đấu thầu, kết quả giao về cho bệnh viện thực hiện.

Về đấu thầu mua sắm vật tư, linh kiện thay thế trang thiết bị y tế bị hư hỏng (như đầu đèn máy CT scanner, ống nội soi tiêu hóa, đầu dò siêu âm…), bệnh viện kiến nghị xem xét bổ sung văn bản quy pháp phạm luật, cho phép được mời thầu đúng chủng loại vật tư y tế cần sửa chữa thay thế nhằm đảm bảo được tính tương thích với hệ thống.

Để nhanh chóng có thuốc, vật tư tiêu hao, bệnh viện đề nghị xem xét gia hạn thời gian hợp đồng đối với các gói thầu đấu thầu rộng rãi liền kề trước đó để việc mua sắm được nhanh chóng đáp ứng nhu cầu cần thiết phục vụ bệnh nhân. 

Cuối cùng, Bệnh viện Chợ Rẫy đề nghị cần thống nhất dữ liệu về thanh toán bảo hiểm y tế các chi phí thuốc, vật tư tiêu hao với cơ quan bảo hiểm xã hội. 

Cụ thể tối đa 20 ngày sau khi cơ sở y tế ánh xạ (tổng hợp gửi hồ sơ các loại thuốc - vật tư), cơ quan bảo hiểm xã hội phải có văn bản xác nhận các mặt hàng đủ điều kiện thanh toán cho người bệnh bảo hiểm y tế với mức giá thanh toán xác định.

Trường hợp cuối kỳ quyết toán, nếu phát hiện sự chênh lệch giá trong kết quả đấu thầu của ít nhất 2 hội đồng khác nhau, cơ quan bảo hiểm xã hội được tiến hành đàm phán với đơn vị trúng thầu giá thấp nhất và thông báo điều chỉnh giá tới cơ sở y tế để thực hiện. 

Chí Tâm